Stadion Śląski

Stadion Śląski
Narodowy Stadion Lekkoatletyczny
Ilustracja
Stadion Śląski w 2018 roku
Przydomek: Kocioł Czarownic
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Chorzów

Adres

ul. Katowicka 10
41-500 Chorzów

Architekt

GMP

Koszt budowy

650 mln zł[1]

Data budowy

1951–1956 (stary stadion)
2009–2017 (nowy stadion)

Data otwarcia

22 lipca 1956
(stary stadion)
1 października 2017
(nowy stadion)

Data przebudowy

1994–1997, 2001

Właściciel

Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego

Operator

Stadion Śląski Sp. z o.o.

Klub

Ruch Chorzów
Reprezentacja Polski w piłce nożnej mężczyzn

Inauguracja

22 lipca 1956
PolskaNRD 0:2
(mecz towarzyski)

Pojemność stadionu

55 211 miejsc siedzących
(imprezy sportowe)
85 000 miejsc
(imprezy muzyczne)

Rekordowa frekwencja

130 000 widzów
(2 września 1973
IMŚ na żużlu 1973)

Oświetlenie

2000 luksów (LED)

Wymiary boiska

105 m x 68 m

Nawierzchnia boiska

trawiasta

Dodatkowe wyposażenie

bieżnia tartanowa[2]

Położenie na mapie Chorzowa
Mapa konturowa Chorzowa, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Stadion Śląski”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Stadion Śląski”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stadion Śląski”
Ziemia50°17′18″N 18°58′25″E/50,288333 18,973611
Strona internetowa

Stadion Śląski[3] – wielofunkcyjny stadion, zlokalizowany na terenie Parku Śląskiego w Chorzowie (przy granicy z Katowicami), wybudowany w latach 2009–2017 w miejscu obiektu funkcjonującego w tym samym miejscu od 1956 r. Od sierpnia 2020 r. działa jako Narodowy Stadion Lekkoatletyczny. Jego właścicielem jest Województwo Śląskie (Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego), a operatorem spółka Stadion Śląski Sp. z o.o.[4]. Obiekt uniwersalny, na którym mogą się odbywać mecze piłkarskie, mityngi lekkoatletyczne, imprezy muzyczne jak i również zawody żużlowe. Do 2012 r. – największa, a od 2012 r. druga pod względem wielkości budowla sportowa w Polsce (po Stadionie Narodowym w Warszawie[5]).

W 1997 r. Polski Związek Piłki Nożnej nadał uchwałą Stadionowi Śląskiemu nazwę „Narodowy”[6]. Ministerstwo Sportu i Turystyki stwierdziło, że PZPN jako stowarzyszenie nie posiada właściwości do nadawania nazw obiektom sportowym (Stadion Narodowy w Warszawie to nazwa zarejestrowana w Urzędzie Patentowym, na rzecz Ministerstwa Sportu i Turystyki[7]). Od sezonu 2023/2024 rozgrywają na nim domowe mecze piłkarze Ruchu Chorzów[8].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Plany budowy dużego obiektu sportowego w polskiej części Górnego Śląska, z widownią na kilkadziesiąt tysięcy osób, powstały już w latach międzywojennych. W 1939 r. gotowy był projekt zlecony przez Adama Kocura – prezydenta Katowic i zarazem przewodniczącego komitetu budowy stadionu[9]. Miał on przypominać Stadion Olimpijski w Berlinie, lecz w wyniku wybuchu II wojny światowej koncepcja upadła. Pod koniec lat 40. XX w. w tzw. „planie sześcioletnim” przewidziano budowę dużego stadionu na 70 000 osób dla jednego ze śląskich klubów piłkarskich, jednak ten pomysł również nie został zrealizowany.

Decyzja o budowie Stadionu Śląskiego na terenie tworzonego wówczas największego parku miejskiego w Europie (Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku) zapadła 20 grudnia 1950 r., podczas posiedzenia Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach. Zaprojektował go architekt Julian Brzuchowski, a kierownikiem robót był inż. Wiktor Pade. Prace rozpoczęły się w 1951 r., a ich część wykonywali fachowcy sprowadzeni z Czechosłowacji. Stadion zbudowano z czerwonego i białego piaskowca, granitu oraz betonu. Inwestycja pociągała za sobą duże koszty, dlatego kluby sportowe z okręgu katowickiego wpłaciły do kasy komitetu budowy ponad 100 tysięcy złotych. Szukano kibiców, którzy przy budowie obiektu pracowaliby nieodpłatnie. Społeczeństwo województwa przepracowało łącznie 589 938 roboczogodzin, wartość tej pracy szacuje się na 1 500 000 ówczesnych złotych. Stadion Śląski powstawał równocześnie ze Stadionem Dziesięciolecia w Warszawie.

