سید حسن صدر
سید حسن صدر سید حسن صدر | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | سید حسن صدر ۲۹ رمضان ۱۲۷۲ |
| درگذشته | ۱۱ ربیع‌الاول ۱۳۵۴ |
| محل دفن | حرم موسی بن جعفر |
| محل اقامت | کاظمین |
| آثار معروف | الدرر الموسویة فی شرح العقاید الجعفریة سبیل الصالحین احیاء النفوس بآداب ابن طاووس سبیل الرشاد فی شرح نجاة العباد تحصیل الفروع الدینیه فی فقه الامامیة المسائل المهمهة المسائل النفیسة و … |
| تحصیلات | کاظمین، نجف، کربلا |
| استادان | باقر بن محمد حسن آل یاسین سید باقر بن الحیدر محمد بن الحاج کاظم میرزا باقر سلماسی محمدباقر شکی محمدتقی بایکانی و … |
شاگردان | |
سید حسن صدر،(۱۲۷۲–۱۳۵۴ ق) فقیه، اصولی، مفسر، محدث[۱] از مراجع تقلید شیعی و مشهور به محدث کاظمینی است.[۲]
تولد و تبار
[ویرایش]سید حسن صدر که از خاندان بزرگ صدر و شرف الدین است در روز ۲۹ رمضان ۱۲۷۲ در کاظمین به دنیا آمد. پدر وی سید هادی صدر کاظمینی از دانشمندان بزرگ عهد خود بود.
تحصیل
[ویرایش]در پانزده سالگی تحصیل علوم دینی را در زادگاهش آغاز کرد. سپس به نجف مهاجرت نمود. هفده سال حکمت، کلام، فقه، اصول فقه و سایر علوم اسلامی را فرا گرفت و در فقه و اصول مجتهد شد. در سال ۱۲۹۱ (قمری) به سامرا هجرت کرد و هفده سال در آن‌جا اقامت گزید. وی ضمن استفاده از درس میرزای شیرازی، خود نیز به تدریس پرداخت و در سال ۱۳۱۴ (قمری) به زادگاهش کاظمین بازگشت.[۳]
استادان
[ویرایش]- میرزای شیرازی
- حبیب‌الله رشتی
- فاضل ایروانی
- علی بن خلیل رازی
- سید متبحر مهدی شهیر قزوینی
- محمد اللاهیجی
- أحمد التبریزی
- باقر بن محمد حسن آل یاسین
- سید باقر بن الحیدر
- محمد بن الحاج کاظم
- میرزا باقر سلماسی
- محمدباقر شکی
- محمدتقی بایکانی
- عبدالنبی نوری طبرسی
- محمدتقی گلپایگانی
- عبدالحسین بن نعمة الطریحی
- ملا حسینقلی همدانی
- عبدالحسین هندی[۴]
شاگردان
[ویرایش]مرجعیت
[ویرایش]پس از فوت میرزای شیرازی در سال ۱۳۱۲ (قمری)، مرجعیت شیعیان را با انتشار رساله علمیه خود به نام «رؤوس المسائل المهمة» بر عهده گرفت.[۶]
درگذشت
[ویرایش]صدر در ۱۱ ربیع‌الاول ۱۳۵۴ در کاظمین درگذشت.
