Φιλώτεια Πέλλας

Συντεταγμένες: 41°2′4″N 22°9′9″E / 41.03444°N 22.15250°E / 41.03444; 22.15250

Φιλώτεια
Φιλώτεια is located in Greece
Φιλώτεια
Φιλώτεια
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρική Μακεδονία
Περιφερειακή ΕνότηταΠέλλας
ΔήμοςΑλμωπίας
Δημοτική ΕνότηταΕξαπλατάνου
Γεωγραφία
ΝομόςΠέλλας
Υψόμετρο190
Πληθυσμός
Μόνιμος421
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΚουζούσιανη

Η Φιλώτεια (μέχρι το 1922 Κουζούσιανη[1]) είναι χωριό του δήμου Αλμωπίας, της περιφερειακής ενότητας (πρώην νομού) Πέλλας, στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, η Φιλώτεια έχει 543 κατοίκους. Βρίσκεται σε υψόμετρο 190 μέτρων, στην πεδιάδα της Αλμωπίας. Απέχει 40 χιλιόμετρα από την Έδεσσα.

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό στις αρχές του 20ού αιώνα, είχε μικτό μουσουλμανικό και χριστιανικό πληθυσμό. Στην απαρίθμηση του 1913 είχε 1.132 κατοίκους και στην απογραφή του 1920 είχε 972 κατοίκους. Με την ανταλλαγή πληθυσμών το 1923, οι μουσουλμάνοι αναγκάστηκαν να μετοικήσουν στην Τουρκία και στο χωριό εγκαταστάθηκαν 87 προσφυγικές οικογένειες. Στην απογραφή του 1928 είχε 476 κατοίκους και στην απογραφή του 1940 ο πληθυσμός του είχε αυξηθεί σε 825.[2] Η Φιλώτεια είχε οριστεί έδρα ομώνυμης κοινότητας και με το πρόγραμμα Καποδίστριας, ο οικισμός προσαρτήθηκε στον δήμο Εξαπλατάνου το 1997. Με το πρόγραμμα Καλλικράτης, προσαρτήθηκε στον δήμο Αλμωπίας.[3]

Στο χωριό βρίσκεται ναός του Αγίου Δημητρίου, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο που έχει ανάγκη από ειδική κρατική προστασία. Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική με νάρθηκα, υπερώο, χαγιάτι και πυργοειδές κωδωνοστάσιο.[4]

Υπάρχει επίσης και ναός του Αγίου Ευθυμίου.

Από το χωριό, διέρχεται η Επαρχιακή Οδός 10 του Νομού Πέλλας, η οποία συνδέει τον οικισμό με το Ριζοχώρι, την Φούστανη και την Θηριόπετρα.[5]

  1. «Κουζούσιανη -- Φιλώτεια». Πανδέκτης. Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης. Ανακτήθηκε στις 3 Μαρτίου 2017. 
  2. «Οικισμοί και πληθυσμός της περιοχής Αλμωπίας (Μογλενών)». Δημήτρης Λιθοξόου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2017. 
  3. «Φιλώτεια (Πέλλης)». Διοικητικές μεταβολές οικισμών. ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2017. 
  4. «Κήρυξη Ι. Ν. Αγίου Δημητρίου Φιλωτείας, επαρχείας Αλμωπίας, νομού Πέλλης, ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου, χρήζοντος ειδικής κρατικής προστασίας.». Υπουργείο Πολιτισμού. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2017. 
  5. «ΝΟΜΟΣΚΟΠΙΟ». nomoskopio.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2020.