زبان حتی

زبان حتی زبانی است که توسط حتیان در میان ۲ تا ۳ هزار سال پیش از میلاد در آسیای کوچک سخن گفته می‌شد. دانشمندان آن را جدا از زبان هند و اروپایی و هیتی که زبان امپراتوری هیتی‌ها بود می‌دانند.^[۱]

دیدگاه محافظه‌کارانه این است که این زبان زبانی منفرد بوده‌است و با همسایگان سامی و هند و اروپایی خود ارتباطی نداشته‌است. با این وجود گمانه‌زنی‌هایی بر پایه نام‌های افراد و جای‌نام‌ها ممکن است به زبان کاسکی وابسته باشد. همانندی‌های ویژه‌ای میان زبان حاتی و زبان‌های قفقازی هم کارتولی (مانند گرجی و…) و هم شمالغربی (مانند آبخازی و…) این گمانه را میان زبان‌شناسان ایجاد کرده‌است که یک بلوک زبانی از قفقاز به آناتولی مرکزی کشیده شده‌است.^{[۲][۳][۴][۵]}

برخی واژه‌های دانسته شده عبارت‌اند از:

• alef = 'واژه'
• ashaf = 'خدا'
• fa-zari = 'گونه انسان، مردم'
• fel = 'خانه'
• *findu = 'می (شراب)' (که در ترکیب findu-qqaram یافت شد "چمچه می (ملاقه شراب)")
• fur = 'سرزمین'
• Furun-Katte = 'شاه سرزمین'، خدای جنگ حتی
• Furu-Semu =خدایان خورشید حتی
• Hanfasuit =خدایان تخت حتی
• hilamar = 'نیایشگاه'
• Kasku = خدای ماه حتی
• katte = 'شاه'
• -nifas = 'نشستن'
• pinu = 'فرزند'
• zari = 'نابود شدنی، فانی'
• -zi = 'گذاشتن'