ختمیت وحی
| از سلسله مقالات دربارهٔ: |
| اسلام |
|---|
 |
ختمیت وحی یکی از سرفصل‌های اسلام است.[۱] مسلمانان معتقدند الله از طریق وحی با دنیای مادی تماس داشته‌است و باور دارند که به فرد دیگری بعد از محمد وحی نخواهد رسید و محمد «خاتم‌الانبیا» است. با تکیه بر این موضوع ختم نبوت از دیدگاه مسلمانان بیان می‌شود که هم نبوت تشریعی و هم نبوت تبلیغی را پایان‌یافته می‌دانند.[۲]
منشا اعتقاد مسلمانان
[ویرایش]قرآن پایان یافتن نبوت را اعلام و محمد، بارها آن را تکرار کرده‌است.[۱]
آیات قرآن
[ویرایش]ما کان محمد ابا احد من رجالکم ولکن رسول الله و خاتم النبیین. محمد پدر هیچیک از مردان شما نیست، همانا او فرستاده خدا و پایان دهنده پیامبران است[۳]
خاتَم در زبان عربی به معنای وسیله‌ای است که چیز دیگری را پایان می‌بخشد. چنانکه انگشتری را که با آن نامه را ختم و مهر می‌کرده‌اند را نیز خاتم می‌نامند.[۴][۵]
در گذشته روی در نامه یا ظرف یا خانه‌ای، برای این‌که کسی آن را باز نکند، ماده چسبنده‌ای قرار می‌دادند که به آن خاتم می‌گفتند که گاهی جنس آن از گل چسبنده بوده‌است. امروز از آن تعبیر به "لاک و مهر" می‌شود. و این‌که یکی از معانی خاتم انگشتر است به این دلیل است که از آن برای مهر کردن نامه استفاده می‌شده‌است.[۶]
در قرآن نیز واژهٔ ختم به معنای پایان بخشیدن و بستن، به کار رفته است[۷].
محسن قرائتی؛ یکی از روحانیون اسلامی، اعتقاد دارد که در قرآن ۳۰ بار عبارت «من قبلک» یعنی پیش از تو آمده، اما یک بار هم عبارتی به نام «من بعدک» یعنی پس از تو نمی‌آید.[۸]
درآیات دیگری ازقرآن کریم به ختمیت وحی اشاره شده‌است.[۹]
احادیث و روایات
[ویرایش]محمد، پیامبر اسلام، می‌گوید:
ارسلت الی الناس کافة، بی ختم النبیون[۱۰] برای تمام مردم فرستاده شدم و توسط من نبوت پایان داده شد.
علی، امام اول شیعیان؛ می‌گوید:
«بابی انت و امی، [یا رسول‌ا.. ]. لقد انقطع بموتک ما لم ینقطع بموت غیرک من النبوة و الانباء و اخبار السماء خصصت حتی صرت مسلیا عمن سواک و عممت حتی صار الناس فیک سواد.» یعنی: پدر و مادرم فدای تو ای رسول خدا با مرگ تو رشته‌ای پاره شد که در مرگ دیگران این گونه قطع نشد، با مرگ تو رشته پیامبری و فرود آمدن پیام و اخبار آسمانی گسست.[۱۱]
آراء اندیشمندان اسلامی
[ویرایش]دکتر علی شریعتی
از این پس انسان بر اساس طرز تربیتش، قادر است که بدون وحی و بدون نبوت جدید، خود روی پای خودش به زندگی ادامه دهد و آن را کامل کند. بنابراین دیگر نبوت ختم است، خودتان به راه بیفتید.[۱۲]
محمد تقی مصباح یزدی
قبلاً اشاره کردیم که حکمت تعدّد پیامبران و پی در پی آمدن آنان این است که از سویی در زمانهای پیشین، تبلیغ رسالت الهی در همه اقطار زمین و در میان همه امتها به وسیله یک فرد، میسّر نبوده است؛ و از سوی دیگر، گسترش و پیچیده شدن روابط و پیدایش پدیده‌های اجتماعی نوین، وضع قوانین جدید، یا تغییر قوانین قبلی را میطلبیده است؛ و از سوی دیگر، تحریفها و دگرگونیهایی که به مرور زمان و در اثر دخالتهای جاهلانه و مغرضانه افراد و گروههایی پدید میآمده نیاز به تصحیح تعالیم الهی را به وسیله پیامبر دیگری به وجود میآورده است. بنابراین، در شرایطی که تبلیغ رسالت الهی در همه جهان بوسیله یک پیامبر و به کمک یاران و جانشینان وی میسّر باشد؛ و احکام و قوانین یک شریعت، پاسخگوی نیازهای حال و آینده جامعه باشد و پیش بینی‌های لازم برای مسائل نوظهور، در آن شریعت شده باشد؛ و نیز تضمینی برای بقاء و مصونیّت آن از تحریفات، وجود داشته باشد دیگر موجبی برای مبعوث شدن پیامبر دیگری نخواهد بود.[۱۳]
عرفان اسلامی
[ویرایش]بر اساس دیدگاه عرفای مسلمان از جمله ابن عربی و مولوی و سنایی پیامبر اسلام میوه درخت نبوت و آخرین پیامبران است.[۱۴]
دین‌های پسااسلامی (بابیت و بهائیت...)
