Μίριαμ Μακέμπα

Μίριαμ Μακέμπα
ΨευδώνυμοMama Africa
Γέννηση4  Μαρτίου 1932[1][2][3]
Γιοχάνεσμπουργκ[4][5]
Θάνατος9  Νοεμβρίου 2008[2]
Καστέλ Βολτούρνο
Αιτία θανάτουέμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΑλγερία (από 1972)
Νότια Αφρική
Ιδιότητατραγουδιστής, ηθοποιός, μουσικός ηχογραφήσεων και συνθέτης[6]
ΣύζυγοςΣτόουκλι Καρμάικλ (1969–1978) και Χιού Μασεκέλα (1964–1966)
ΤέκναΜπόνγκι Μακέμπα
Όργαναφωνή[7]
Είδος τέχνηςmarabi, ροκ[8], έθνικ μουσική, African popular music, τζαζ και township music
Σημαντικά έργαA Promise
ΒραβεύσειςΔιοικητής του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων, Πολικό Μουσικό Βραβείο (2002), Ότο Χαν Μετάλλιο Ειρήνης (2001)[9], honorary degree from Spelman College (1991)[10], South African Music Awards, Order for Meritorious Service (2003) και Order of Ikhamanga (2009)[11]
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Μίριαμ Μακέμπα (αγγλικά: Zenzile Miriam Makeba, 4 Μαρτίου 1932 - 9 Νοεμβρίου 2008), γνωστή με το ψευδώνυμο Mama Africa, ήταν νοτιοαφρικανή τραγουδίστρια, συνθέτρια, ηθοποιός, πρέσβειρα καλής θελήσεως των Ηνωμένων Εθνών και πολιτική ακτιβίστρια. Συνδέθηκε με τα μουσικά ρεύματα της αφροπόπ, της τζαζ και της παγκόσμιας μουσικής και τάχθηκε κατά του απαρτχάιντ και της λευκής μειονοτικής κυβέρνησης της Νοτίου Αφρικής.

Γεννημένη στο Γιοχάνεσμπουργκ, η Μακέμπα ξεκίνησε να εργάζεται από νεαρή ηλικία μετά τον θάνατο του πατέρα της. Είχε έναν σύντομο και αποτυχημένο πρώτο γάμο σε ηλικία 17 ετών, απέκτησε το μοναδικό της παιδί το 1950 και θεραπεύτηκε από καρκίνο του μαστού. Το ταλέντο της στο τραγούδι ανακαλύφθηκε από όταν ήταν ακόμα παιδί. Ξεκίνησε να τραγουδά επαγγελματικά τη δεκαετία του 1950 μαζί με τους Cuban Brothers, τους Manhattan Brothers και το γυναικείο συγκρότημα Skylarks όπου ερμήνευε τζαζ, δυτική μουσική και παραδοσιακά αφρικανικά τραγούδια. Το 1959 η Μακέμπα ερμήνευσε έναν μικρό ρόλο στην ταινία Come Back Africa, η οποία της χάρισε διεθνή αναγνώριση και την οδήγησε σε ρόλους στη Βενετία, το Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη. Στο Λονδίνο συναντήθηκε με τον Αμερικανό τραγουδιστή Χάρι Μπελαφόντε, που έγινε μέντορας και συνεργάτης της. Μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, όπου έγινε αμέσως δημοφιλής, και ηχογράφησε τον πρώτο σόλο δίσκο της το 1960. Η προσπάθειά της να επιστρέψει στη Νότια Αφρική το ίδιο έτος για την κηδεία της μητέρας της εμποδίστηκε από την αφρικανική κυβέρνηση.

Η καριέρα της Μακέμπα άκμασε στις ΗΠΑ όπου κυκλοφόρησε αρκετούς δίσκους και τραγούδια. Μαζί με τον Μπελαφόντε έλαβε Βραβείο Γκράμι για τον δίσκο An Evening with Belafonte / Makeba (1965). Τάχθηκε κατά της κυβέρνησης της Νότιας Αφρικής στον ΟΗΕ και συμμετείχε στο κίνημα για την υπεράσπιση των πολιτικών δικαιωμάτων. Παντρεύτηκε τον Στόουκλι Καρμάικλ, ηγέτη του κόμματος των Μαύρων Πανθήρων, το 1968. Εξαιτίας αυτού, έχασε την υποστήριξη των λευκών Αμερικανών και αντιμετωπίστηκε εχθρικά από την αμερικανική κυβέρνηση, με αποτέλεσμα η ίδια και ο Καρμάικλ να μετακομίσουν στη Γουινέα. Συνέχισε να τραγουδά, κυρίως σε αφρικανικές χώρες, συμμετέχοντας και σε αρκετές εκδηλώσεις υπέρ της ανεξαρτησίας. Ξεκίνησε να γράφει και να ερμηνεύει μουσική η οποία επέκρινε το απαρτχάιντ. Το τραγούδι "Soweto Blues" (1977) είχε ως θέμα την εξέγερση στο Σοβέτο. Μετά το απαρτχάιντ το 1990, η Μακέμπα επέστρεψε στη Νότια Αφρική όπου συνέχισε την ηχογράφηση και την ερμηνεία τραγουδιών. Το 1999 ορίστηκε πρέσβειρα καλής θελήσεως του ΟΗΕ και πραγματοποίησε εκστρατείες για ανθρωπιστικούς σκοπούς. Πέθανε από καρδιακή προσβολή κατά τη διάρκεια συναυλίας το 2008 στην Ιταλία.

