Պսկովի Հանրապետություն
| Պսկովի հանրապետություն Псковская Республика | |
|---|---|
 | |
| Կարգավիճակ | պատմական պետություն |
| Պետական լեզու | Եկեղեցական սլավոնական |
| Մայրաքաղաք | Պսկով |
| Պետական կարգ | խառը կառավարում |
| Կրոն | ուղղափառություն |
| Հիմնադրված է | 1348 թ. |
Պսկով (լատին․՝ Plescoviae[1]), տարբեր ժամանակահատվածներում հայտնի որպես՝ Պսկովի իշխանապետություն (ռուս.՝ Псковское княжество) կամ Պսկովի հանրապետություն (Псковская Республика), պետական կազմավորում միջնադարյան Ռուսիայում 13-րդ դարի 2-րդ կեսից 16-րդ դարի սկզբին։
Առաջացել է Ռուսիայի մասնատումից (12-րդ դար) հետո։ Պսկովը իր հարակից տարածքով (Վելիկայա գետի ավազան, Չուդ և Պսկով լճերի ու Նարովա գետի շրջանը) մտել է Նովգորոդի ֆեոդալական հանրապետության մեջ՝ պահպանելով որոշ ինքնավարություն։
Լիվոնյան օրդենի դեմ պայքարին (1240 և 1242 թվականներին) մասնակցելու շնորհիվ մեծացել է Պսկովի նշանակությունը և 13-րդ դարի կեսից այն փաստորեն դարձել է ինքնուրույն (իրավաբանորեն ձևակերպվել է 1348 թվականին)։
Նովգորոդյան բոյարները դադարել են Պսկով ուղարկել իրենց կառավարիչներին, և Պսկովը Նովգորոդից կախյալ է մնացել միայն եկեղեցու առումով։
Պսկովի հանրապետությունում տարածված է եղել երկրագործությունը, ձկնորսությունը, զարգացած էին արհեստները (դարբնությունը, շինարարական գործը, ոսկերչությունը), առևտուրը (հատկապես՝ Նովգորոդի և մյուս ռուսական, մերձբալթիկյան ու արևմտաեվրոպական քաղաքների հետ)։
Եղել է խոշոր առևտրաարհեստավորական կենտրոն։ Պսկովի հանրապետությունում (ի տարբերություն Նովգորոդի հանրապետության) չկային խոշոր ավատատերեր։ Պսկովյան հանրապետությունում ձևավորված սոցիալական հարաբերություններն արտացոլվել են Պսկովյան դատաստանագրքում։ Պետությունը ղեկավարում էր Վեչեն, որին ենթակա էին իշխանները։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 9, էջ 408)։  |