Obiekt ukończono latem 1956 r. Jego oficjalna inauguracja nastąpiła 22 lipca 1956, w dniu najważniejszego święta narodowego Polski Ludowej – przegranym 0:2 – towarzyskim spotkaniem piłkarskim przeciwko NRD. Pierwszym dyrektorem został Mikołaj Beljung. W 1959 r. założono na nim sztuczne oświetlenie elektryczne (pierwsze w Polsce).

W 1994 r. rozpoczęła się gruntowna przebudowa obiektu. Pierwszy etap zakończono w 1997 r., a drugi w 2001 r. W październiku 2007 r. zamontowano system podgrzewający płytę boiska oraz wymieniono murawę.

Stadion Śląski w trakcie przebudowy (maj 2011 r.).

Kolejny etap przebudowy rozpoczął się w 2009 r.[2]. Rozbudowano trybuny do ponad 55 tys. miejsc siedzących, wybudowano pełne zadaszenie, a tor żużlowy zastąpiła lekkoatletyczna bieżnia[2]. W 2011 r. pękł jeden z elementów konstrukcyjnych odpowiedzialnych za stabilność ważącego ponad 220 ton poszycia dachu (tzw. krokodyla), co znacznie opóźniło ukończenie inwestycji. Przebudowę zakończono latem 2017 r., a nowy stadion otwarto 1 października 2017[10]

Pierwotna konstrukcja stadionu

[edytuj | edytuj kod]

Widownia

[edytuj | edytuj kod]

Początkowo trybuny stadionu mogły oficjalnie pomieścić 87 000 widzów, jednak regularnie zasiadało na nim od 90 000 do 100 000 kibiców, toteż szybko przylgnęło do niego miano stutysięcznika. Rekord frekwencji – 130 000 osób – padł 2 września 1973, podczas Indywidualnych Mistrzostw Świata na żużlu 1973. Międzynarodowe wymogi bezpieczeństwa wymusiły – z biegiem czasu – stopniowe zmniejszanie jego pojemności.

Wieża

[edytuj | edytuj kod]
Wieża – były symbol stadionu.

Zlokalizowana w centralnej części stadionu wieża od samego początku była symbolem całego obiektu. Pierwotnie mieściły się w niej biura administracyjne oraz pomieszczenia techniczne, natomiast później nie pełniła żadnej funkcji. W związku z rozpoczęciem kolejnego etapu przebudowy stadionu, we wrześniu 2008 r. wieża została rozebrana.

Wewnątrz stadionu, pod trybunami znajduje się tunel. Jest jednym z legendarnych miejsc w obiekcie. Prowadzi on na murawę boiska. Tędy wychodzą drużyny piłkarskie przed rozpoczęciem meczów. Wielu sportowców wspomina specyficzne wrażenie, jakie miało miejsce podczas wyjścia tędy na mecz. Tunel jest długi i odpowiednio tłumi krzyki widowni oddając odpowiedni klimat. Obecnie tunel jest po liftingu, jest nieco wyższy i krótszy – ma teraz 63 metry długości. W bocznym skrzydle tunelu znajduje się kompleks szatni spełniających europejskie standardy.

Stadion po przebudowie

[edytuj | edytuj kod]

W latach 2009–2017 miała miejsce przebudowa obiektu. Główny zakres robót obejmował zadaszenie trybun. W ramach modernizacji stadionu została również zbudowana nowa górna trybuna zachodnia, a na trybunie wschodniej powstały osobne dojścia do strefy VIP[11].

Trybuny i loże

[edytuj | edytuj kod]
Loża VIP na Stadionie Śląskim, widok z murawy.

Po przebudowie, pojemność stadionu zwiększyła się z 47 202 do 55 211 miejsc siedzących, ulokowanych na dwupiętrowych trybunach[2]. Podczas koncertów muzycznych obiekt może pomieścić ok. 85 000 osób. Stadion posiada także 106 miejsc przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych. Po modernizacji znajduje się tu także 25 lóż VIP z miejscami dla 384 osób[12].

Szerokość rzędu na widowni wynosi 85 centymetrów. Początkowa koncepcja architekta stadionu zakładała zamontowanie czerwonych krzesełek, jednak 7 lutego 2011 zarząd województwa podjął decyzję o zmianie ich koloru na żółto-niebieskie[13], czyli barwy Górnego Śląska.

