Sermaye birikimi
Sermaye birikimi, söz konusu varlığın başlangıçtaki parasal değerini kâr, kira, faiz, telif hakları veya sermaye kazançları şeklinde bir mali getiri olarak artırmak amacıyla paranın veya herhangi bir mali varlığın yatırımını içeren, kâr peşinde koşmayı motive eden dinamiktir.
Sermaye birikiminin amacı yeni sabit ve döner sermayeler yaratmak, mevcutları genişletmek ve modernize etmek, sosyo-kültürel faaliyetlerin maddi temelini artırmak, rezerv ve sigorta için gerekli kaynağı oluşturmaktır.[1] Sermaye birikim süreci kapitalizmin temelini oluşturur ve kapitalist ekonomik sistemin tanımlayıcı özelliklerinden biridir.[2][3]
Tanım
[değiştir | kaynağı değiştir]Sermaye birikiminin tanımı, aşağıdakilere atıfta bulunabileceğinden tartışma ve belirsizlik konusudur:
- mevcut servete net ekleme
- servetin yeniden dağıtılması.
Çoğu zaman, sermaye birikimi hem net bir eklemeyi hem de ondan en çok kimin yararlandığı sorusunu gündeme getiren zenginliğin yeniden dağıtımını içerir. Daha önce olduğundan daha fazla zenginlik üretilirse, bir toplum daha zengin hale gelir; servetin toplam stok miktarı artar. Ancak bazıları yalnızca diğerlerinin zararına sermaye biriktirirse, servet yalnızca A'dan B'ye kaydırılır. Bazılarının diğerlerinden çok daha hızlı sermaye biriktirmesi de mümkündür. Kanunun haksız gördüğü hallerde bir kişinin bir başkası pahasına zenginleşmesine sebepsiz zenginleşme denir.[4] Prensip olarak, toplumun toplam servet stoku “azalsa da” birkaç kişi veya kuruluşun sermaye biriktirip daha da zenginleşmesi mümkündür.
Ekonomi ve muhasebede, sermaye birikimi, özellikle reel sermaye malları alanlarında, genellikle kar geliri veya tasarruf yatırımı ile eşittir. Sermayenin yoğunlaşması ve merkezileşmesi bu tür bir birikimin sonuçlarından ikisidir (aşağıya bakınız).
Sermaye birikimi genellikle şu anlama gelir:
- sermaye akışını artırabilecek satın alma, araştırma ve geliştirme gibi somut üretim araçlarına gerçek yatırım.
- kağıt üzerinde temsil edilen, kâr, faiz, kira, telif hakları, ücretler veya sermaye kazançları getiren finansal varlıklara yapılan yatırım.
- değeri artan konut amaçlı emlak veya sanat eserleri gibi üretken olmayan fiziksel varlıklara yapılan yatırım.
ve uzantı olarak:
- insan sermayesi, yani işten elde edilen kazancı artırabilen (potansiyel) işgücünün becerilerini artıran yeni eğitim ve öğretim.
- sosyal sermaye, yani bir toplumdaki insanların bireyler veya şirketler olarak değil, ortak olarak sahip oldukları zenginlik ve üretim kapasitesi
Ek üretim genellikle üretim ölçeğini büyütmek için ek fonlar gerektirdiğinden, ekonomik büyüme için genellikle hem mali olmayan hem de mali sermaye birikimi gerekir. Üretimin daha akıllı ve daha verimli düzenlenmesi, sermayeyi artırmadan da üretimi artırabilir. Üretkenliği artıran icatlar veya iyileştirilmiş organizasyon, yeni varlıklar (petrol, altın, mineraller, vb.) keşifleri, mülk satışı vb. yoluyla artan yatırım olmadan sermaye yaratılabilir.
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) günümüzde "birikimi" ifade etmesine rağmen modern makroekonomi ve ekonometri'de sermaye oluşumu terimi genellikle "birikim" yerine kullanılır.
Terim zaman zaman ulusal hesaplar içinde kullanılır.
Lenin her zaman amacının bir devlet, parti kapitalizmi olduğunu ortaya koydu. Bazı ajit-prop'lar onu 'sistem', 'kurallar' olarak sunsa bile ekonomi çoğunlukla tanımlayıcı bir bilimdir örneğin "A ve B hareket ettiğinde, genellikle C gelir" gibi çıkarım mekanizmalarını ve ekonomi hareketlerine katılan unsurları ele almak ister. Mükemmel gazlar veya konakçı savunma mekanizmalar için aynı kurallar da haksız müdahalelerden de istenmeyen olaylar gösterebilir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Caves, R. W. (2004). Encyclopedia of the City. Routledge. s. 65.
- ^ Unbounded Organization and the Future of Socialism, by Howard Richards. 2013. Education as Change, Vol. 17, No. 2, pp. 229-242: "Capital accumulation is both a dynamic and a logic. It is a dynamic that motivates human action, namely the pursuit of profit. It is a logic that defines rational decision-making, namely optimizing profits by maximizing revenue from sales while minimizing costs...The case is better understood if one takes into account that accumulation is the mainspring (according to Marx, the invariable accompaniment and virtually the definition) of capitalism."
- ^ Capital, Encyclopedia on Marxists.org: http://marxists.org/glossary/terms/c/a.htm#capital 18 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ See generally: Mitchell et al, Goff & Jones Law of Unjust Enrichment (Sweet & Maxwell, 8th ed, 2011); Graham Virgo, The Principles of the Law of Restitution (3rd ed, 2015); Andrew Burrows, The Law of Restitution (3rd ed, 2011); Mason, Carter, and Tolhurst, Mason & Carter's Restitution Law in Australia (LexisNexis, 2nd ed, 2008). On unjust enrichment as a 'unifying legal concept', see the judgment of Deane J in Pavey & Mathews v Paul (1987) 162 CLR 221.
Ekonomi veya finans ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |