Гуаңҗу

Гуаңҗу
кыт. 广州
Сурәт
Рәсми исем 广州市
Демоним Cantonese, Cantonaise[1], Cantonais[1] һәм cantonesi
Дөнья кисәге Азия
Дәүләт  Кытай
Нәрсәнең башкаласы Гуандун[d]
Башкала Юэсю[d]
Административ-территориаль берәмлек Гуандун[d]
Сәгать поясы UTC+08:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы Чжуцзян[d]
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы мэр Гуанчжоу[d]
Хөкүмәт башлыгы Guo Yonghang[d]
Башкарма хакимият People's Government of Guangzhou Municipality[d]
Канунбирү органы Guangzhou Municipal People's Congress[d][2]
Әгъзалык Бөтендөнья туристик шәһәрләр федерациясе[d][3]
Халык саны Ошибка Lua в Модуль:Sources на строке 178: attempt to concatenate local 'letter' (a nil value).
Административ бүленеше Ливань[d], Юэсю[d], Хайчжу[d], Тяньхэ[d], Байюнь[d], Хуанпу[d], Паньюй[d], Хуаду[d], Luogang District[d], Цзэнчэн[d] һәм Цунхуа[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 21 метр
Кардәш шәһәр Прага, Франкфурт[4], Вилнүс[5][6], Истанбул, Сидней, Бари[7][8][9][…], Кваңҗу, Фукуока, Оита, Винья-дел-Мар, Дурбан[d][10], Арекипа, Сурабая[11], Ресифи, Окленд[12], Лос-Анджелес, Лион, Манила, Бангкок, Birminghem, Ванкувер, Линчёпинг[d][13][14], Окленд-Сити[d], Луҗ, Ноборибецу, Валенсия[15], Дакка, Дөбәй, Тампере[16], Хошимин, Киев[17] һәм Тбилиси[18]
Нәрсә белән чиктәш Фошань[d], Чжуншань[d], Дунгуань[d], Цинъюань[d], Шаогуань[d] һәм Хойчжоу[d]
Алыштырган Guangzhou Direct-controlled Municipality[d]
Мәйдан 7248,86 км²
Почта индексы 510000
Рәсми веб-сайт gz.gov.cn
Һәштәге 广州市
Харита сурәте
Позиционная карта
Подробная карта
Төнге күренеше
Панорамный вид
Коллаж
Феноменның икътисады economy of Guangzhou[d]
Һавадан күренеш
Җирле телефон коды 20
Номер тамгасы коды 粤A
Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме [d]
Карта
 Гуаңҗу Викиҗыентыкта

Гуаңҗу (кыт. трад. 廣州, гад. 广州, пиньинь: Guǎngzhōu, элек Канто́н исем асында мәгълүм булган[19]) — Кытай Халык Җөмһүрияте шәһәре, Гуаңдуң провинциясенең башкаласы. Аспровинциаль әһәмиятле шәһәр.

Халык саны — 11 071 429 кеше (шәһәрнең үзендә), ~14 000 000 кеше (шәһәртирә зонасы белән, 2013).

Шәһәр Көньяк Кытай диңгезе яр буеннан 110 км ераклыкта, Җуҗаң (Чжуцзян, ягъни «энҗеле») елгасы дельтасында урнашкан.

Шәһәр б.э.к. 3 гасырдан мәгълүм. Урта гасырларда — эре сәүдә порты. 18 гасырда — чит илләр белән чикле күләмнәрдә сәүдә итү өчен бердәнбер Кытай порты булган. Нәнҗин килешүе буенча (1842) — 5 портлар исәбендә чит ил сәүдәсе өчен ачылган. Инглиз-франк-кытай сугышыннан (1856 — 60) Гуаңҗуда чит ил (инглиз-француз) концессиясе барлыкка килгән. 1938 — 45 еллардла япон оккупациясе астында булган.

Административ бүленеш

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Map
Исем Кытайча Пиньинь Халык
(2010 ел)[20]
Мәйдан
(км2)[21]
Халык
тыгызлыгы
(/км2)[20]
Юэчү районы 越秀区 Yuèxiù Qū 1,157,277 33.80 34,239
Ливән районы 荔湾区 Lìwān Qū 898,204 59.10 15,198
Хайҗу районы 海珠区 Hǎizhū Qū 1,558,663 90.40 17,242
Тәнхе районы 天河区 Tiānhé Qū 1,432,431 96.33 14,870
Байюнь районы 白云区 Báiyún Qū 2,222,658 795.79 2,793
Хуаңпу районы 黄埔区 Huángpù Qū 831,600 484.17 1,717
Панью районы 番禺区 Pānyú Qū 1,764,869 786.15 2,245
Хуаду районы 花都区 Huādū Qū 945,053 970.04 974
Нәнша районы 南沙区 Nánshā Qū 259,899 527.65 493
Җеңчең районы 增城区 Zēngchéng Qū 1,036,731 1,616.47 641
Цоңхуа районы 从化区 Cónghuà Qū 593,415 1,974.50 301
Барлык 12,700,800 7,434.40 1,708