Zadaszenie

[edytuj | edytuj kod]

Po przebudowie stadion posiada półprzezroczyste zadaszenie ze sztucznego tworzywa, zaprojektowane przez GMP z Akwizgranu. Nawiązuje do przemysłowych konstrukcji, jakich nie brak na Górnym Śląsku. Jego powierzchnia wynosi 43 tys. m², co czyni je największym zadaszeniem w Europie[2].

Centrum konferencyjno-biznesowe

[edytuj | edytuj kod]

Stadion posiada także przestronne hol oraz foyer, dające możliwość zaaranżowania tej przestrzeni na targi, recepcję dla gości, miejsce na poczęstunek czy strefę spotkań. W wynajmowanych przestrzeniach istnieje możliwość zorganizowania bankietu dla 1500 osób. Liczba miejsc parkingowych dla gości stadionu to 650[14].

Stadion Śląski po przebudowie.
Stadion Śląski po przebudowie.

Ośrodek

[edytuj | edytuj kod]
Stacja kolejki linowej Elka - Stadion Śląski.

Cały kompleks Stadionu Śląskiego zajmuje powierzchnię 21,34 ha. Oprócz głównego stadionu obejmuje on również boczne boisko treningowe ze sztuczną nawierzchnią, oświetleniem oraz zadaszoną trybuną na 300 miejsc siedzących, które 3 czerwca 2005 – jako pierwsze w kraju – otrzymało z rąk prezydenta FIFA Seppa Blattera międzynarodowy certyfikat FIFA[15]. Znajduje się tu również: drugie boisko treningowe z naturalną trawą, widownią na 100 osób i oświetleniem, boiska do gry w koszykówkę i piłkę ręczną, korty tenisowe, siłownia, szereg wielofunkcyjnych sal (w tym sala konferencyjna na 500 osób), restauracja oraz hotel posiadający 70 miejsc noclegowych.

Piłka nożna

[edytuj | edytuj kod]
Mecz reprezentacji Polski z Norwegią (1 września 2001).

Mecze reprezentacji Polski

[edytuj | edytuj kod]

Piłkarska reprezentacja Polski rozgrywa na nim swe najważniejsze mecze już od 1957 r. (eliminacyjne spotkanie Mistrzostw Świata 1958 przeciwko ZSRR). Wiele z nich przeszło do legendy zarówno rodzimego, jak i światowego futbolu. „Biało-czerwoni pokonywali tutaj takie potęgi, jak: ZSRR, Anglia, Holandia, Włochy, czy Portugalia. To właśnie dzień po – wygranym 2:0 – spotkaniu przeciw „Synom Albionu” w ramach kwalifikacji do Mistrzostw Świata 1974 (6 czerwca 1973), brytyjskie media nadały mu przydomek „Kocioł Czarownic”. Polacy czterokrotnie pieczętowali na nim awans do mundiali: w 1977, 1985, 2001 i 2022, a raz do mistrzostw Europy w 2008. Do tej pory na Stadionie Śląskim odbyło się 61 oficjalnych meczów polskiej kadry narodowej. Najwięcej goli dla reprezentacji strzelił na stadionie Włodzimerz Lubański (11).

