Wegwielrennen

Wegwielrennen
Fabian Cancellara en Peter Sagan tijdens de Ronde van Vlaanderen 2013.
Algemene gegevens
Organisatie	België: KBWB Nederland: KNWU Mondiaal: UCI
Start	Parijs, 31 mei 1868 (1e wielerwedstrijd)
Type	Individuele sport Teamsport
Categorie	Duursport
Locatie	Weg
Olympisch	1896
Paralympisch	1984
Competities / Kampioenschappen
Kampioenschappen	Nationaal: BK NK Mondiaal: WK Olympische Spelen
Kampioenen
Belgisch kampioen	wegrit: Remco Evenepoel (♂) Lotte Kopecky (♀) tijdrit: Wout Van Aert (♂) Lotte Kopecky (♀)
Nederlands kampioen	wegrit: Dylan van Baarle (♂) Demi Vollering (♀) tijdrit: Jos van Emden (♂) Riejanne Markus (♀)
Europees kampioen	wegrit: Fabio Jakobsen (♂) Lorena Wiebes (♀) tijdrit: Stefan Bissegger (♂) Marlen Reusser (♀)
Wereldkampioen	wegrit: Mathieu Van der Poel (♂) Lotte Kopecky (♀) tijdrit: Remco Evenepoel (♂) Ellen van Dijk (♀)
Olympisch kampioen	wegrit: Richard Carapaz (♂) Anna Kiesenhofer (♀) tijdrit: Primoz Roglic (♂) Annemiek van Vleuten (♀)
Verwante sporten
Disciplines	Ploegentijdrit Tijdrit Wegrit
Specialisaties	Eendagsrenner Klassiekerrenner Klimmer Ronderenner Sprinter
Verwante sporten	Baanwielrennen Mountainbiken Veldrijden
Portaal    Sport Wielrennen

Wegwielrennen is de populairste tak van de wielersport. In het wegwielrennen vinden wedstrijden plaats op de (openbare) weg en op wielercircuits.

Wedstrijden worden zowel in meerdaagse als eendaagse wedstrijden verreden. Binnen de eendaagse wedstrijden zijn klassiekers en de wereldkampioenschappen het belangrijkst. Bij de meerdaagse wedstrijden zijn de grote rondes, met name de Ronde van Frankrijk, het belangrijkst. Sinds 2011 zijn de belangrijkste wedstrijden samengevoegd in de UCI World Tour, een competitie met de belangrijkste eendaagse en meerdaagse wedstrijden. Overige wedstrijden zitten in de continentale circuits.

Er zijn drie verschillende manieren van wegwielrennen:

• individuele tijdrit, waarbij elke renner individueel start en de renner met de snelste tijd wint.
• ploegentijdrit, waarbij men per ploeg start en de ploeg met de snelste tijd wint.
• wegwedstrijd, waarbij het hele peloton gezamenlijk start en degene die als eerste de eindstreep bereikt, wint.

De meeste eendaagse wedstrijden zijn ritten in lijn. In meerdaagse wedstrijden zijn meestal de meeste ritten in lijn, aangevuld met enkele tijdritten en eventueel een ploegentijdrit. In meerdaagse wedstrijden worden de tijden van alle etappes opgeteld, om zo het eindklassement te krijgen.

Zie UCI ProTour voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De belangrijkste koersen voor profs waren in de periode 2005-2007 samengevoegd in één competitie: de UCI ProTour. Deze ProTour verving de vroegere wereldbeker. Alle deelnemende ploegen zijn verplicht in elke wedstrijd een team op te stellen. Onder deze koersen vielen tot 2007 de belangrijkste meerdaagse rondes (waaronder de rondes van Frankrijk, Spanje en Italië) en de belangrijkste eendagswedstrijden. Vanaf 2008 maakten de drie grote ronden en nog negen andere wedstrijden geen onderdeel meer uit van de ProTour, als gevolg van een conflict tussen de ProTour-organisator UCI en met name de ASO, de organisator van een groot deel van de wedstrijden.

Zie UCI World Tour voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Vanaf 2011 zijn de ProTour en de afvallige wedstrijden weer verenigd in de UCI World Tour. Alle World Tour-ploegen hebben automatisch startrechten in deze wedstrijden.

Zie UCI Continentale circuits voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Voor de minder grote en belangrijke koersen zijn er de continentale circuits. Elk continent (Afrika, Amerika, Azië, Europa en Australië) heeft zijn eigen circuit. Alle circuits hebben hun eigen wedstrijden en klassementen.

De belangrijkste teams van de continentale circuits worden de professionele continentale ploegen genoemd. Het grootste deel van alle ploegen bestaat echter uit continentale ploegen.

• Wielersport van A tot Z

• Benjo Maso, Nederland heeft de gele trui: over wielrennen in de lage landen tot 1961, Atlas contact, 2015, ISBN 9789045026343
• Benjo Maso, Nederland heeft weer de gele trui: geschiedenis van het Nederlandse wielrennen 1961-1985, Atlas contact, 2019, ISBN 9789045039268

• Website van de UCI
• CQ-ranking-website
• Wielererelijsten gerangschikt per land