Η Μακέμπα ήταν από τις πρώτες Αφρικανές τραγουδοποιούς που έλαβαν παγκόσμια αναγνώριση. Έκανε γνωστή την αφρικανική μουσική στον δυτικό κόσμο και έκανε γνωστά την παγκόσμια μουσική και την αφροπόπ. Έκανε επίσης δημοφιλή αρκετά τραγούδια που ασκούσαν κριτική στο απαρτχάιντ και έγινε σύμβολο της αντίστασης ενάντια στο σύστημα, ιδιαίτερα μετά την ανάκληση του δικαιώματός της για επιστροφή στη Νότια Αφρική. Μετά τον θάνατό της, ο πρώην πρόεδρος της Νοτίου Αφρικής Νέλσον Μαντέλα δήλωσε ότι "η μουσική της ενέπνεε ένα ισχυρό αίσθημα ελπίδας σε όλους".

Σημαντικά τραγούδια και δίσκοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12113767r. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. (Αγγλικά) SNAC. w6cz7wgk. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
  5. Eileen Southern: «Biographical Dictionary of Afro-American and African Musicians» (Αγγλικά) Greenwood Publishing Group. 1982.
  6. «Présence Compositrices»
  7. Montreux Jazz Festival Database. 559. Ανακτήθηκε στις 24  Σεπτεμβρίου 2020.
  8. Montreux Jazz Festival Database. Ανακτήθηκε στις 24  Σεπτεμβρίου 2020.
  9. dgvn.berlin/2017/03/01/verleihung-der-otto-hahn-friedensmedaille/. Ανακτήθηκε στις 28  Απριλίου 2019.
  10. www.spelman.edu/docs/honorary-degrees/honorary-degree-recipients---1977-present---as-of-november-2022---revised-(012023).pdf?sfvrsn=f4347e51_2.
  11. www.news24.com/news24/not-easy-to-build-united-nation-20091211.
  12. Poet 2009, σελ. 1.
  13. Sizemore-Barber 2012, σελ. 264.
  14. «Miriam Makeba Charts & Awards». Allmusic. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2010. 
  15. «Roger Miller Tops Grammy». Edmonton Journal. 16 March 1966. https://news.google.com/newspapers?id=2iFlAAAAIBAJ&pg=991,4091327&dq=grammy&hl=en. Ανακτήθηκε στις 21 February 2018. 
  16. Lusk, Jon (11 November 2008). «Miriam Makeba: Singer banned from her native South Africa for fighting apartheid». The Independent. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 May 2022. https://ghostarchive.org/archive/20220515/https://www.independent.co.uk/news/obituaries/miriam-makeba-singer-banned-from-her-native-south-africa-for-fighting-apartheid-1009604.html. Ανακτήθηκε στις 12 March 2015. 
  17. Cheyney, Tom (1 March 1990). «Miriam Makeba Welela». Musician (137): 84. https://archive.org/details/sim_musician_1990-03_137/page/84. 
  18. Poet 2009, σελ. 2.
  19. Jaggi, Maya (29 April 2000). «The return of Mama Africa». 
  20. Feldstein 2013, σελίδες 59, 62.
  21. Schumann 2008, σελ. 24.
  22. 22,0 22,1 Sizemore-Barber 2012, σελίδες 262–263.
  23. 23,0 23,1 Sizemore-Barber 2012, σελίδες 265–266.
  24. «Miriam Makeba Thula Sizwe/I Shall Be Released». AllMusic. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2017. 
  25. Gray, Chris (11 November 2008). «R.I.P. Miriam Makeba». Houston Press. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-10-11. https://web.archive.org/web/20171011080216/http://www.houstonpress.com/music/rip-miriam-makeba-6765368. Ανακτήθηκε στις 29 May 2017. 
  26. «Miriam Makeba obituary». The Economist. 13 November 2008. http://www.economist.com/node/12591050?story_id=12591050&fsrc=rss. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]