پیکسل

در تصاویر دیجیتالی، پیکسل (به انگلیسی: Pixel) کوچک‌ترین جزء ساختاری یک تصویر را می‌گویند. پیکسل را بعضاً در مباحث مربوط به گرافیک و تصویر، نقطه نامیده و آن را کوچک‌ترین نقطهٔ تشکیل‌دهندهٔ تصویر نیز می‌خوانند.

اگر تابع f زیر را با دو متغیر حقیقی مستقل x و y در نظر بگیریم،

که در آن ${\displaystyle -\infty \leq x\leq \infty }$ و ${\displaystyle -\infty \leq y\leq \infty }$ است، می‌توان با نسبت‌دادن ارزشی (مثل روشنایی یا شدت) به f آن را بر روی صفحه‌ای نمایش داد. در این صورت f یک تصویر نامیده می‌شود، و نقطه (x,y) یک پیکسل نامیده می‌شود.^[۱]

پیکسل عناصر سازنده تصویر و در واقع کوچک‌ترین جزء تشکیل‌دهندهٔ هر تصویر رقمی (دیجیتال) و خلاصه شده دو واژه Pictures و element است؛ یعنی Pics از کلمه Pictures و el از کلمه element با هم ترکیب شده‌اند. فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای ترکیب پیکچر المنت، «تصویردانه» و از ترکیب این دو، واژهٔ مخفف «تَصدانه» را ساخته و تصویب کرده است.^[۲]

مگاپیکسل (به انگلیسی: Megapixel)، یک میلیون پیکسل است. این عبارت، تنها برای مشخص‌کردن تعداد پیکسل‌های تصویر به‌کار نمی‌رود؛ بلکه کاربرد دیگر آن، نشان‌دادن شمار عناصر گیرندهٔ تصویر یا تعداد عناصر نمایشی نمایشگرهای دیجیتال است. برای مثال، دوربینی با ابعاد ۲۰۴۸×۱۵۳۶ عنصر حسگر را معمولاً «۳٫۱ مگاپیکسل» (۳٬۱۴۵٬۷۲۸ = ۱۵۳۶ × ۲۰۴۸) می‌خوانند. از مگاپیکسل اغلب به‌عنوان یکی از مشخصه‌های بهتربودن یاد می‌شود. به‌همین‌خاطر یکی از ویژگی‌هایی است که کیفیت دوربین را مشخص می‌کند.

یکی از مواردی که در رقابت‌های بازاریابی دوربین‌های عکاسی دیجیتال به‌شکل نادرست مصطلح شده است این عبارت می‌باشد: «هر چقدر عدد مگاپیکسل بیشتر باشد بهتر خواهد بود» اما این گونه ارزیابی لزوماً درست نبوده و تعداد پیکسل‌ها تنها یکی از عوامل متعدد تأثیرگذار در کیفیت تصویر می‌باشد و لزوماً افزایش تعداد پیکسل‌ها نشانه بهتر بودن دوربین نخواهد بود. میزان کیفیت هر پیکسل را می‌توان بر حسب مواردی همچون دقت هندسی، دقت رنگ، گسترهٔ دینامیکی و میزان نویز مورد بررسی قرار داد. کیفیت پیکسل به عوامل مختلفی ازجمله تعداد تشخیص دهنده‌های تصویر، کیفیت لنز، نوع سنسور، اندازه دیدودهای حساس به نور، کیفیت مؤلفه‌های دوربین، توانایی پردازشگر دوربین و فرمت ذخیره‌سازی بستگی دارد.

دقت هندسی:

دقت رنگ:

گستره دینامیکی:

نویز: ارزش پیکسل شامل دو مؤلفه زیر می‌باشد:

1. پیکسل‌های دقیق که هدف اصلی شما هستند (پیکسل‌های سالم)
2. پیکسلهایی که شما تمایل رویت آن‌ها را در تصویر ندارید (نویز)

نتیجه‌گیری:

با توجه به مطالب فوق شما می‌بایست بر اساس کاربرد مورد نظرتان دوربین عکاسی خود را انتخاب کنید. برای مثال اگر قرار است تصاویر گرفته‌شده را در ابعاد بزرگ چاپ کنید، تعداد رزولوشن برای شما اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد.

• واکسل
• وضوح تصویری