نخجوان

نخجوان
Naxçıvan
شهر
کشور جمهوری آذربایجان
تقسیمات کشوریجمهوری خودمختار نخجوان
مساحت
 • کل۱۵ کیلومتر مربع (۶ مایل مربع)
 • خشکی۱۴٫۲ کیلومتر مربع (۵٫۵ مایل مربع)
 • آب۰٫۸ کیلومتر مربع (۰٫۳ مایل مربع)
جمعیت
 (۲۰۱۷)سرشماری[۱]
 • کل۹۲۱۰۷
اهلیت‌نامNaxçıvanli
منطقهٔ زمانییوتی‌سی +۴ (ساعت گرینویچ)
نخچوان (تلفظ با حرف «چ»، نخجوان کنونی) در استان آذربایجان در دوره خلفای عباسی

نخجوان (ترکی آذربایجانی: Naxçıvanناخیجوان یکی از برون‌بوم‌های جمهوری آذربایجان است که از توابع جمهوری خودمختار نخجوان است. جمعیت این شهر در سرشماری سال ۲۰۱۷ میلادی، ۹۲۱۰۷ نفر بود.[۲] نخجوان تا پیش از پیمان ترکمنچای در سال ۱۸۲۸ میلادی بخشی از خاک ایران بود.

تاریخچه

[ویرایش]

این کشور در سده‌های ۹ و ۸ پیش از میلاد زیر سلطه دولت «اورارتو» قرارگرفت. در زمان پادشاهی «منوئه» (۸۱۰–۷۷۸ پیش از میلاد مسیح) لشکریان «اورارتو» با گذشتن از رود ارس به سوی شمال و جلگه ایروان تاختند؛ و قسمت‌هایی از این سرزمین را به تصرف خود درآوردند. «منوئه» برای حفظ نواحی تسخیر شده، در ساحل راست شمالی رود ارس نزدیک روستایی که اکنون به نام ترکی «داش‌بورون» معروف است مرکز اداری تأسیس کرد و آن را «منوآهینیلی» نامید.

در سده هفتم پیش از میلاد، بخشی از اراضی تابع دولتهای «ماننا» و ماد بود؛ ولی در سده هشتم پیش از میلاد بخشی از شاهنشاهی (امپراتوری) هخامنشیان شد. از آن پس فرمانروایان ارمنی از دودمان اَروَندی بر نخجوان حکم راندند.

اولیاء چلبی دربارهٔ نخجوان می‌گوید: «رعایا و مردم آن به زبان دهقانی گفتگو می‌کنند، اما عارفان و شاعران و ندیمان ظریفشان با ظرافت و نزاکت به زبان پهلوی و مغولی که زبانهای قدیمی است سخن می‌گویند. شهرنشینان‌شان نیز به زبان‌های دهقانی، دری، فارسی، غازی (تازی ؟) و پهلوی گفتگو می‌کنند… ترکمانانی که در نواحی مختلف آن ساکنند، لهجه‌های مختلف مغولی دارند».[۳]

ترابری

[ویرایش]

ترابری عمومی

[ویرایش]

نخجوان دارای ۳ خط اتوبوس ترولی بود که از سال ۱۹۸۶ تا ۲۰۰۴ فعالیت می‌کرد.[۴]

هوایی

[ویرایش]
فرودگاه نخجوان

فرودگاه نخجوان تنها فرودگاه تجاری است که به نخجوان خدمات رسانی می‌کند. فرودگاه با اتوبوس به مرکز شهر متصل است. پروازهای داخلی به باکو و پروازهای بین‌المللی به روسیه و ترکیه در جریان است.

ریلی

[ویرایش]

هم‌اکنون خط ریلی سبک از جنوب شرقی نخجوان تا اردوباد و از شمال غربی به شرور متصل است[۵]

ورزش

[ویرایش]

یک مدرسه شطرنج، یک مجموعه ورزشی و استادیوم کمیته «دینامو» و یک مجموعه ورزشی المپیک در این شهر مشغول فعالیت می باشند. فوتبال، فوتسال، کشتی، شطرنج ورزش های دلنواز و گسترش پیدا کرده نخجوان می باشند. باشگاه فوتسال آراز نخجوان این شهر، که یکی از قدرتمند ترین باشگاه های فوتسال اروپا می باشد، بارها و بارها با پیروزی برای جام فوتسال یوفا مبارزه نموده است.<ref>795109.html "باشگاه فوتبال "آراز" حریفان خود را برای حضور در دور الیت جام قهرمانان مشخص کرد" (به روسی). capital.trendaz.com. 12 آبان 1385. Archived from [http:/ /capital.trendaz.com/news/sports/795109.html the original] on 2012-07-07. Retrieved خرداد 12, 2018. {{cite web}}: Check |archive-url= value (help); Check |url= value (help); Check date values in: |accessdate= و |date= (help)< /ref>

نگارخانه

[ویرایش]

پانویس

[ویرایش]
  1. The State Statistical Committee of the Azerbaijan Republic
  2. Tim Bespyatov. "Cities & towns of Azerbaijan" (به انگلیسی). Archived from the original on 20 May 2012. Retrieved 20 May 2012.
  3. اولیاء چلبی، سیاحتنامه. به کوشش احمد جودت و نجیب عاصم، ج ۲، استانبول، مطبعهٔ اقدام. ص ۲۳۹–۲۳۸. ذکر شده در: صادقی، علی‌اشرف: مجله زبانشناسی، سال هجدهم، شمارهٔ اول (پیاپی ۳۵)، بهار و تابستان ۱۳۸۲، ص ۱–۱۲.
  4. "15. Нахичевань (троллейбус)" [15. Nahičevan (trolleybus)]. Горэлектротранс (Electrotrans) website (به روسی). Дмитрий Зиновьев (Dmitry Zinoviev). Archived from the original on 15 March 2013. Retrieved 26 September 2012.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:ربات:وضعیت نامعلوم پیوند اصلی (link)
  5. "NAXÇIVAN MUXTAR RESPUBLİKASI – rəsmi portal". nakhchivan.az. Archived from the original on 10 June 2014. Retrieved 8 October 2009.

منابع

[ویرایش]