Lp. Data Mecz Wynik Widzów
1. 22 lipca 1956  PolskaNRD  0:2 90 000
2. 20 października 1957  PolskaZSRR  2:1 93 000
3. 11 maja 1958  PolskaIrlandia  2:2 80 000
4. 14 września 1958  PolskaWęgry  1:3 90 000
5. 28 czerwca 1959  PolskaHiszpania  2:4 71 469
6. 8 listopada 1959  PolskaFinlandia  6:2 22 000
7. 26 czerwca 1960  PolskaBułgaria  4:0 25 000
8. 25 czerwca 1961  PolskaJugosławia  1:1 57 000
9. 5 listopada 1961  PolskaDania  5:0 10 000
10. 10 października 1962  PolskaIrlandia Północna  0:2 31 500
11. 2 czerwca 1963  PolskaRumunia  1:1 40 000
12. 23 maja 1965  PolskaSzkocja  1:1 67 462
13. 3 maja 1966  PolskaWęgry  1:1 95 000
14. 5 lipca 1966  PolskaAnglia  0:1 93 000
15. 21 maja 1967  PolskaBelgia  3:1 65 000
16. 24 kwietnia 1968  PolskaTurcja  8:0 17 000
17. 30 października 1968  PolskaIrlandia  1:0 18 000
18. 7 września 1969  PolskaHolandia  2:1 100 000
19. 14 października 1970  PolskaAlbania  3:0 8507
20. 6 czerwca 1973  PolskaAnglia  2:0 73 714
21. 26 września 1973  PolskaWalia  3:0 70 181
22. 10 września 1975  PolskaHolandia  4:1 77 000
23. 24 marca 1976  PolskaArgentyna  1:2 60 000
24. 21 września 1977  PolskaDania  4:1 92 500
25. 29 września 1977  PolskaPortugalia  1:1 80 000
26. 4 kwietnia 1979  PolskaWęgry  1:1 80 000
27. 2 maja 1979  PolskaHolandia  2:0 100 000
28. 26 września 1979  PolskaNRD  1:1 70 000
29. 6 czerwca 1980  PolskaCzechosłowacja  1:1 45 000
30. 2 maja 1981  PolskaNRD  1:0 74 000
31. 2 września 1981  PolskaRFN  0:2 70 000
32. 22 maja 1983  PolskaZSRR  1:1 75 000
33. 11 września 1985  PolskaBelgia  0:0 70 000
34. 16 listopada 1985  PolskaWłochy  1:0 10 000
35. 19 października 1988  PolskaAlbania  1:0 30 000
36. 11 października 1989  PolskaAnglia  0:0 32 423
37. 25 października 1989  PolskaSzwecja  0:2 12 000
38. 29 maja 1993  PolskaAnglia  1:1 65 000
39. 2 kwietnia 1997  PolskaWłochy  0:0 32 000
40. 31 maja 1997  PolskaAnglia  0:2 32 000
41. 27 maja 1998  PolskaRosja  3:1 8000
42. 31 marca 1999  PolskaSzwecja  0:1 28 000
43. 1 września 2001  PolskaNorwegia  3:0 42 500
44. 6 października 2001  PolskaUkraina  1:1 20 900
45. 29 marca 2003  PolskaWęgry  0:0 48 000
46. 10 września 2003  PolskaSzwecja  0:2 20 000
47. 8 września 2004  PolskaAnglia  1:2 45 000
48. 3 września 2005  PolskaAustria  3:2 40 000
49. 31 maja 2006  PolskaKolumbia  1:2 40 000
50. 11 października 2006  PolskaPortugalia  2:1 44 000
51. 17 listopada 2007  PolskaBelgia  2:0 47 000
52. 1 czerwca 2008  PolskaDania  1:1 40 000
53. 11 października 2008  PolskaCzechy  2:1 38 293
54. 5 września 2009  PolskaIrlandia Północna  1:1 38 914
55. 14 października 2009  PolskaSłowacja  0:1 5000
56. 27 marca 2018  PolskaKorea Południowa  3:2 53 129
57. 11 października 2018  PolskaPortugalia  2:3 48 783
58. 14 października 2018  PolskaWłochy  0:1 41 692
59. 11 listopada 2020  PolskaUkraina  2:0 0[a]
60. 18 listopada 2020  PolskaHolandia  1:2 0[b]
61. 29 marca 2022  PolskaSzwecja  2:0 54 078

Strzelcy największej liczby goli dla reprezentacji

[edytuj | edytuj kod]
Lp. Piłkarz Ilość goli
1. Włodzimierz Lubański 11
2. Ernest Pohl 7
3. Euzebiusz Smolarek 5
4. Eugeniusz Faber 4
Robert Gadocha
Grzegorz Lato
5. Gerard Cieślik 3
Stanisław Hachorek
Andrzej Szarmach

Inne mecze międzypaństwowe

[edytuj | edytuj kod]

W październiku 2017 r. Stadion Śląski był jedną z aren turnieju eliminacyjnego I rundy (grupy 2) do mistrzostw Europy U-19 w 2018.

Lp. Data Mecz Wynik Widzów
1. 7 października 2017  Polska U-19 Białoruś U-19 3:0 29 316
2. 10 października 2017  Białoruś U-19 Irlandia Północna U-19 0:0 1121

Mecze europejskich pucharów

[edytuj | edytuj kod]

Stadion Śląski wykorzystywany jest również przez kluby piłkarskie z Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego do rozgrywania ważnych meczów międzynarodowych (głównie w europejskich pucharach). Przy tej okazji rolę gospodarza pełniły tutaj: Górnik Zabrze, GKS Katowice, Ruch Chorzów, Polonia Bytom i GKS Tychy.

