Giby

Zobacz też: inne znaczenia.

Giby

wieś
Kościół św. Anny
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	sejneński
Gmina	Giby
Liczba ludności (2011)	328[2][3]
Strefa numeracyjna	87
Kod pocztowy	16-506[4]
Tablice rejestracyjne	BSE
SIMC	0757499[5]
Położenie na mapie gminy Giby Giby
Położenie na mapie Polski Giby
Położenie na mapie województwa podlaskiego Giby
Położenie na mapie powiatu sejneńskiego Giby
54°02′29″N 23°21′13″E/54,041389 23,353611[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Giby (lit. Gibai) – wieś o charakterze letniskowym w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sejneńskim, siedziba gminy Giby^[5][6] (dawniej gminy Pokrowsk). Leży pomiędzy jeziorami Gieret i Pomorze, przez tereny wsi przepływa rzeka Marycha. Leży przy drodze krajowej nr 16.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Wieś została założona w 1594. Dawniej była siedzibą osoczników, strzegących Puszczy Przełomskiej. Mieścił się w niej ośrodek tkacki, w którym wyrabiano lniane obrusy, ręczniki, dywany wełniane oraz lniano-bawełniane.

Wieś królewska ekonomii grodzieńskiej położona była w końcu XVIII w. w powiecie grodzieńskim województwa trockiego^[7].

W XIX w. wieś należała do gminy Pokrowsk, powiat sejneński. W 1827 było tu 41 domów i 353 mieszkańców. W 1880 – 99 domów i 698 mieszkańców^[8].

W 1929 wieś miała 551 mieszkańców. Były tu cztery warsztaty bednarskie, kuźnia, sześć sklepów spożywczych i terpentyniarnia^[9].

Podczas II wojny światowej i po niej wieś i okolice były terenem licznych walk partyzanckich z wojskami radzieckimi, niemieckimi, NKWD i UB. W lipcu 1945 Armia Czerwona UB i Ludowe Wojsko Polskie aresztowały podczas tzw. obławy augustowskiej (w okolicach Augustowa i Gib) ok. 2000 osób, spośród których zaginęło ok. 600 osób.

Obecnie jest to miejscowość turystyczna z licznymi ośrodkami wczasowymi oraz polem biwakowym. We wsi znajduje się pomnik zamordowanych w lipcu 1945 ofiar NKWD, projektu Andrzeja Strumiłły. Niedaleko wsi znajduje się ścisły rezerwat wodny „Tobolinka” oraz grodzisko Posejnele, oddalone o ok. 2 km. W Gibach znajduje się kościół św. Anny z 1912, ozdobiony porożami zwierząt puszczańskich. Świątynia ta jest dawną molenną, przeniesioną w 1982 z Pogorzelca.

• 
  Mapa gminy
• 
  Urząd Gminy Giby
• 
  Budynek przedszkola
• 
  Droga krajowa nr 16
• 
  Krzyż przydrożny
• 
  Wzgórze Krzyży
• 
  Remiza OSP

Do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisane są następujące obiekty^[10]:

• molenna staroobrzędowców, obecnie kościół parafialny rzymskokatolicki pw. św. Anny, drewniany, 1912, 1982 (nr rej.: 59 z 3.03.1980)
• dom nr 26, drewniany, 1928 (nr rej.: A-64 z 3.03.1980)

• Obława augustowska

• Giby, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 543 .
• Suwalszczyzna-Giby