Komitet Wojskowy NATO
Historia | |
Organizacja | |
---|---|
Sformowanie | 1949 |
Dowódcy | |
Obecny | |
Strona internetowa |
Komitet Wojskowy (ang. Military Committee, skr. MC) – naczelny organ wojskowy NATO.
Komitet Wojskowy NATO podlega Radzie Północnoatlantyckiej i Grupie Planowania Nuklearnego. Stanowi ważne ogniwo pomiędzy szczeblami politycznym i militarnym na poziomie strategicznym Sojuszu. Odpowiada za nadzorowanie rozwoju polityki i doktryn poprzez ścisłą współpracę z obydwoma dowódcami strategicznymi NATO w zakresie opracowania planów, formułowania zagadnień i zaleceń. Na podstawie politycznych decyzji Rady opracowuje i przekazuje dowódcom strategicznym NATO stosowne wytyczne wojskowe[1].
Zadania Komitetu Wojskowego
[edytuj | edytuj kod]Jego zadanie polega na wydawaniu zaleceń oraz udzielaniu opinii w sprawach wojskowych, które potem przedstawia Radzie NATO. Wydaje również dyrektywy ogólne podległym organom. Kieruje pracą dowództw regionalnych NATO. W skład Komitetu Wojskowego wchodzą szefowie sztabów generalnych państw członkowskich z wyjątkiem Islandii, która nie ma sił zbrojnych. Islandię reprezentuje osoba cywilna. Dla zachowania ciągłości pracy Komitetu każde państwo jest praktycznie reprezentowane przez stałego przedstawiciela[2]. Państwa członkowskie przewodniczą przez rok Komitetowi Wojskowemu, zgodnie z porządkiem alfabetycznym języka angielskiego. Przewodniczący Komitetu Wojskowego przewodniczy zarówno spotkaniom szefów sztabów, jak i stałym sesjom. Wybierany jest przez szefów sztabów zwykle na trzyletnią kadencję[3]. Przewodniczący Komitetu Wojskowego kieruje bieżącymi pracami komitetu, reprezentuje Komitet Wojskowy na posiedzeniach Rady Północnoatlantyckiej, Komitetu Planowania Obrony i Grupy Planowania Nuklearnego, doradzając w kwestiach wojskowych jest rzecznikiem Sojuszu w kontaktach ze środkami masowego przekazu, składa oficjalne wizyty, podejmuje delegacje, reprezentuje Komitet Wojskowy zarówno w państwach członkowskich, jak i tych, z którymi Sojusz rozwija współpracę na bazie dialogu i partnerstwa ustanowionego w ramach Rady Współpracy Północnoatlantyckiej. Ma do pomocy Dyrektora Międzynarodowego Sztabu Wojskowego i jego Zastępcę[4].
Struktura Komitetu Wojskowego
[edytuj | edytuj kod]W latach 90. XX w Komitetowi Wojskowemu podporządkowani byli[2]:
- Naczelny Dowódca PSZ w Europie (SACEUR)
- Naczelny Dowódca PSZ Atlantyku (SACLANT)
- Dowódca PSZ Kanału La Manche (CINCHAN)
- Regionalna Grupa Planowania Strategicznego Stany Zjednoczone – Kanada
Komitetowi Wojskowemu podlega kilka specjalistycznych agencji wojskowych, jak np.: agencja do spraw standaryzacji broni. Organem wykonawczym Komitetu jest Międzynarodowy Sztab Wojskowy z siedzibą w Brukseli. W jego skład wchodzi grupa oficerów wszystkich państw członkowskich. Zajmuje się planowaniem strategicznym, operacyjnym i politycznym.
Stały Komitet Wojskowy
[edytuj | edytuj kod]4 kwietnia 1949 rozpoczęła pracę grupa robocza z zadaniem stworzenia instancji niezbędnych dla skutecznego działania Sojuszu. Grupa ta uznała, że „militarna organizacja Sojuszu powinna być kierowana przez Komitet Wojskowy składający się z przedstawicieli państw członkowskich, względnie ich szefów sztabów...”. 5 października 1949 Komitet Obrony odbył swoje pierwsze posiedzenie i powołał na nim Komitet Wojskowy. Komitet spotkał się 6 października 1949 w Waszyngtonie na swym pierwszym posiedzeniu.
