هلو

هلو Prunus persica
رده‌بندی علمی
فرمانرو:	گیاهان
(طبقه‌بندی‌نشده):	گیاهان گلدار
(طبقه‌بندی‌نشده):	دولپه‌ای‌های نو
(طبقه‌بندی‌نشده):	رزیدها
راسته:	گل‌سرخ‌سانان
تیره:	گل‌سرخیان.
سرده:	پرونوس
زیرسرده:	Amygdalus
گونه:	P. persica
نام دوبخشی
Prunus persica (L.) Batsch

هُلو یا شفتالو^[۱] میوه آبدار درخت هلو (نام علمی: Prunus Persica) و دارای هستهٔ سخت، گوشتِ زرد، یا نسبتاً سفید و پوستی مخملی است. بر اساس چسبیدن گوشت به هسته، این میوه به دو دسته هستهٔ جدا و هستهٔ چسب تقسیم می‌شود. نوعی دیگر از خانواده هلو است، که در ایران شفتالو به میوه دیگری غیر از هلو گفته می‌شود که از هلو شیرین‌تر است، به بزرگی هلو نیست، هسته‌اش همیشه چسبیده‌ است و پوست آن از هلو کرکِ کمتری دارد که رنگش کمی متفاوت‌تر از هلو است، و برگهٔ آن مرغوب‌تر از هلو است.

یکی دیگر از میوه‌هایی که تا حدِ زیادی با هلو ارتباط دارد شلیل است. ارتباط شلیل‌ با هلو تا حدی است که در واقع گاهی محصولات هلو حاوی تعداد کمی شلیل است و برعکس. شلیل در واقع نوعی هلو با ژن مغلوب است که میوه‌های بدون کرک تولید می‌کند. گزارش آمار جهانی نشان دهنده این امر است که هلو پرطرفدارترین میوه در کل جهان از نظر طعم و مزه است. از دیگر ارقام هلو، هلو انجیری یا هلو کتابی است. هلو میوه بومی ایران محسوب می‌شود.

تولید جهانی در سال ۲۰۲۱
کشور	میلیون تن
چین	۱۶٫۰۰۰٫۰۰۰
اسپانیا	۱٫۲۰۰٫۰۰۰
ایتالیا	۱٫۰۰۰٫۰۰۰
ترکیه	۸۹۰٫۰۰۰
ایالات متحده آمریکا	۷۳۰٫۰۰۰
یونان	۵۹۰٫۰۰۰
ایران	۵۵۰٫۰۰۰
شیلی	۳۱۰٫۰۰۰
مصر	۲۸۰٫۰۰۰
مکزیک	۲۲۰٫۰۰۰
جهان	۲۵٫۰۰۰٫۰۰۰

هلو بومی مناطق گرم چین است. هلو در شرایط آب‌وهوایی با تابستان گرم، بهتر می‌روید و مقاومت زمستانه آن متوسط است. مقاومت هلو نه‌تنها کمتر از سیب و گلابی است بلکه کلاً سرمای زمستانه کمتری برای شکستن استراحت نیاز دارد (۴۰۰ تا ۱۰۰۰ ساعت). از این رو هلو در عرض‌های جغرافیایی پایین‌تری از سیب و گلابی کشت می‌شود. کشت هلو در شرایط آب‌وهوایی خیلی گرم و خشک موفق بوده و میوه مرغوبی تولید می‌نماید.^[۲]

درخت هلو سه نوع شاخهِ ساده، مرکب و کاذب تولید می‌کند. شاخه‌های ساده فقط جوانهٔ رویشی تولید می‌کنند. شاخهٔ مرکب، جوانهٔ رویش و زایشی و شاخهٔ کاذب در طولِ شاخه جوانهٔ زایشی و در نوک جوانهٔ رویشی تولید می‌کند که در هنگام هرس، نوکِ شاخهٔ کاذب حذف می‌شود. جوانهٔ گل هلو ساده است و در جانب شاخه‌های یک‌ساله تشکیل می‌شود.

هلو مثل تمام میوه‌ها خواص ادرارآور و ملین دارد. گوشت هلو دارای سلولوزهای نرم است و کاملاً هضم می‌شود. هلو میوهٔ نسبتاً کم‌ترشی است. مواد قندی و نشاسته‌ای آن به آسانی هضم می‌شود و معده به راحتی هضم آن را تحمل می‌کند.

هلو سرشار از انواع ویتامین هاست، به خصوص ویتامین‌های ب۱، ب۲ و آ.

هلو دارای انواع مختلف با گونه‌ها و طعم‌های متفاوت است. از انواعِ مختلف این میوه می‌توان به بلخی، کاردی، زعفرانی (که دارای دو نوع هسته جدا و هسته چسب موجود است و مورد استفاده قرار می‌گیرد)، هلو انجیری، هلو هلندری (که شباهت فریبنده‌ای به زردآلو دارد) نام برد. هلوی بلخی، که بسیار بزرگ و شیرین است، از تولیدش بسیار کاسته شده‌است، زیرا بلافاصله بعد از تماس لک می‌شود و چهرهٔ بدی به خود می‌گیرد.

هلو انواع مختلفی دارد که بیش از ۳۰۰ رقم هلو تنها در آمریکای شمالی رشد می‌کند.

هلو در دمای ۰ درجه سانتیگراد و ۳۲ درجه فارنهایت و رطوبت بالا ذخیره می‌شود. هلو بسیار آسیب‌پذیر است و بعد از برداشت در عرض دو هفته باید به کنسرو تبدیل شود یا استفاده شود.

هلو از نظر اقلیمی میوه‌ای است که پس از برداشت هم همچنان به رشد میوه‌ها ادامه داده‌است.

کنه قرمز اروپا یا زرد در درختان هلو یافت می‌شود.

درختان هلو مستعد آفاتی همچون حلقهٔ برگ هستند؛ که معمولاً به‌طور مستقیم روی میوه تأثیر نمی‌گذارد اما از رشد درخت جلوگیری می‌کند چندین دارو می‌تواند با این آفت مقابله کند. از جمله مخلوط بردو که از نوعی قارچ گرفته می‌شود و سایر افت‌کش‌ها که از عناصر مس ساخته می‌شوند این میوه مستعدِ پوسیدگی یا قهوه‌ای یا قرمز است.^[۳]

• 
  درخت هلو شکوفه داده
• 
  هلوهای رسیده روی شاخه
• 
  شکوفه‌های هلو
• 
  هلوهای چیده شده
• 
  نقاشی از کلود مونه: ظرفی پر از هلو
• 
  شکوفه‌های هلو و یک زنبور

• دانشنامهٔ رشد
• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Peach». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۱۷.

^[۱]

1. ↑ «FAOSTAT». www.fao.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۸-۳۰.