Gołuszyce

Gołuszyce
wieś
Ilustracja
Dwór z 1880 roku.
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

świecki

Gmina

Pruszcz

Wysokość

96 m n.p.m.

Liczba ludności (2022)

371[2]

Strefa numeracyjna

0 52

Kod pocztowy

86-120[3]

Tablice rejestracyjne

CSW

SIMC

0093898

Położenie na mapie gminy Pruszcz
Mapa konturowa gminy Pruszcz, u góry znajduje się punkt z opisem „Gołuszyce”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Gołuszyce”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Gołuszyce”
Położenie na mapie powiatu świeckiego
Mapa konturowa powiatu świeckiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Gołuszyce”
Ziemia53°21′33″N 18°12′29″E/53,359167 18,208056[1]

Gołuszyce – (niem. Golluschütz, 1942–1945 Gollschütz) wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim, w gminie Pruszcz. Według spisu powszechnego z 31 marca 2011 roku wieś liczyła 477 mieszkańców[4].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Etymologia nazwy

[edytuj | edytuj kod]

Nazwa tej wsi pochodzi od legendarnych gołębi Głuszców, które niegdyś osiadły na drzewach tej wsi.

Dom Opieki Społecznej w Gołuszycach

[edytuj | edytuj kod]

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Dom Opieki Społecznej jako instytucja opiekuńcza powstał 25 stycznia 1930. Przez pierwsze 3 lata prowadziły go siostry służebniczki z Pleszewa. Nie mogły jednak podołać obowiązkom. Warunki i współpraca się nie układały po ich myśli i po trzech latach zrezygnowały.

W trakcie II wojny światowej według różnych źródeł istniał tu ośrodek dla przesiedleńców z Besarabii, dom starców dla Niemców lub też znajdowała się tu jednostka SS. Siostry służebniczki powróciły ponownie 19 marca 1945. Prowadziły dom dziecka.

W dniu 1 października 1949 podpisana została umowa zbiorowa pomiędzy zgromadzeniem sióstr Albertynek w Krakowie a wydziałem powiatowym w Świeciu na prowadzenie "Domu Opieki dla Dorosłych". W 1954 został on przemianowany na "Dom Pomocy Społecznej dla Dorosłych" z gospodarstwem pomocniczym, które obejmowało dawniej budynki folwarczne oraz 60 ha gruntów ornych. Na przełomie 1962 i 1963 oddany został do użytku pawilon, w którym mieszkało wówczas 170 podopiecznych. W pawilonie i dworku do końca lat 80. zamieszkało 210 mieszkańców. 13 marca 1989 spłonęły zabudowania gospodarcze, a w marcu 1990 rozwiązano umowę o prowadzeniu gospodarstwa pomocniczego.

16 maja 1991 do rejestru zabytków wpisano założenie dworsko-parkowe w Gołuszycach (dwór, park, kaplica). W ostatnich latach dobudowana została nowa klatka schodowa wraz z windą oraz rozbudowano pralnie. Przebudowano kotłownię z węglowej na olejową. Zmodernizowano kuchnię oraz pomieszczenia pawilonu. W dworku powstała nowa klatka schodowa. Uporządkowano teren parku oraz zrekultywowano staw.

W dniu 28 sierpnia 2003 siostry Albertynki zakończyły swoją misję w tutejszym domu.

Dyrektorzy

[edytuj | edytuj kod]
  • S. Fryderyka Barbara Bryjak – kierownik i siostra przełożona (1933–1940) oraz (1945–1954)
  • Kazimierz Buczma (1954–1962)
  • Jerzy Wojtacki (1962–1964)
  • Ksawery Warczachowski (1964–1966)
  • Mieczysław Staszewski (1966–1972)
  • Stefan Jarzemski (1972)
  • Józef Cichański (1979)
  • Hieronim Woźniak (1980–1991)
  • Grażyna Partyka
  • Jerzy Adamowski (styczeń 1992 – styczeń 2002)
  • Zbigniew Blaurok (od kwietnia 2002)

Atrakcje turystyczne

[edytuj | edytuj kod]

W Gołuszycach znajduje się zespół dworsko-parkowy. Obejmuje dwór wzniesiony około 1880, kaplicę z 1929 i park krajobrazowy ze zbiornikiem wodnym oraz zabytkowym drzewostanem[5]. Wśród starodrzewu 2 dęby o obwodach 375 i 442 cm, uznano za pomniki przyrody[6]:

Inne mniej znaczące:

  • Zespół szkoły (budynek szkoły z 1909, budynek gospodarczy z około 1910).
  • Kuźnia z końca XIX w.
  • Domy z początku XX w.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 34842
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 324 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2011. GUS. [dostęp 2017-01-03]. (pol.).
  5. pruszczpomorski.pl. [dostęp 2009-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-19)].
  6. Rozporządzenie nr 11/91 Wojewody Bydgoskiego z dnia 1 lipca 1991 r.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]