W 1949 utworzono także pięć regionalnych grup planowania[a]. Były to[5]:
- Regionalna Grupa Planowania Północnego Atlantyku
- Regionalna Grupa Planowania Europy Zachodniej
- Regionalna Grupa Planowania Europy Północnej
- Regionalna Grupa Planowania Europy Południowej z zachodnią częścią Morza Śródziemnego
- Regionalna Grupa Planowania Kanada – USA
Do wsparcia Komitetu Wojskowego przy realizacji jego zadań została utworzona Stała Grupa[6]. Francja, Wielka Brytania i Stany Zjednoczone wyznaczyły swoich przedstawicieli do Grupy oraz zapewniły techniczne i personalne jej zabezpieczenie, a pozostałe państwa NATO mianowały akredytowanych narodowych przedstawicieli, którzy mieli być w ciągłym kontakcie ze Stałą Grupą. W 1950 roku Grupa przemianowana została na Komitet Przedstawicieli Wojskowych, a w 1957 Komitet Wojskowy Stałych Przedstawicieli. W tym samym roku Komitet został poszerzony o oficerów planowania, których zadaniem było uwzględnianie poglądów narodowych[7].
W 1963 utworzony został Międzynarodowy Sztab Planowania. W jego skład weszli zarówno członkowie Komitetu Wojskowego Stałych Przedstawicieli, jak i przedstawiciele tych państw, które tych przedstawicieli nie miały. Stały Komitet Wojskowy realizował swoją pracę do roku 1966. W związku z wystąpieniem Francji ze zintegrowanej struktury wojskowej Sojuszu, upadła koncepcja utworzenia egzekutywy trzech państw, które stanowiły podstawę Grupy. W związku z tym Rada Sojuszu postanowiła z dniem 1 lipca 1966 rozwiązać Grupę i Międzynarodowy Sztab Planowania, a jej obowiązki przekazać bezpośrednio Komitetowi Wojskowemu[7]. 10 lutego 1967 został utworzony Międzynarodowy Sztab Wojskowy, który składał się z oficerów państw, wchodzących w struktury wojskowe Sojuszu[7].
Obsada personalna Komitetu Wojskowego
[edytuj | edytuj kod]Imię i nazwisko | od | do |
---|---|---|
gen. broni Sławomir Wojciechowski[9] | 2022 | --- |
gen. broni Janusz Adamczak | 2018 | 2022 |
p.o. gen. dyw. Marek Mecherzyński | 2018 | 2018 |
gen. broni Andrzej Fałkowski | 2014 | 2018 |
gen. dyw. Janusz Bojarski | 2010 | 2014 |
gen. Mieczysław Bieniek | 2009 | 2010 |
gen. Mieczysław Cieniuch | 2006 | 2009 |
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kręcikij i Lewandowski 2015 ↓, s. 70–71.
- ↑ a b Kaczmarek i Skowroński 1998 ↓, s. 82.
- ↑ Vademecum NATO ↓, s. 157.
- ↑ Vademecum NATO ↓, s. 157-158.
- ↑ a b Zarychta 2013 ↓, s. 59.
- ↑ Kaczmarek i Skowroński 1998 ↓, s. 83.
- ↑ a b c Kaczmarek i Skowroński 1998 ↓, s. 84.
- ↑ Chairs of the NATO Military Committee
- ↑ Lieutenant General Sławomir Wojciechowski – Military Representative – Poland – 2022
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Janusz Kręcikij, Jacek Lewandowski: Organizacja dowodzenia na poziomie strategicznym i operacyjnym. Kraków: Oficyna Wydawnicza Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, 2015. ISBN 978-83-65208-29-3.
- Julian Kaczmarek, Adam Skowroński: NATO, Europa, Polska. Wrocław: Alta 2, 1998. ISBN 83-86882-66-2.
- NATO. Vademecum, Warszawa: Bellona, 1995, ISBN 978-83-11-08538-1 .
- Stanisław Zarychta: Struktury militarne NATO 1949–2013. Warszawa: Bellona SA, 2013. ISBN 978-83-11-13021-0.