Гуаңҗу — Көньяк Кытайның икътисади үзәкләреннән берсе. Йөк әйләнеше буенча Көньяк Кытайның иң зур порт. Тимер юллар төене, халыкара аэропорт бар. Сәнәгать тарммакларыннан тукымачылык, азык-төлек, гомуим машиналар төзү, кара металлургия, кәгазь, химия, төзелеш материаллары сәнәгатьләре үсеш алган.

Берничә югары уку йорт, шул исәптә Сүн Ятсен исемендәге университет (1924), табибият, педагогия, малия-икътисад институтлары, ботаника бакчасы һ.б. бар.

  1. 1,0 1,1 http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf
  2. National Database of Laws and Regulations — 2021.
  3. https://cn.wtcf.org.cn/citys/3386-2.html
  4. https://frankfurt.de/service-und-rathaus/verwaltung/aemter-und-institutionen/hauptamt-und-stadtmarketing/referat-fuer-internationale-angelegenheiten/partnerstaedte/guangzhou-kanton-china
  5. http://www.ivilnius.lt/pazink/apie-vilniu/miestai-partneriai
  6. https://vilnius.lt/lt/tarptautinis-bendradarbiavimas/
  7. http://www.comune.bari.it/documents/20181/24040553/Accordo+di+Gemellaggio++-+Sindaco+De+Lucia+-+1986.pdf/85492f83-8d43-42c9-9f69-3f4730bc73bd
  8. http://www.comune.bari.it/documents/20181/24040553/Memorandum+24.6.2011.pdf/2abca11b-a716-4bc6-beca-cbf299b7ade3
  9. http://www.comune.bari.it/gemellaggi/-/asset_publisher/tfQJLAc084vx/content/cina-canton?inheritRedirect=false&redirect=http%3A%2F%2Fwww.comune.bari.it%2Fgemellaggi%3Fp_p_id%3D101_INSTANCE_tfQJLAc084vx%26p_p_lifecycle%3D0%26p_p_state%3Dnormal%26p_p_mode%3Dview%26p_p_col_id%3Dcolumn-2%26p_p_col_count%3D1
  10. http://www.durban.gov.za/City_Services/IGR/sistercities/Documents/SSD_guangzhou.pdf
  11. http://www.surabaya.go.id/uploads/attachments/2015/12/4081/ilppd_ta_2013.pdf
  12. https://www.aucklandcouncil.govt.nz/about-auckland-council/our-partnerships/Pages/international-relations.aspx
  13. http://www.linkoping.se/Om-kommunen/Utveckling-och-samverkan/Internationellt-samarbete/Vanorter/
  14. https://www.linkoping.se/contentassets/a736c879059040aeb86eacddc492bfa6/positionspapper-guangzhou-rev-sept-2016.pdf?498a27
  15. http://www.valencia.es/ayuntamiento/laciudad.nsf/vDocumentosTituloAux/Ciudades%20hermanadas%20con%20Val%C3%A8ncia?opendocument&lang=2&nivel=10
  16. https://www.tampere.fi/en/organisation/international-affairs/twin-cities
  17. https://kyivcity.gov.ua/kyiv_ta_miska_vlada/pro_kyiv/mista-pobratimi_z_yakimi_kiyevom_pidpisani_dokumenti_pro_poridnennya_druzhbu_spivrobitnitstvo_partnerstvo/
  18. http://economicforum.ge/img/original/2024/5/29/%E1%83%97%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98_%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A8%E1%83%98-Print-21.09.23.pdf
  19. Кантон, китайский город // Брокгауз һәм Ефрон энциклопедик сүзлеге: 86 томда (82 том һәм 4 өстәмә). Санкт-Петербург: 1890—1907.
  20. 20,0 20,1 архив күчермәсе (Chinese). Statistics Bureau of Guangzhou (May 16, 2011). әлеге чыганактан 2019-01-07 архивланды. 2011-05-25 тикшерелгән.
  21. 土地面积、人口密度(2008年). Statistics Bureau of Guangzhou. әлеге чыганактан 2015-03-23 архивланды. 2010-02-08 тикшерелгән.