[ویرایش]در دین‌هایی مانند بابیت و بهائیت...، محمد بن عبدالله، آخرین پیغمبر نیست.[۱۵]
پانویس
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ «مطهری، ختم نبوت، صفحه ۷». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ اوت ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۵ سپتامبر ۲۰۰۷.
- ↑ «مطهری، ختم نبوت، صفحه ۳۴». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ نوامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۳۰ سپتامبر ۲۰۰۷.
- ↑ سوره احزاب آیه ۴۰
- ↑ «مطهری، ختم نبوت، صفحه ۱۰». بایگانی‌شده از اصلی در ۱ نوامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۳۰ سپتامبر ۲۰۰۷.
- ↑ «تفسیر نمونه جلد ۱۷ صفحه ۹-۳۳۸». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ دسامبر ۲۰۰۴. دریافت‌شده در ۵ اکتبر ۲۰۰۷.
- ↑ «تفسیر نمونه جلد ۱۷ صفحه ۳۳۹». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ دسامبر ۲۰۰۴. دریافت‌شده در ۵ اکتبر ۲۰۰۷.
- ↑ سوره یس آیه ۶۵: الیوم نختم علی افواههم و تکلمنا ایدیهم و تشهد ارجلهم بما کانوا یکسبون. در این روز به دهان‌های آنها مهر می‌زنیم و دستهاشان با ما سخن می‌گویند و پاهاشان بر آنچه به دست آورده‌اند گواهی می‌دهند.
- ↑ محسن قرائتی، تفسیر نور، ج ۷، ص۴۴۲
- ↑ سوره انعام-۱۱۵
- ↑ صحیح مسلم، ج ۸، ص ۸۹؛ الطبقات الکبری، ج ۱، ص ۶۵؛ مسند احمد، ج ۴، صص ۸۱ و ۸۴؛ نقل از جعفر سبحانی، الالهیات، مؤسسه امام صادق، قم، ۱۴۱۷ ق. ، ج ۳، ص ۵۰۰.
- ↑ سید رضی، نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، انتشارات پارسایان، قم، ۱۳۷۹، خطبه ۲۳۵، ص ۴۷۲.
- ↑ علی شریعتی، مجموعه آثار، ج ۳۰، ص ۶۳؛ نقل از درآمدی بر کلام جدید، صص ۲۲۱ - ۲۲۰
- ↑ «محمد تقی مصباح یزدی، آموزش عقاید؛ شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، 1377 ش؛ ص 289». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ سپتامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۱۸ اکتبر ۲۰۱۹.
- ↑ قنبری،، بخشعلی (پاییز و زمستان ۱۳۸۶). «تحلیل نگرش مولوی دربارهٔ پیامبر اعظم». پژوهش زبان و ادبیات فارسی. دریافت‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۴.
- ↑ مصطفی، محمد، بهاء الله اعلان عظیم قرآن
جستارهای وابسته
[ویرایش]پیوند به بیرون
[ویرایش]- خاتمیت از دیدگاه استاد مطهری و اقبال لاهوری، ولی‌الله عباسی، درگاه پاسخگویی به مسائل دینی
- راز ختم نبوت، سایت بلاغ
- نشانه ختم نبوت، دانشنامهٔ رشد
| شخصیت‌ها | من یظهره الله • سید علی‌محمد باب • صبح ازل • حروف حی • ملاحسین بشرویه • ملا علی بسطامی • قره‌العین • محمدعلی بارفروشی • میرزا آقاخان کرمانی • ملا محمدعلی زنجانی • شیخ احمد روحی • سلیمان خان • محمدعلی زنوزی • عزیه نوری • سید حسین یزدی • میرزا جانی کاشانی • سیدکاظم رشتی • شیخ احمد احسایی • سید یحیی دارابی • علی ترشیزی |  |
|---|---|---|
| نوشته‌ها | ||
| مرتبط | جهانگیرخان صوراسرافیل • یحیی دولت‌آبادی • احکام بابی • سعیدالعلماء • شهید ثالث • قلعه چهریق • نبیل زرندی • میرزا اسدالله خویی • کشتار بابی‌ها در تهران • احمد سهراب • محمد عبدالله آل آهاری • ادوارد براون • هدایت‌الله شهاب فردوسی • جنگ قلعه طبرسی • شورش بابیان زنجان • شورش بابیان نی‌ریز • شهدای سبعه • نقد بابیه • ختمیت وحی • نهی توقیت • علی‌محمد فره‌وشی • مسیو نیکلا • مهدی ملک‌زاده • ملک المتکلمین • ناظم‌الاسلام کرمانی • مجدالاسلام کرمانی • انجمن باغ میکده • محمدمهدی شریف کاشانی | |
| تاریخچه | ||
 | این یک مقالهٔ خرد اسلام است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |