Reîsü'l-küttâb
Reîsü'l-küttâb (Osmanlıca: رئيس الكتاب) Osmanlı Devletinde Hariciye Nazırlığı'nın (Dışişleri Bakanlığı) kurulmasından önceki dönemde dışişlerinden sorumlu devlet görevlisiydi.
Reîsü'l-küttâblık görevi Osmanlı Devletinde ilk defa 1453 yılında İstanbul'un fethi sonrasında oluşturuldu. Osmanlı Devleti'nin yükselme döneminde reîsü'l-küttâblık henüz Divan-ı Hümayun düzeyinde bir görev değildi. Reîsü'l-küttâblar o dönemde Nişancıların emrinde çalışırlar, yurt dışıyla yapılan yazışmaları kaleme alırlardı. 1650 yılından sonra reîsü'l-küttâblar protokolde Nişancıdan sonra gelmekle beraber, dış siyasete ait işlerden tek başına sorumlu hale geldiler. Nişancılar bu tarihten sonra yalnız diğer kanuni işlerle uğraşır hale geldiler.[1] Giderek önemi artan reîsü'l-küttâblık kurumu 1836 yılında yerini Hariciye Nazırlığı'na bıraktı.
Bazı reîsü'l-küttâblar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Haydar Çelebi
- Ömer Avni Efendi
- Rami Mehmed Paşa (1696-1703)
- Acem Bekir Efendi (1704, 1711, 1713)[2]
- Mehmed Raşit Efendi
- Abdürrezzak Efendi[3]
- Koca Ragıp Paşa
- İbrahim Münib Efendi
- Naili Abdullah Paşa
- Mahmud Raif Efendi
- Mehmed Said Galip Paşa
- Ahmed Atif Efendi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Osmanlı Hariciye Nezaretinin Kuruluşu, Banu El". 7 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2009.
- ^ "Acem Bekir Efendi". 7 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2009.
- ^ "OSMANLI'DA DEVLET ADAMLIĞININ İLK ŞARTI, UZUN BOYLU OLMAKTI, 16 Ekim 2004, Hürriyet Gazetesi". 7 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2009.