نجیب مایل هروی

نجیب مایل هروی
نجیب مایل هروی در مراسم دریافت جایزه بنیاد موقوفات دکتر افشار، اردیبهشت ۱۳۸۶
زادهٔ۱۳۲۹

نجیب مایل هروی (زادهٔ ۱۳۲۹ در هرات) محقق عرفان و ادبیات فارسی و اهل هرات افغانستان است که از سال ۱۳۵۰ ساکن ایران است.[۱] وی با نهادهای مختلفی چون کتابخانه مجلس، بنیاد موقوفات محمود افشار و دائرةالمعارف بزرگ اسلامی همکاری دارد. ایران پنجم مرداد ۱۳۹۹ به نجیب مایل هروی تابعیت داد.[۲] شهاب مایل هروی، فرزند نجیب مایل هروی گفته بود که در اعتراض «به تبعیض دولت ایران علیه پدرش» و ندادن شهروندی به پدرش پس از ۴۹ سال زندگی در ایران و ندادن مسکن مصوبه هیئت وزیران در برابر نمایندگی وزارت خارجه ایران در مشهد خودسوزی کرده‌است.[۱][۲]

تخصص[ویرایش]

وی که متولد سال ۱۳۲۹ در هرات در کشور افغانستان است، از ۱۳۵۰ به مشهد آمد و تاکنون به پژوهش دربارهٔ عرفان اسلامی و نسخه‌های خطی می‌پردازد. تحصیلات عالی خود را در رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه فردوسی مشهد به پایان برد و پس از مدتی فعالیت به تهران آمد و در مؤسسهٔ پژوهش‌های اسلامی به تحقیق و مطالعه و کتاب‌شناسی و تصحیح متون و تدریس پرداخت.

مایل هروی همچنین همکاری با آستان قدس رضوی، مرکز پژوهشی میراث مکتوب و بخش تحقیقات کتابخانهٔ مجلس شورای اسلامی را در کارنامهٔ فعالیت‌های خود دارد و از محققان کتابخانه مجلس شورای اسلامی و دارای تألیفات است و مقالاتی را نیز در دانشنامه مرکز دائرةالمعارف اسلامی نگاشته‌است.

اعطای تابعیت[ویرایش]

روز ۶ مرداد ۱۳۹۹، مدیر کل اتباع خارجی استانداری خراسان رضوی، خبر داد نجیب مایل هروی ۵ مرداد ۱۳۹۹، پس از خواندن سوگندنامه و انجام آزمون تابعیت، مراحل قانونی فرایند تابعیت را انجام داده و اسناد تابعیتی او نیز «در ماه‌های آینده صادر خواهد شد».[۳] نجیب مایل هروی هنگام دریافت تابعیت هفتاد ساله است و پس از ۴۹ سال اقامت در ایران، تابعیت را دریافت می کند.[۴][۵]

جوایز[ویرایش]

مایل هروی همچنین جایزه ادبی - تاریخی بنیاد محمود افشار یزدی را در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی دریافت کرده‌است. این جایزه که برای یک عمر دستاورد برای خدمت به تاریخ و زبان فارسی اهدا می‌گردد، با حضور سیدجعفر شهیدی، سیدمصطفی محقق داماد، سیدمحمدعلی ابهری و سیدکاظم بجنوردی به مایل هروی اهدا شد. مایل هروی در سال ۱۳۸۶ برنده جایزه ادبی - تاریخی بنیاد محمود افشار یزدی از مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی شد. این جایزه برای یک عمر دستاورد برای خدمت به تاریخ و زبان فارسی به مایل هروی اهدا شد و همچنین این برگ‌های پیر به‌عنوان اثر برگزیدهٔ همایش حامیان نسخ خطی کتابخانهٔ مجلس شورای اسلامی شناخته شده‌است.[۶]

آثار[ویرایش]

از جمله آثار او می‌توان به برگ بی‌برگی: یادنامه استاد رضا مایل، این برگ‌های پیر: مجموعه بیست اثر چاپ ناشده فارسی از قلمرو تصوف، پیر بیابانکی: پژوهشی درنقد آرا و آثار سمنانی،

نقد و تصحیح و متون: شرح فصوص الحکم اکبر محیی الدین ابن عربی کمال خوارزمی، در شبستان عرفان: مجموعه رسائل فارسی از پیران ایران، شرح مثنوی مولوی موسوم به مخزن الاسرار ولی محمد اکبرآبادی، خاصیت آینگی: نقد حال و گزیده آثار فارسی عین القضات همدانی و معارف سلطان ولد اشاره کرد. صدها مقاله دربارهٔ شاعران و ادیبان ایرانی و نسخه‌شناسی آثار آن‌ها توسط هروی نوشته شده و نیز کتاب‌های:

  • تاریخ نسخه‌پردازی و تصحیح انتقادی نسخه‌های خطی. تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۱۳۸۰
  • علا الدوله سمنانی، العروه لاهل الخلوة و الجلوة، (ترجمه کهن+متن عربی)، نجیب مایل هروی، انتشارات مولی، چاپ دوم ۱۳۹۶.
  • سعدالدین حمویه (حموی)، المصباح فی التصوف، نجیب مایل هروی، انتشارات مولی، چاپ دوم ۱۳۹۰.
  • رشف الالفاظ فی کشف الالفاظ؛ شرف‌الدین حسین بن الفتی تبریزی، نجیب مایل هروی، انتشارات مولی، چاپ سوم ۱۳۹۷.
  • مناهج السیفیه: رساله در معاملات عرفانی؛ ابوالحقائق محمد بن احمد الجوینی؛ نجیب مایل هروی، انتشارات مولی، ۱۳۶۲.
  • آداب المریدین، ضیاالدین ابونجیب سهروردی، ترجمان عمر بن محمد بن احمد شیرکان، نجیب مایل هروی، انتشارات مولی، چاپ سوم ۱۳۹۶.
  • رسائل ابن عربی (ده رساله مترجم)؛ نجیب مایل هروی؛ انتشارات مولی چاپ سوم ۱۳۹۵.
  • نفحة الروح و تحفة الفتوح؛ مویدالدین جندی؛ نجیب مایل هروی؛ انتشارات مولی؛ چاپ سوم ۱۳۹۶.
  • منتخب الخاقانی فی کشف الحقایق عرفانی؛ ملا عبدالله زنوزی؛ نجیب مایل هروی؛ انتشارات مولی؛ چاپ سوم ۱۳۹۶.
  • مجمع البحرین؛ شمس‌الدین ابرقوهی؛ نجیب مایل هروی؛ انتشارات مولی؛ چاپ سوم ۱۳۹۷.
  • مناهج الطالبین و مسالک الصادقین؛ سعدالله اصفهانی؛ نجیب مایل هروی؛ انتشارات مولی؛ چاپ سوم ۱۳۹۵.
  • مناقب الصوقیه؛ عبادی مروزی؛ نجیب مایل هروی؛ انتشارات مولی؛ چاپ سوم ۱۳۹۵.
  • الاصول العشره؛ نجم‌الدین کبری؛ ترجمه و شرح عبدالغفور لاری؛ نجیب مایل هروی؛ انتشارات مولی؛ چاپ چهارم ۱۳۹۶.
  • مونس العشاق؛ ابن عربشاه یزدی؛ چاپ چهارم ۱۳۹۶؛ انتشارات مولی.
  • نجیب مایل هروی. کتاب‌آرایی در تمدن اسلامی. «واژگان نظام کتاب‌آرایی» مشهد: آستان قدس رضوی، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، ۱۳۷۲،
  • معارف سلطان ولد فرزند مولانا جلال الدین محمد مولوی، نجیب مایل هروی، انتشارات مولی، چاپ دوم، ۱۳۷۷،
  • تاریخ و زبان افغانستان، نجیب مایل هروی، بنیاد موقوفات محمود افشار، ۱۳۷۱
  • اندر غزل خویش نهان خواهم گشتن: سماع نامه‌های فارسی، نجیب مایل هروی، نشر نی، چاپ اول، ۱۳۷۲

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «فرزند مایل هروی می‌گوید در اعتراض به 'تبعیض دولت ایران علیه پدرش' خودسوزی کرده». BBC News فارسی. ۲۸ خرداد ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۱۸.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ «ایران به نجیب مایل هروی تابعیت داد». BBC News فارسی. ۲۰۲۰-۰۷-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۷-۲۸.
  3. «اعطای تابعیت ایران به استاد مایل هروی شاعر و نویسنده افغانستانی». خبرگزاری ایرنا. ۶ مرداد ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۷ مرداد ۱۳۹۹.
  4. «ایران سرانجام پس از ۴۹ سال به نجیب مایل هروی تابعیت داد».
  5. «ایران به نجیب مایل هروی تابعیت داد».
  6. Malikov, Aladdin (2020-01-16). "نجیب مایل هروی اندیشمند افغانی//Əfqanıstanlı mütəfəkkir Nəcib Mayil Hervi". doi:10.13140/rg.2.2.17129.03689. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)