İran Havacılık Endüstrileri Organizasyonu
سازمان صنایع هوایی ایران | |
Genel bilgiler | |
---|---|
Kuruluş tarihi | 1966 |
Bağlılığı | |
Adres | Tahran, İran |
Yönetici(ler) |
|
Web sitesi | mod.ir |
İran Havacılık Endüstrileri Organizasyonu (IAIO) (Farsça: سازمان صنایع هوایی ایران) İran'ın askerî havacılık endüstrisini planlama, kontrol etme ve yönetme amacıyla 1966 yılında kurulmuştur.
Günümüzde, IAIO beş havacılık organizasyonunu yönetmekten sorumludur: SAHA, İran Uçak İmalat Sanayii Şirketi (HESA), PANHA, Qods Havacılık Sanayii ve Shahid Basir Endüstrisi. Bu beş kuruluş, İran savunma sanayisinde ve İran sivil havacılığında farklı ve tamamlayıcı rollere sahiptir ve GHODS hariç olmak üzere, onarım ve bakım tesislerinden binlerce çalışanı bulunan daha büyük savunma işletmelerine geçiş yapmışlardır.[1]
İran Helikopter Destekleme ve Yenileme Şirketi (IHSRC) veya PANHA 1969 yılında kuruldu. 1970 yılında İran Uçak Endüstrisi (IACI) ve 1974 yılında da Farsça kısaltması HESA olarak bilinen İran Uçak Üretim Endüstrisi Kurumu (IAMI) kuruldu. Diğer iki önemli şirket, İran Havacılık Endüstrisi Örgütü, İran Silahlı Kuvvetleri Havacılık Endüstrisi Örgütü (IAFAIO olarak da bilinir) ve Qods Havacılık Sanayii, 1980'lerin başında kuruldu.
Büyük projeler
[değiştir | kaynağı değiştir]Eski İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad İran'da üretilen IR.AN-140.İran-140 gibi uçakların satın alınmasını tercih etmişti.[2]
İran Havacılık Endüstrileri Organizasyonu, önümüzdeki 10 yıl içinde Rusya ile birlikte 210 kişi kapasiteli 100 adet ileri Tupolev Tu-214 ve Tu-204 uçağının üretilmesini planlıyor.[3] İran, Kamov lisansı altında İran'da en az 50 adet Ka-32 helikopteri üretmeyi de planlıyor.[4] Muhtemelen İran-148 olarak adlandırılacak olan İran-140 ile benzer düzenlemelerle lisans altında olan 50 adet An-148 üretmek için de müzakereler devam etmektedir.[5][6][7] Hem de İran ile eşzamanlı başlamak üzere belli miktarda Tu-334 uçağının geliştirilmesi ve eş-imalatı için Rusya ile anlaşmalar imzalandı.[8] Ukrayna'nın Poltava Helikopter Şirketi ile yapılan bir başka anlaşma, İran'ın Aerokopter AK1-3 Sanka adlı ultra-hafif çok amaçlı helikopter imal etmesine imkân tanıdı.[9] Ancak İran, Birleşik Devletler İran'a karşı olan yaptırımlarını kaldırırsa Boeing ve Airbus yolcu uçaklarını sipariş etmek için hazır olduğunu açıkladı.[10] 2010 yılında İran Savunma Bakanlığı, 150'ye yakın yolcuyu taşımak üzere tasarlanmış, yurt içi seferler için üretilen orta boy bir yolcu uçağının üretim safhasına geçtiğini açıkladı.[11] Bu projenin 2018 yılında tamamlanması öngörülüyor.[12] Qaher-313, tek koltuklu gizli savaş uçağının prototipi, 2013'te açıklandı. 2016 yılında, İran Havacılık Teknoloji Geliştirme Merkezi (IATDH), teknoloji transferi için aviyonik ve bölümleri alanındaki birtakım bilgi temelli Fransız şirketleri ile anlaşmaya vardı.[13][14]
Jet motorları
[değiştir | kaynağı değiştir]2016 yılında, İran, "Owj" (Zenith) olarak adlandırılan ilk "ulusal turbojet motor"unu ürettiğini açıkladı.[15] 14.000'den fazla parçayla imal edilen bu motor, 50.000 feet'lik uçuşlar için uygun ve maksimum on ton ağırlığında olan uçaklara monte edilebiliyor.[15] İran, süper alaşımların ve İran'da üretilen özel fırınların bu motorun üretiminde kullanıldığını belirtiyor. Bazı analistler, bu motorun General Electric J85 turbojet motoruna (2040 yılına kadar ABD Hava Kuvvetleri ile birlikte çalışması bekleniyor) benzerlik gösterdiğini belirtti.[16]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ John Pike. "Iran Aviation Industry". Globalsecurity.org. 4 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012.
- ^ YouTube'da video[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Iran Daily - National 06/22/08
- ^ John Pike. "PANHA Iran Helicopter Support and Renewal Company". Globalsecurity.org. 21 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012.
- ^ John Pike. "An 148 (Antonov 148)". Globalsecurity.org. 12 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012.
- ^ "Government portal :: Iran ready to launch batch production of An-148 planes". Kmu.gov.ua. 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012.
- ^ "Iran plans to build Russian Ka-32 helicopters under license | World | RIA Novosti". En.rian.ru. 7 Mart 2012. 11 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012.
- ^ John Pike. "Tu-334". Globalsecurity.org. 21 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012.
- ^ "No Operation". Presstv.com. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017.
- ^ "No Operation". Presstv.com. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Videolar
- YouTube'da Iran's Aviation Industry PressTV (2012)
- Iran's aviation industry6 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - PressTV (2011)
- (Farsça) YouTube'da Iran Aerospace research and industries - Part I YouTube'da Part II (Belgesel)