Nr Rozgrywki Data Kluby Wynik Widzów
1. PEMK 13 września 1961 Górnik ZabrzeTottenham Hotspur 4:2 55 000
2. PEMK 12 września 1962 Polonia BytomPanathinaikos AO 2:1 20 000
3. PEMK 18 listopada 1962 Polonia BytomGalatasaray SK 1:0 8462
4. PEMK 18 września 1963 Górnik ZabrzeAustria Wiedeń 1:0 89 089
5. PEMK 13 listopada 1963 Górnik ZabrzeDukla Praga 2:0 76 404
6. PEMK 20 września 1964 Górnik ZabrzeDukla Praga 3:0 77 379
7. PEMK 22 września 1965 Górnik ZabrzeLASK Linz 2:1 38 887
8. PEMK 28 listopada 1965 Górnik ZabrzeSparta Praga 1:2 46 609
9. PEMK 20 września 1967 Górnik ZabrzeDjurgårdens IF Sztokholm 3:0 35 665
10. PEMK 9 listopada 1967 Górnik ZabrzeDynamo Kijów 1:1 71 145
11. PEMK 13 marca 1968 Górnik ZabrzeManchester United 1:0 77 649
12. PZP 1 października 1969 Górnik ZabrzeOlympiakos SFP 5:0 30 000
13. PZP 12 listopada 1969 Górnik ZabrzeGlasgow Rangers 3:1 80 000
14. PZP 18 marca 1970 Górnik ZabrzeLewski Spartak Sofia 2:1 100 000
15. PZP 15 kwietnia 1970 Górnik ZabrzeAS Roma 2:2 90 000
16. PMT 16 września 1970 GKS KatowiceFC Barcelona 0:1 85 000
17. PMT 16 września 1970 Ruch ChorzówACF Fiorentina 1:1 85 000
18. PZP 9 listopada 1971 Górnik ZabrzeManchester City 2:0 90 000
19. PEMK 29 września 1971 Górnik ZabrzeOlympique Marsylia 1:1 48 617
20. PEMK 8 listopada 1972 Górnik ZabrzeDynamo Kijów 2:1 70 000
21. PUEFA 29 września 1976 GKS Tychy1. FC Köln 1:1 35 000
22. PEMK 18 września 1985 Górnik ZabrzeBayern Monachium 1:2 60 000
23. PZP 2 października 1986 GKS KatowiceFram 1:0 20 000
24. PZP 22 października 1986 GKS KatowiceFC Sion 2:2 10 000
25. PUEFA 5 października 1988 GKS KatowiceRangers 2:4 35 000
26. PEMK 26 października 1988 Górnik ZabrzeReal Madryt 0:1 62 500
27. PEMK 13 września 1989 Ruch ChorzówSredec Sofia 1:1 6390
28. PUEFA 14 września 2000 Ruch ChorzówInter Mediolan 0:3 13 000

Finały Pucharu Polski

[edytuj | edytuj kod]
Finał Pucharu Polski 2009.
Nr Rozgrywki Data Kluby Wynik Widzów
1. 1961/1962 22 lipca 1962 Zagłębie SosnowiecGórnik Zabrze 2:1 25 000
2. 1962/1963 1 maja 1963 Zagłębie SosnowiecRuch Chorzów 2ː0 70 000
3. 1967/1968 26 czerwca 1968 Górnik ZabrzeRuch Chorzów 3ː0 6 000
4. 1969/1970 5 sierpnia 1970 Górnik ZabrzeRuch Chorzów 3ː1 50 000
5. 1970/1971 27 czerwca 1971 Górnik ZabrzeZagłębie Sosnowiec 3ː1 3 000
6. 1976/1977 21 lipca 1977 Zagłębie SosnowiecPolonia Bytom 1ː0 30 000
7. 1977/1978 6 maja 1978 Zagłębie SosnowiecPiast Gliwice 2ː0 5 000
8. 1985/1986 1 maja 1986 GKS KatowiceGórnik Zabrze 4ː1 55 000
9. 1992/1993 23 czerwca 1993 GKS KatowiceRuch II Chorzów 1ː1 (k. 5ː4) 10 000
10. 2008/2009 19 maja 2009 Lech PoznańRuch Chorzów 1ː0 25 000

Pozostałe mecze

[edytuj | edytuj kod]

22 lipca 1974 na Stadionie Śląskim odbył się mecz reprezentacji Śląska przeciwko Tanzanii, wygrany przez Ślązaków 7:2. Dodatkowo od połowy lat 50. do końca lat 80. odbyło się tutaj wiele prestiżowych spotkań ligowych (m.in. derby Górnego Śląska). W marcu 2008 r. mecze rozgrywali tu Ruch Chorzów i Polonia Bytom z racji niedopuszczenia ich obiektów do rozgrywek w tym okresie.

