Kolsk

Kolsk
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

choszczeński

Gmina

Bierzwnik

Wysokość

78 m n.p.m.

Liczba ludności (2007)

242

Strefa numeracyjna

95

Kod pocztowy

73-240[2]

Tablice rejestracyjne

ZCH

SIMC

0178146

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kolsk”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kolsk”
Położenie na mapie powiatu choszczeńskiego
Mapa konturowa powiatu choszczeńskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kolsk”
Położenie na mapie gminy Bierzwnik
Mapa konturowa gminy Bierzwnik, blisko dolnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Kolsk”
Ziemia52°59′26″N 15°37′52″E/52,990556 15,631111[1]

Kolsk (niem. Kölzig) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie choszczeńskim, w gminie Bierzwnik. Najbardziej na południe położona miejscowość gminy.

W latach 1954–1957 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kolsk, po jej zniesieniu w gromadzie Bierzwnik. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Wieś leży ok. 5 km na południowy zachód od Bierzwnika, między Ostromęckiem a miejscowością Osiek, nad jeziorem Jeziorko, na Pojezierzu Dobiegniewskim.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wieś o metryce średniowiecznej. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1337 r., kiedy to osada należała do ziemi krajeńskiej (Land Friedeberg). Wieś liczyła 22 łany, z których trzy należały do Henninga Wildenow. W 1354 r. Kolsk, na mocy darowizny margrabiego przeszła na własność klasztoru w Bierzwniku. Około 1428 r. osada przez krótki okres była w posiadaniu zakonu krzyżackiego, potem ponownie klasztoru w Bierzwniku. Około 1458 r. pół wsi zakupił – wraz z połową jeziora – Peter Grunow, a w 1473 r. połowę osady Thewes Kleban. W czasach reformacji cała wieś weszła w skład domeny państwowej. W 1718 r. w Kolsku, liczącym 38 łanów, było 12 gospodarstw chłopskich, sześć zagrodników, a także karczma i kuźnia. Około 1800 r. we wsi było 12 gospodarstw chłopskich, sześciu zagrodników, 12 chałupników, a także cegielnia, kuźnia i pracownia kołodziejska (łącznie 224 mieszkańców). W 1840 r. we wsi było już 47 domów, cegielnia i domek myśliwski. W 1868 r. we wsi odnotowano sołtysa lennego, pastora, 11 pełnych chłopów, karczmarza, sześciu zagrodników, nauczyciela, kowala i dwóch wyrobników. W końcu XIX wieku miejscowy majątek należał do Augusta Boninga a następnie jego syna Augusta Ludwiga. W początku XX wieku we wsi wybudowano kościół, w 1925 r. we wsi było 65 domów mieszkalnych i 436 mieszkańców.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[3][4]:

inne zabytki:

Sołectwo

[edytuj | edytuj kod]

Wieś jest siedzibą sołectwa Kolsk, które obejmuje jedynie Kolsk. W 2010 roku z sołectwa Kolsk wydzieliło się sołectwo Ostromęcko[6].

Kultura i sport

[edytuj | edytuj kod]

W Kolsku znajdują się filie Gminnej Biblioteki Publicznej oraz Gminnego Ośrodku Kultury i Sportu w Bierzwniku, jest tutaj również świetlica wiejska.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 56249
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 498 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Rejestr zabytków nieruchomych woj. zachodniopomorskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 5. [dostęp 2013-04-05].
  4. „Zachodniopomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków”. Szczecin. 
  5. M. Majewski Ludwisarstwo stargardzkie XVI-XVII wieku. Przyczynek do "Corpusu Campanorum Pomeranorum" [w:] Mała Ojczyzna - Wczoraj i Dziś. Materiały z sesji, Stargard 1999, s. 67
  6. Uchwała Nr XXIX/225/09 Rady Gminy Bierzwnik z dnia 18 grudnia 2009 r. ws. utworzenia sołectwa Ostromęcko (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2010 r. Nr 11, poz. 208)

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Plan odnowy miejscowości, UMiG, Bierzwnik, luty 2009