آثار
[ویرایش]- الدرر الموسویة فی شرح العقاید الجعفریة[۷]
- سبیل الصالحین[۸]
- احیاء النفوس بآداب ابن طاووس[۹]
- سبیل الرشاد فی شرح نجاة العباد
- تبیین مدارک السداد للمتن و الحواشی من نجاة العباد
- تحصیل الفروع الدینیه فی فقه الامامیة
- المسائل المهمهة
- المسائل النفیسة
- حاشیه بر عروة الوثقی
- حاشیه بر غایة القصوی
- حاشیه بر نجاة العباد
- حاشیه بر تبصره
- حاشیه بر فصول فارسی
- الغالیه لاهل الانظار العالیة[۱۰]
- تبیین الرشاد فی لبس السواد علی الائمة الامجاد[۱۱]
- نهج السداد فی حکم اراضی السواد
- الدر النظیم فی مسألة التتمیم[۱۲]
- لزوم قضاء مافات ـ من الصوم ـ فی سنة الفوات
- تبیین الاباحة[۱۳]
- ابانة الصدور[۱۴]
- کشف الالتباس عن قاعدة الناس[۱۵]
- الغرر فی نفی الضرار و الضرر[۱۶]
- احکام الشکوک الغیر منصوصة[۱۷]
- رسالة فی حکم الظن بالافعال و الشک فیها
- الرسائل فی اجوبة المسائل[۱۸]
- سبیل النجاة فی المعاملات
- تعلیقة علی رسالة التقیة لشیخنا الانصاری
- تعلیقة علی مباحث المیاه من کتاب الطهارة للشیخ الانصاری
- الرسالة فی حکم ماء الغسالة
- رسالة فی تطهیر المیاة
- رسالة فی مسألة تقوی العالی بالمسافل
- تعلیقة مسبوطة علی ماکتبه الشیخ الانصاری فی صلاة الجماعة
- رسالة فی شروط الشهادة علی الرضاع
- رسالة فی بعض مسائل الوقف
- رسالة فی حکم ماء الاستنجاء
- رسالة فی الماء المضاف
- رسالة وجیزة فی روایة الاخفات فی التسبیحات فی الرکعتین الاخیرتین
- منی الناسک فی المناسک
- شرح وسائل الشیعة الی احکام الشریعة[۱۹]
- تحیة اهل القبور بالمأثور
- مجالس المؤمنین فی وفیات الائمة المعصومین
- مفتاح السعادة و ملاذ العبادة[۲۰]
- تعریف الجنان فی حقوق الاخوان
- رسالة فی المناقب[۲۱]
- النصوص المأثورة[۲۲]
- صحیح الخبر فی الجمع بین الصلاتین فی الحضر
- الحقائق فی فضائل اهل البیت من طریق الجمهور
- احادیث الرجعة
- هدایة النجدین و تفصیل الجندین[۲۳]
- نهایة الدرایة[۲۴]
- بغیة الوعاة فی طرق طبقات مشایخ الاجازات
- مختلف الرجال
- عیون الرجال
- نکت الرجال
- انتخاب القریب من التقریب[۲۵][۲۶]
- ذکری المحسنین[۲۷] و در تهران توسط نشر حروفیه چاپ شده است.
- بهجة النادی فی احوال ابی الحسن الهادی[۲۸]
- تکملة امل الآمل. این کتاب تکمیل کتاب امل الآمل (نوشته حر عاملی) و دربارهٔ دانشمندان و شخصیت‌های بزرگ در ۶ جلداست.[۲۹]
- البیان البدیع[۳۰]
- التعلیقة علی منتهی المقال
- تأسیس الشیعة الکرام لعلوم الاسلام که در لبنن و ایران چاپ شده است و بیانگر تقدم و پیشتازی شیعه در علوم و فنون تمدن اسلامی است. این اثر را شاهزاده قاجاری خسروی ترجمه نموده است و محدث کرمانشاهی مستدرکی مفصل بر آن نوشته است.
- الشیعة و فنون الاسلام؛ که خلاصه تأسیس الشیعه است.
- فصل القضا فی کتاب مشهور بفقه الرضا[۳۱]
- رسالة فی أن مؤلف مصباح الشریعة انما هو سلیمان الصهرشتی
- الابانة عن کتب الخزانة[۳۲]
- رسالة وجیزة فی المراقبة
- رسالة آخری فی السلوک
- قاطعة اللجاج فی تزییف اهل الاعوجاج[۳۳]
- براهین الجلیة فی ضلال ابن تیمیة
- الفرقة الناجیة[۳۴]
- عمر و قوله هجر
- رسالة شریفه فی الرد علی فتاوی الوهابین
- اللواع[۳۵]
- تعلیقه علی رسائل الشیخ مرتضی انصاری
- الباب فی شرح رسالة الاستصحاب
- رسالة فی تعارض الاستصحابین
- حدائق الاصول[۳۶]
- التعادل و التعارض و التراجیح
- خلاصة النحو
- نزهة اهل الحرمین فی عمارة المشهدین: مشهد امیرالمؤمنین و مشهد ابی عبدالله الحسین (ع)[۳۷]
- وفیات الاعلام من الشیعة الکرام
- محاربوا الله و رسوله یوم الطفوف
- المطاعن
- النسیء
- کشف الظنون عن خیانة المأمون
- محاسن الرسائل فی معرفة الاوائل[۳۸]
پانویس
[ویرایش]- ↑ شیعه و پایه‌گذاری علوم اسلامی، ص ۸.
