مجید کاظمی (زندانی سیاسی)

مجید کاظمی شیخ‌شبانی
زادهٔ۲۵ فروردین
اصفهان، ایران
درگذشت۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲
شناخته‌شده
برای
خیزش ۱۴۰۱ ایران
اتهام‌های جزاییمحاربه از طریق کشیدن سلاح کلاشینکف و عضویت در دسته‌جات و جمعیت غیرقانونی به قصد برهم زدن امنیت کشور و اجتماع و تبانی منتهی به جرایم ضد امنیت داخلی[۱]
مجازات‌های جزاییاعدام

مجید کاظمی شیخ‌شبانی یکی از سه معترض زندانی در ارتباط با پرونده خانه اصفهان بود که به اتهام تیراندازی و کشته شدن دو بسیجی و یک سرهنگ یگان ویژه در اصفهان به محاربه متهم و در ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ اعدام شد.[۲][۳] اجرای حکم اعدام در حالی انجام گرفت که در چند روز منتهی به اعدام (چه در داخل و چه در خارج از کشور) چهره‌های شناخته‌شده و نهادهای حقوق بشری خواستار توقف این اعدام‌ها شده بودند.

مجید کاظمی، به همراه چند متهم دیگر این پرونده روز ۳۰ آبان ۱۴۰۱، ۵ روز پس از حادثه خانه اصفهان در خانه برادر خود حسین به همراه او با ضرب و شتم توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد.[۴] او در ۲۳ دی ۱۴۰۱ در یک تماس صوتی از زندان، از بدرفتاری‌ها و شکنجه‌های صورت گرفته در مورد خود صحبت کرده و گفت او را تحت شکنجه وادار کرده‌اند تا علیه خود شهادت دروغ بدهد.[۵]
سعید یعقوبی و صالح میرهاشمی بلطاقی نیز در ارتباط با همین پرونده اعدام شده‌اند.[۶][۷][۸][۹]

عدم دسترسی به وکیل انتخابی

[ویرایش]

وی و دیگر متهمان پرونده موسوم به خانه اصفهان، به وکیل انتخابی دسترسی نداشتند.[۱۰]

پیش از اعدام

[ویرایش]

حکم اعدام وی و دو متهم دیگر در دیوان عالی جمهوری اسلامی تأیید شده بود.[۱۱]

انتقال به انفرادی

[ویرایش]

صالح میرهاشمی و سعید یعقوبی به بخش انفرادی زندان دستگرد منتقل شدند و مجید کاظمی شیخ‌شبانی نیز از روز جمعه در انفرادی بود.[۱۲]

پخش اعترافات تلویزیونی

[ویرایش]

پخشِ اعترافات تلویزیونی، روشی معمول در نظام جمهوری اسلامی ایران است که معمولاً پیش از اعدام متهم انجام می‌گیرد تا اثر منفی اعدام او را در سطح افکار عمومی کاهش دهد. سعید یعقوبی همچون دو متهم دیگر پروندهٔ خانه‌اصفهان نیز در مقابل دوربین اعتراف می‌کند.[۱۳] حکومت ایران، سابقه‌ای طولانی در پخش اعترافات اجباری تحت شکنجه از متهمان دارد.[۱۴] وی در یک فایل صوتی که در ۲۳ دی ۱۴۰۱ از زندان دستگرد اصفهان به بیرون ارسال کرد، گفت که از زمان بازداشت با هدف اخذ اعتراف اجباری تحت شکنجه و خشونت مکرر و ضرب‌وشتم بوده‌است.[۱۵] وی در فایل صوتی می‌گوید: «من هیچ‌کاره بودم. از زمان بازداشت، همه‌اش زیر شکنجه بوده‌ام. نه اسلحه‌ای داشتم، نه کاری کردم، و همه‌اش را زیر شکنجه گفتم».[۱۵]

اعتراض‌ها به حکم اعدام

[ویرایش]

پس از اعلام حکم دیوان عالی کشور و پخش اعترافات اجباری و انتقال آن‌ها به بخش انفرادی، خانواده‌ها و بخشی از مردم با بیم اعدام قریب‌الوقوع آنها و با هدف اعتراض و جلوگیری از این اعدام‌ها، در مقابل زندان تجمع کردند.

شامگاه یکشنبه، ۲۴ اردیبهشت با انتشار توییتی از سوی محمد هاشمی (پسرخاله مجید کاظمی)، مبنی بر احتمال اعدام او و دو معترض دیگر پروندهٔ خانه‌اصفهان، جمعی از مردم اصفهان برای جلوگیری از این اعدام‌ها، مقابل زندان دستگرد تجمع کردند. در این توییت، پسرخاله مجید کاظمی نوشته بود: بر اساس «اطلاعاتی که به دست او رسیده» قرار است بامداد دوشنبه، ۲۵ اردیبهشت «با اذان صبح» این سه معترض اعدام شوند.[۱۶]

تجمع در برابر زندان مرکزی اصفهان از ساعات پایانی یکشنبه‌شب آغاز شد. بنا بر ویدیوهای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی، جمعی از مردم اصفهان با خودرو در اطراف زندان مرکزی حضور پیدا کردند و با بوق‌های ممتد و راه‌بندان، خواستار توقف اجرای حکم شدند. ویدیوهای منتشرشده نشان می‌دهد که جمعیت حاضر مقابل زندان دستگرد با هم فریاد می‌زنند: «این آخرین پیامه، اعدام کنید قیامه».[۱۶]

گروهی از حقوقدانان و وکلای دادگستری در نامه‌ای به رئیس قوه قضاییه جمهوری اسلامی و قضات دیوان عالی کشور، ضمن اخطار جدی در مورد نقض گسترده قوانین موجود در روند رسیدگی به پرونده‌های شهروندان معترض، خواستار توقف فوری اجرای مجازات اعدام در همه موارد به ویژه سه متهم پرونده خانه اصفهان شدند.[۱۷]

