Kamer van volksvertegenwoordigers (samenstelling 1861-1864)

Kamer van volksvertegenwoordigers samenstelling 1861-1864
Wetgevend orgaan van  België
Embleem van de Kamer van volksvertegenwoordigers.
10e legislatuur
Verkiezingen	11 juni 1861 (58 zetels) 9 juni 1863 (58 zetels)
Aanvang	12 november 1861
Einde	12 juli 1864
Aantal leden	116
Voorzitter	Désiré Vervoort (1860-1863) Ernest Vandenpeereboom (1863-1867)
Andere kamer	Senaat: (1859-1863), (1863-1867)
Uitvoerende macht
Koning	Leopold I
Regering	Rogier II (1857-1867)
Zetelverdeling
Partijen	katholieken, Liberale Partij
Opvolgende samenstellingen
← 9e legislatuur (1857-1861)     11e legislatuur (1864-1868) →
Portaal    Mens & maatschappij

De 10e legislatuur van de Belgische Kamer van volksvertegenwoordigers liep van 12 november 1861 tot 12 juli 1864.

Tijdens deze legislatuur was de regering-Rogier II (9 november 1857 tot 21 december 1867) in functie, een liberale meerderheid. Toen op het einde van de legislatuur in 1864 de liberale meerderheid in gevaar kwam, werd het parlement vervroegd ontbonden, waarop verkiezingen werden uitgeschreven voor 11 augustus 1864.

Deze legislatuur volgde uit de verkiezingen van 11 juni 1861. Bij deze verkiezingen werden 58 van de 116 parlementsleden verkozen. Dit was het geval in de kieskringen Gent, Eeklo, Sint-Niklaas, Aalst, Dendermonde, Oudenaarde, Aat, Thuin, Zinnik, Doornik, Charleroi, Bergen, Luik, Verviers, Borgworm, Hoei, Maaseik, Hasselt en Tongeren.

Op 9 juni 1863 vonden tussentijdse verkiezingen plaats, waarbij de overige 58 parlementsleden verkozen werden. Dit was het geval in de kieskringen Antwerpen, Turnhout, Mechelen, Leuven, Nijvel, Brussel, Brugge, Kortrijk, Oostende, Roeselare, Ieper, Tielt, Veurne, Diksmuide, Namen, Philippeville, Dinant, Aarlen, Neufchâteau, Virton, Marche en Bastenaken.

Het nationale kiesstelsel was in die periode gebaseerd op cijnskiesrecht, volgens een systeem van een meerderheidsstelsel, gecombineerd met een districtenstelsel. Iedere Belg die ouder dan 25 jaar was en een bepaalde hoeveelheid cijns betaalde, kreeg stemrecht. Hierdoor was er een beperkt kiezerskorps.

In de 10e zittingsperiode (1861-1864) vonden drie zittingen plaats. Van rechtswege kwamen de Kamers ieder jaar bijeen op de tweede dinsdag van november.

Vanaf januari 1864 hadden de liberalen 59 leden en de katholieken 57. De laatste rechtsgeldige zitting vond plaats op 1 juli 1864. Nadien boycotten de katholieke leden de zittingen waardoor het quorum niet gehaald werd en de Kamer niet rechtsgeldig kon beraadslagen. Als gevolg van de dood van de liberaal Charles Cumont op zondag 10 juli 1864, hadden de liberalen nog 58 leden en werd verwacht dat de vacante zetel naar de katholieken zou gaan, waardoor beide partijen evenveel zetels in de Kamer zouden hebben. Op dinsdag 12 juli werd een laatste poging gedaan maar kwamen opnieuw enkel liberale leden opdagen. Op 16 juli werd de Kamer ontbonden en er werden vervroegde verkiezingen uitgeschreven voor 11 augustus.

Wijzigingen in fractiesamenstelling:

• Bij de tussentijdse verkiezingen van 1863 verliezen de liberalen zeven zetels ten voordele van de katholieken. Door het ontslag van de katholiek Hippolyte Van de Woestyne kort voor de verkiezingen om zich kandidaat te stellen voor een Senaatszetel en de verkiezing van de liberaal Charles de Kerchove de Denterghem als zijn opvolger, kon de liberale partij het verlies alsnog beperken tot zes zetels.
• De verkiezing van de liberalen Adolphe de Vrière en Louis De Ridder in de kieskring Brugge bij de tussentijdse verkiezingen van 1863 wordt ongeldig verklaard. Begin 1864 worden in hun plaats de katholieken Amedée Visart de Bocarmé en Emile De Clercq verkozen.

In 1863 werd een parlementaire onderzoekscommissie opgericht naar aanleiding van de resultaten van de wetgevende verkiezingen in het arrondissement Bastenaken.

• Kamer van volksvertegenwoordigers
• Lijst van voorzitters van de Kamer van volksvertegenwoordigers