بحث:رایانش
 | رد کردن جدول تا شروع بحث‌ها | |
| اینجا یک صفحهٔ بحث برای گفتگو پیرامون بهبود مقاله رایانش است. اینجا انجمن نیست که راجع به موضوع‌های عمومی پیرامون موضوع مقاله گفتگو کنید. |
سیاست‌های مقاله |
| یافتن منابع: گوگل (کتاب‌ها · اخبار · روزنامه‌ها · آکادمیک · تصاویر آزاد · ارجاعات وپ) · اخبار آزاد · جی‌استور · نیویورک تایمز · کتابخانه وپ |
 | این مقاله با درجه کیفیت خرد و اهمیت متوسط دارای امتیاز ۱٬۲۰۳ در ویکی‌پروژه نسخهٔ آفلاین است. جزئیات بیشتر
|
 | این مقاله عضو ویکی‌پروژه‌های زیر است: | ||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
مدتی در فارسی به کامپیوتر «مغز الکترونیکی» می‌گفتند. بعد از ورود این دستگاه به ایران در اوائل دهه ۱۳۴۰ نام کامپیوتر به‌کار رفت. واژه رایانه در دو دهه اخیر رایج شده و به‌تدریج جای کامپیوتر را می‌گیرد. واژه رایانه پارسی است و از فعل پارسی رایاندن به معنی سامان دادن و مرتب کردن آمده. معنی واژگانی رایانه می‌شود ابزار دسته‌بندی و ساماندهی.
در انگلیسی از واژه‌های compute, computer, computing, computation, computational, computerize, computable, computablity استفاده شده است که همه هم‌ریشه هستند و این واژه‌ها عمدتا در مورد رایانه به کار رفته‌اند. دسته دیگر واژگان count و calculate هستند که در معانی دیگر ولی مرتبط با compute به کار رفته‌اند.
واژه‌های دسته compute به صورت متداول به صورت زیر برگردانده شده‌اند
compute=محاسبه کردن
computer=رایانه، کامپیوتر
computing=رایانش
computation=محاسبات
computational=محاسباتی
computerize=رایانه‌ای کردن، کامپیوتری کردن
computable=محاسبه‌پذیر
computablity=محاسبه‌پذیری
پس این واژه‌ها از سه ریشه هستند. ۱. رایاندن (مانند رایانه، رایانش، رایانه‌ای کردن) ۲. محاسبه کردن (مانند محاسبات، محاسباتی، محاسبه‌پذیر، محاسبه‌پذیری) ۳. کامپیوتر (مانند کامپیوتر، کامپیوتری کردن)
این تعدد ریشه (درصورتی‌که در زبان انگلیسی همه این‌ها از یک ریشه‌اند) نه تنها هیچ کمکی نمی‌کند بلکه مشکلات بسیاری پدید می‌آورد که شامل گیج کردن کاربران و خوانندگان، گمراه کردن، پراکندن مقالات با یک موضوع، نرساندن مناسب معنی، سخت کردن فرایند تصمیم‌گیری برای واژه‌های جدید و غیره می‌شود.
از طرف دیگر واژه کامپیوتر که انگلیسی است در فارسی قدرت واژه‌سازی ندارد و تنها یک گرته محسوب می‌شود. واژه محاسبه هم با اینکه متداول است اما کاربردش گسترده‌تر است و علاوه بر compute، واژه‌های count و calculate را هم دربرمی‌گیرد. پس آن دقت لازم مورد نیاز در علم را برای اینکه به عنوان برگردان واژگان فهرست‌شده در بالا قرار گیرد ندارد و از سوی دیگر هیچ‌گاه برای برگردان واژه computer به فارسی از آن استفاده نشده است و همچنین با توجه به توضیحاتی که در پی می‌آید چون واژه از عربی گرفته شده است به هیچ وجه قدرت واژه‌سازی «رایانه» را ندارد.
موارد مورد اشاره در بالا به همراه نیاز به استفاده از یک ریشه یکتا ما را متوجه واژه رایاندن می‌کند. این واژه قابلیت این را دارد که ببرای برگردان همه واژه‌های فوق از آن استفاده شود. واژه‌های پیشنهادی که برای برگرداندن واژه‌های انگلیسی در نظر گرفته شده به صورت زیر پیشنهاد می‌شود.
compute=راییدن، رایاندن
computer=رایانه
computing=رایانش
computation=رایش
computational=رایشی
computerize=رایانه‌ای کردن
computable=رایان‌پذیر
computablity=رایان‌پذیری
از این میان واژه رایاندن اصلا رایج نیست و واژه‌های راییدن، رایش، رایشی، رایان‌پذیر و رایان‌پذیری اولین‌بار در اینجا پیشنهاد شده‌اند.
واژگان قابل بررسی دیگر عبارتند از: رای، رایا، رایایی، رایاندنی، رایان، رایانی، رای‌پذیر، رای‌پذیری، رایانک، رایشگاه، رایواره، رای‌نما و ... . به هر حال امیدوارم که یک روز برای این واژه‌های هم‌ریشه در زبان اصلی، در فارسی از واژه‌های با یک ریشه استفاده شود. HRV ۱۵ سپتامبر ۲۰۰۸، ساعت ۱۸:۰۱ (UTC)
ترجمه computation و computing به فارسی[ویرایش]
سلام
در ترجمه‌های استاندارد، و نرمال مرسوم در زبان فارسی، از قدیم تا امروز، «Computer» را کامپیوتر یا رایانه، «Computation» را «محاسبه» یا «محاسبات»، «Computing» را «محاسبه» یا «محاسبات»، و «Computational» را «محاسباتی» ترجمه می‌کنیم.
کندوکاوهای زیر هم به این موضوع مربوط است:
Results 1 - 10 of about 10,700,000 for رایانه. (0.13 seconds)
Results 1 - 10 of about 30,100,000 for کامپیوتر. (0.14 seconds)
Results 1 - 10 of about 13,400 for computation + محاسبه. (0.28 seconds)
Results 1 - 10 of about 17,100 for computation + محاسبات. (0.35 seconds)
Results 1 - 10 of about 305,000 for computing + محاسبات. (0.39 seconds)
Results 1 - 10 of about 259,000 for computing + محاسبه. (0.28 seconds
با تشکر،
سعی ۸ نوامبر ۲۰۰۸، ساعت ۰۲:۴۵ (UTC)
پیوندهای خارجی اصلاح شدند (سپتامبر ۲۰۱۹)[ویرایش]
سلام همکاران ویرایشگر.
من به‌تازگی ۲ پیوند خارجی موجود در رایانش را اصلاح کردم. لطفاً ویرایشم را بازبینی کنید. اگر پرسشی دارید یا می‌خواهید ربات پیوندها یا چند صفحه را نادیده بگیرد، لطفاً این راهنمای ساده را برای دریافت اطلاعات بیشتر ببینید. من تغییرات زیر را انجام دادم:
- بایگانی https://web.archive.org/web/20141021153204/http://www.acm.org/education/curric_vols/CC2005-March06Final.pdf به http://www.acm.org/education/curric_vols/CC2005-March06Final.pdf افزوده شد.
- بایگانی https://web.archive.org/web/20080911191944/http://cs.gmu.edu/cne/pjd/GP/CompDisc.pdf به http://cs.gmu.edu/cne/pjd/GP/CompDisc.pdf افزوده شد.
لطفاً برای اصلاح خطاهای ربات به راهنما مراجعه کنید.
با احترام.—InternetArchiveBot (گزارش اشکال) ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۴:۱۶ (UTC)