پس از اعدام

[ویرایش]

دستگیری و فشار بر خانواده

[ویرایش]

پس از اجرای حکم اعدام متهمان پرونده موسوم به خانه اصفهان از بامداد جمعه ۲۹ اردیبهشت، فشارها بر خانوادهٔ آنها افزایش یافت. دو برادرِ مجید کاظمی با ضرب‌وشتم بازداشت شدند و خواهرِ آنها نیز درحالِ پیگیریِ وضعیتِ آنها بازداشت شد. مادر صالح میرهاشمی هم روز شنبه در یک فایل صوتی اعلام کرد که نیروهای حکومتی به همسرش دستبند زدند و اجازه گرفتن مراسم به آن‌ها ندادند.[۱۹] خواهر مجید کاظمی در ۱ خرداد ۱۴۰۲ آزاد شد. اما دو برادر وی همچنان در زندان هستند.[۲۰]

به آتش کشیدنِ مزار

[ویرایش]

خانوادهٔ مجید کاظمی هنگامِ حضور بر مزارِ وی با مزارِ سوخته او مواجه شدند. شبِ پیش از سوزانده شدنِ مزارِ وی، مأموران در تماس با خانوادهٔ وی، آنها را از رفتن به سویِ مزار برایِ یادبودِ زادروزِ وی منع کرده بودند.[۲۱]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. «صدور حکم «اعدام» برای ۳ متهم در اصفهان - خبرآنلاین». خبرآنلاین. ۲۰۲۳-۰۱-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۵.
  2. «خبرگزاری قوه قضائیه ایران، روز جمعه ۲۹ اردیبهشت اعلام کرد سه متهم پرونده معروف به «خانه اصفهان» را اعدام کرده‌است». ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲.
  3. «دستگاه قضایی ایران سه متهم پرونده «خانه اصفهان» را اعدام کرد». بی‌بی‌سی. ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲.
  4. «جزئیاتی از پرونده مجید کاظمی؛ ۱۵ بار اعدام مصنوعی برای اسلحه‌ای که بررسی کارشناسی نشد». رادیو زمانه ـ گزارشگریِ مستقل، تحلیل، بحث و گفتگو. ۲۰۲۳-۰۱-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۵.
  5. «پخش «اعترافات اجباری» متهمان پرونده خانه اصفهان و نگرانی از وضعیت آنها». BBC News فارسی. ۲۰۲۳-۰۵-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۵.
  6. «اعتراض‌های ایران؛ سه نفر دیگر به اعدام محکوم شدند». BBC News فارسی. ۲۰۲۳-۰۱-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۴.
  7. «سه معترض در پرونده «خانه اصفهان» به اعدام محکوم شدند». ایران اینترنشنال. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۴.
  8. «پنج تناقض در پرونده منجر به حکم اعدام مجید کاظمی، صالح میرهاشمی، و سعید یعقوبی». ir.voanews.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۴.
  9. «شکنجه متهم ردیف اول پرونده «خانه اصفهان» برای اعتراف اجباری». العربیه فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۴.
  10. «نگرانی‌ها از احتمال اعدام متهمان «خانه اصفهان»؛ «روند اعدام مجید کاظمی را متوقف کنید!»». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۳-۰۱-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۵-۱۵.
  11. علی اشتیاق (۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۲). «"خانه اصفهان"؛ سه حکم اعدام در پرونده‌ای پر از تناقض». دویچه‌وله فارسی.
  12. وبگاه ۱۵۰۰ تصویر (۱۵ می ۲۰۲۳). «وبگاه ۱۵۰۰ تصویر- انتقالِ متهمانِ پروندهٔ خانه‌اصفهان به انفرادیِ زندانِ دستگردِ اصفهان». توییتر: وبگاه ۱۵۰۰ تصویر. دریافت‌شده در ۱۶ می ۲۰۲۳.
  13. «(ویدئو) اعترافات متهمین حادثه تیراندازی در خانه اصفهان». فرارو. ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۶ مه ۲۰۲۳.
  14. «پخش «اعترافات اجباری» متهمان پرونده خانه اصفهان و نگرانی از وضعیت آنها». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۶ می ۲۰۲۳.
  15. ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ «هشدار عفو بین‌الملل دربارهٔ احتمال اعدام قریب‌الوقوع مجید کاظمی، صالح میرهاشمی و سعید یعقوبی». رادیو فردا. ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۶ می ۲۰۲۳.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ «تجمع مردم مقابل زندان اصفهان برای جلوگیری از اعدام سه معترض». دویچه‌وله فارسی. دریافت‌شده در ۱۶ می ۲۰۲۳.
  17. «گروهی از حقوقدانان و وکلا خواستار توقف فوری اعدام متهمان پرونده «خانه اصفهان» شدند». رادیوفردا. ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۷ می ۲۰۲۳.
  18. «حمید رسایی از قوه قضاییه خواست ترانه علیدوستی را «اعدام» کند». صدای آمریکا. ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۲.
  19. «اعضای خانواده مجید کاظمی، از اعدام‌شدگان پرونده «خانه اصفهان»، پس از «ضرب و شتم» بازداشت شدند». صدای آمریکا. ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۲ می ۲۰۲۳.
  20. «خواهر مجید کاظمی آزاد شد اما بدون دو برادرش». بی‌بی‌سی فارسی. ۱ خرداد ۱۴۰۲.
  21. «سنگ مزار دو جان‌باخته اعتراضات سراسری تخریب شد». دویچه‌وله فارسی. ۱۸ خرداد ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئن ۲۰۲۳.