Alfred G. Gilman
Alfred Goodman Gilman | |
|---|---|
.jpg) Alfred Gilman | |
| Doğum | Alfred Goodman Gilman 1 Temmuz 1941 New Haven, Connecticut, ABD |
| Ölüm | 23 Aralık 2015 (74 yaşında) Dallas, Teksas, ABD |
| Milliyet | Yahudi asıllı Amerikan[1] |
| Vatandaşlık | ABD |
| Mezun olduğu okul(lar) | Case Western Reserve Üniversitesi (MD-Ph.D., 1969) [2] |
| Ödüller | Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü, 1994 |
| Kariyeri | |
| Dalı | Farmakoloji |
Alfred Goodman Gilman (1 Temmuz 1941; New Haven, Connecticut - 23 Aralık 2015; Dallas, Teksas), ABD vatandaşı farmakolojist (ilaç bilimci). 1994 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü bir diğer Amerikalı biokimyager Martin Rodbell'le paylaşmıştır. Gilman ve Rodbell bu ödülü birbirinden bağımsız olarak yaptıkları araştırmalar sonucu keşfettikleri G proteini nedeniyle kazanmışlardır.
Lisans eğitimini Yale Üniversitesi'nde Biyokimya alanında yapmıştır. Doktorasını ve tıp doktorasını da farmakoloji alanında Case Western Reserve Üniversitesi'den 1969 yılında almıştır. Aynı zamanda Profesör Emeritustur.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Alfred Goodman Gilman'ın babası Alfred Gilman da kendisi gibi bilim insanıydı. 1931 yılında Yale Üniversitesi'de fizyolojik kimya alanında doktora yapmıştır. 1941 yılında Luis S. Goodman'ile birlikte farmakoloji alanında kitap yayımlamıştır. Aynı yıl doğan Alfred G. Gilman'ın ikinci adı Goodman Luis S. Goodman'dan gelmektedir. Alfred Goodman Gilman'ın annesi Mabel Schmidt Gilman profesyonel pianistti.[3]
Çocukluğu, eğitimi ve kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Çocukluk yılları, babası Columbia Üniversitesi'nde daha sonra Albert Einstein Tıp kolejinde akademisyen olarak çalışmaktayken, New York'ta geçmiştir. Yerel bir lisede eğitim almıştır. Otobiyografisinde okuduğu okulla ilgili zorunlu din ve atletizm derslerinden hiç hoşlanmadığını fakat kimya, fizik ve matematik derslerinin bu okulda olağanüstü verildiğinden bahsetmiştir.[3] Liseyi bitirdikten sonra Yale Üniversitesi'nde biokimya lisans eğitimi almış diplomasını 1962 yılında elde etmiştir. 1969 yılında Case Western Reserve Üniversitesi'nde doktora eğitimi almıştır.
Post-doktorasını 1969-1971 yılları arasında Ulusal Sağlık enstitüsünde biyokimyasal genetik labaratuarlarında tamamlamıştır. 1971 yılından itibaren 10 yıl süreyle Virginia Üniversitesi'nde çalışmıştır. Yine Virginia Üniversitesi'nde bu süre içerisinde önce yardımcı Profesör sonra Profesör olarak hizmet etmiştir. 1981 yılında Texas Üniversitesi'nde farmakoloji bölüm başkanı olmuştur. 2004 yılında Southwestern Tıp fakültesi'nin dekanı olmuştur. 2009 yılında Teksas Kanser Önleme ve Araştırma Enstütisi'nin baş araştırmacısı pozisyonuna getirilmiştir.[4]
Bilimsel katkıları
[değiştir | kaynağı değiştir]G proteini
[değiştir | kaynağı değiştir]G proteinleri hücre içinde bulunan ve uyarı iletiminde rol alan moleküllerdir. Bu molleküllerin reseptörlerinin işlevlerini uygun şekilde yerine getirememeleri durumu diyabet, körlük ve alerji gibi daha birçok hastalıkla ilintilidir.[5] G proteinleri ilk defa Alfred G. Gilman ve Martin Rodbell'in araştırmaları sonucu keşfedilmiştir. Birbirinden bağımsız olarak yürütülmüş bu iki bilimsel araştırma 1994 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'ne layık görülmüştür.[6]
Seçilmiş akademik makaleleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Crystal structure of the catalytic domains of adenylyl cyclase in a complex with Gs∀AGTP(S.Tesmer, J.J.G., Sunahara, R.K., Gilman, A.G., and Sprang, S.R., Science, 1997; (278):1907-1916 Özet (İngilizce)
- Inhibition of adenylyl cyclase by Gi∀ Taussig, R., Iniguez-Lluhi, J. A., and Gilman, A. G., Science, 1993; (261):218-221 Özet (İngilizce)
- Adenylyl cyclase amino acid sequence: possible channel- or transporter-like structure. Krupinski, J., Coussen, F., Bakalyar, H. A., Tang, W.-J., Feinstein, P. G., Orth, K., Slaughter, C., Reed, R. R., and Gilman, A. G., Science, 1989; (244):1558-1564 Özet (İngilizce)
- Purification and properties of the inhibitory guanine nucleotide-binding regulatory component of adenylate cyclase Bokoch, G.M., Katada, T., Northup, J.K., Ui, M., and Gilman, A.G., J. Biol. Chem., 1984; (259):3560-3567. Özet(İngilizce)
- Reconstitution of hormone-sensitive adenylate cyclase activity with resolved components of the enzyme. Ross, E.M., Howlett, A.C., Ferguson, K.M., and Gilman, A.G., J. Biol. Chem., 1978; (253):6401-6412 Özet(İngilizce)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Yahudi asıllı Amerikan Biomedikal Bilimadamları". 24 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2012.
- ^ "Nobel Laureates". case western reserve üniversitesi. 13 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2012.
- ^ a b Gilman, Alfred. "Autobiyografi". 21 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2012.
- ^ "Biography". utsouthwestern. 12 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2012.
- ^ Wu, Ge (2008). Assay development : fundamentals and practices. Oxford: Wiley-Blackwell. ss. 265-270. ISBN 0-470-19115-5.
- ^ "1994 Tıp Nobel Ödülü". 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2012.