- ↑ همان، ص ۵؛ ترجمه تأسیس الشیعة، سید حسن صدر، ص ۱؛ گنجینه دانشمندان، محمد شریف رازی، ج ۶، ص ۳۰۳.
- ↑ شیعه و پایه‌گذاری علوم اسلامی، ص ۱–۱۱؛ علمای معاصرین؛ ملا علی واعظ تبریزی، ص ۱۷۰ و ۱۷۱؛ صیام وقایع الایام، ملا علی تبریزی، ص ۶۶۵؛ معارف و معاریف، سید مصطفی خمینی، ج ۶، ص ۶۶۱؛ اعیان الشیعة، ج ۵، ص ۳۲۵؛ گنجینه دانشمندان، ج ۶، ص ۳۰۴.
- ↑ شیعه و پایه‌گذاری علوم اسلامی، ص ۵ و ۶؛ تأسیس الشیعة، ص ۱، ۲ و ۵.
- ↑ گلشن ابرار، ج ۲، ص ۵۴۳.
- ↑ شیعه و پایه‌گذاری علوم اسلامی، ص ۸–۱۵؛ اعیان الشیعة، ج ۵، ص ۳۲۵؛ صیام وقایع الایام، ص ۶۶۵.
- ↑ وی در این کتاب ضمن تبیین اصول دین، امامت را از منابع اهل سنت اثبات می‌کند.
- ↑ این کتاب هفت راه سیر و سلوک و عبادت خدا را بیان می‌کند.
- ↑ این کتاب دربارهٔ ارتباط بنده با خدا و بنده با اولیاءالله و بنده با ملائکه و مردم بحث می‌کند.
- ↑ این کتاب در تحریم ریش‌تراشی است و به عربی و فارسی چاپ شده‌است.
- ↑ این کتاب به زبان فارسی چاپ شده و در مورد پوشیدن لباس سیاه برای عزاداری اهل بیت است.
- ↑ در موضوع تکمیل آب کر با آب متجنس.
- ↑ در این که نماز خوانده با اجزاء حیوان مشکوک جائز است.
- ↑ در مورد ارث.
- ↑ دربارهٔ قاعده الناس مسلطون علی اموالهم.
- ↑ دربارهٔ بحث حکومت و ورود.
- ↑ روایاتی که در شک در رکعات نماز بناء را بر اکثر می‌گذارند.
- ↑ جواب به استفتائات.
- ↑ این کتاب شامل علم فقه، حدیث، اصول و علم رجال است که چند جلد آن منتشر شده‌است.
- ↑ شامل اعمال مهم شب و روز و …
- ↑ از جامع الصغیر سیوطی استخراج شده‌است.
- ↑ در مورد امام مهدی.
- ↑ در شرح حدیث جنون عقل و جهل.
- ↑ این کتاب، شرح کتاب وجیزه شیخ بهائی است. [طرق تحمل حدیث]
- ↑ دربارهٔ افرادی که ابن حجر عسقلانی در کتاب، تقریب، به شیعه بودنشان تصریح کرده‌است.
- ↑ چاپ ذوی‌القربی، قم، ۱۴۲۷ق.
- ↑ کتابی است که دربارهٔ محقق محسن الحسینی الاعرجی نویسنده کتاب المقصود نوشته‌است.
- ↑ دربارهٔ پدرش.
- ↑ http://shiabooks.net/library.php?id=2869
- ↑ دربارهٔ محمد بن اسماعیل (از راویان حدیث) است که سید حسن صدر می‌گوید وی همان (بزیع) است.
- ↑ وی در این کتاب اثبات می‌کند که مؤلف کتاب فقه الرضاء ابن ابی العزاقر شلمغانی است.
- ↑ فهرست کتابخانه شخصی وی است.
- ↑ در رد اخباریون.
- ↑ دربارهٔ بر حق بودن مذهب شیعه‌است.
- ↑ نتیجه افکار اصولی شیخ انصاری و شیرازی.
- ↑ مسائل مشکل اصول.
- ↑ دربارهٔ تاریخ بنا و تعمیر حرم این دو امام است.
- ↑ تأسیس الشیعة، ص ۱۴–۲۱؛ اعیان الشیعة، ج ۵، ص ۳۲۶؛ الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج ۱۹، ص ۳۷۰.
منابع
[ویرایش]- جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم. گلشن ابرار. ج ۳، چ ۱، نشر معروف، قم: ۱۳۸۲.