Epiblast

Epiblast
Presjek embriona
(epiblast je vidljiv, ali nije obilježan)
Dani 8
Prekursor Unutrašnja ćelijska masa
Razvojem postaje ektoderm - mezoderm - endoderm

Epiblast – u embriologiji – je jedan od dva različita sloja u embriogenezi amniotskih životinja . Razvija se iz unutrašnje ćelijske mase blastocista ili iz blastodiska u reptila i ptica . Proizlazi iz pravilnog razvoja embrion, putem diferencijacije u tri osnovna klicina sloja (ektoderm, mezoderm i endoderm), tokom gastrulacije. Amnionski ektoderma i vanembrionski mezoderm potiču iz epiblasta.[1]

Sisari

[uredi | uredi izvor]

U embriogenezi sisara, diferencijacija i segregacija ćelija unutarnje ćelijske mase, blastocisti daju dva različita sloja epiblast i hipoblast. Dok se kuboidne ćelije hipoblasta delaminiraju ventralno, od embrionskog pola, na liniji blastocel, preostale ćelije unutrašnjeg mase ćelija, smješten između hipoblast i polarnog trofoblasta, postaju epiblast i čine kolumnarne ćelije (stubaste ćelije).

Nakon početka gastrulacije, i pojave primitivne brazde, pojavljuje se morfološki vidljuvo ulegnuće, na zadnjem dijelu epiblasta i usmjerava duž prednje-stražnje osi embriona. Na podsticaj signala iz osnovnog hipoblasta, formiranje primitivne brazde počiva na migraciji epiblastnih ćelija, uz posredovanje čvora bočno-zadnjih regija epiblasta do centralne linije. Ovaj primitivni čvor se nalazi na prednjem kraju primitivne brazde i služi kao organizator gastrulacije, utvrđivanja sudbine ćelija epiblasta, podsticanjem diferencijacije migracijom epiblastnih ćelija tokom gastrulacije.

Tokom gastrulacije, ćelije e piblasta migriraju kroz epitelno-mezenhimnih tranzicijske prolaze kako bi se ćelija vezala putem adhezije (E-kaderinom), odvajajući se iz epiblastnog sloja i migrirajuči preko leđne površinie epiblasta dolje kroz primitivnu brazdu. Prvi talas ćelija epiblasta invaginira kroz primitivnu brazdu pa udara i potiskuje hipoblast koji postaje embrionski endoderm. Mezodermski sloj se zasniva kada ćelije epiblast migriraju i kreću kroz primitivnu brazdu, a zatim se raširi u prostor između endoderma i preostalog epiblasta, koji na kraju postaje definitivni ektoderm. Proces rezultira gastrulacijom u troslojni klicin disk, koji se sastoji od slojeva ektoderma, mezoderma i endoderma.[2][3]

Raznolikost epiblasta

[uredi | uredi izvor]

Epiblasti ispoljavaju raznolike strukture među vrstama, kao rezultat razlika u morfogenezi ranog embriona. Pretšostavlja se da epiblast čovjeka ima diskoidan oblik, u skladu sa morfologijom embrionskog diska; dok je epiblast miša razvija u obliku šolje, unutar cilindričnog embriona.

Epiblast se pojavljuje i u gastrulaciji javlja ptičjeg embriona. Lokalno zadebljanje epiblasta, poznato kao Kollerov srp, ključno je u formiranju struktura primitivne brazde kroz koju se odvija gastrulacija.[4]

Također pogledajte

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]
  1. ^ Shen M. M. (2007): Nodal signaling: developmental roles and regulation. Development, 134 (6): 1023-1034.
  2. ^ Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-10-222-6.
  3. ^ Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 1, Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-10-686-8.
  4. ^ Gilbert S. F. (2014): Developmental biology: Early Development in Birds. Print 10th Ed.:[1] Arhivirano 2. 10. 2016. na Wayback MachineSunderland (MA): Sinauer Associates.

Vanjski linkovi

[uredi | uredi izvor]