Inne wydarzenia piłkarskie

[edytuj | edytuj kod]

17 czerwca 2018 na płycie głównej odbył się Wielki Finał Śląskiej Ligi Młodych Talentów[16]

Żużel

[edytuj | edytuj kod]

Od 8 czerwca 1972 murawę boiska Stadionu Śląskiego okalał pełnowymiarowy tor żużlowy. Najważniejszymi zawodami w tej dyscyplinie rozgrywanymi na nim były żużlowe mistrzostwa świata: indywidualne (4 krotnie: 1973, 1976, 1979 i 1986, par (2-krotnie: 1978 i 1981) i drużynowe (1-krotnie: 1974). Dwa razy odbyły się tutaj zawody Grand Prix Europy. Ich organizatorem była bydgoska Polonia, która jednocześnie organizowała na swoim stadionie w Bydgoszczy Grand Prix Polski. Stadion Śląski był wówczas największym obiektem żużlowym globu. 1 września 2018 odbył się mecz Polska - Reszta Świata, który oglądało 16 871 widzów[17], a 15 września - finałowa runda Indywidualnych Mistrzostw Europy 2018, która zgromadziła 31 626 kibiców[18].

Lekkoatletyka

[edytuj | edytuj kod]

W 1967 r. obiekt gościł mistrzostwa Polski seniorów[19]. W 1969 r. odbył się tutaj mecz lekkoatletyczny Polska – NRD – Związek Radziecki[20], podczas którego reprezentująca ZSRR Nadieżda Cziżowa jako pierwsza w historii kobieta pchnęła kulą ponad 20 metrów ustanawiając wynikiem 20,09 rekord świata[21]. Na początku 2010 pojawiła się idea zorganizowana na Stadionie Śląskim mistrzostw świata w 2015 roku jednak w czerwcu tego samego roku Chorzów odpadł z walki o organizację zawodów[22]. Istniała koncepcja aby zgłosić miasto i stadion do goszczenia mistrzostw Starego Kontynentu w 2016 roku[23]. 8 czerwca 2018 odbył się 64. Orlen Memoriał Janusza Kusocińskiego, który zgromadził 20 862 kibiców[24][25]. W dniach 9-12 czerwca 2018 na stadionie zorganizowane zostały XI Ogólnopolskie Letnie Igrzyska Olimpiad Specjalnych[26]. W dniach 27-29 lipca 2018 Stadion Śląski gościł Ogólnopolską Olimpiadę Młodzieży[27]. 22 sierpnia 2018 odbył się Memoriał Kamili Skolimowskiej[28]. Wydarzenie zgromadziło rekordową widownię - 41 200 kibiców[29]. 30 maja 2021 poinformowano, że w 2028 r. na stadionie odbędą się lekkoatletyczne mistrzostwa Europy[30].

Imprezy muzyczne

[edytuj | edytuj kod]

Na Stadionie Śląskim odbywają się ponadto koncerty muzyczne (wówczas obiekt ten jest w stanie pomieścić nawet 85 000 fanów muzyki). Gościły już na nim m.in.: Iron Maiden, The Rolling Stones, AC/DC, Metallica, U2, Nightwish, czy Slipknot. W czerwcu 2007 r. swoje koncerty zagrali tutaj: Linkin Park, Pearl Jam i Genesis, 3 lipca 2007 wystąpili pierwszy raz w Polsce Red Hot Chili Peppers. W 2008 r. zagrała Metallica, Machine Head oraz The Police. W sierpniu 2009 r. ostatni przed rozbudową obiektu koncert dała grupa U2. 9 lipca 2018 na nowym Śląskim zagrali Guns N’ Roses[31]. 24 lipca 2019 odbył się koncert Rammstein[32].

15 sierpnia 2023 roku na Stadionie Śląskim zaśpiewała sanah, rozpoczynając swoją trasę koncertową „Uczta nad ucztami”. Stała się pierwszą polską piosenkarką, która zagrała koncert solowy na stadionie. Obecnych na koncercie było ponad 50 tys. osób[33].

22 oraz 23 czerwca 2024 roku na Stadionie Śląskim zaśpiewał Dawid Podsiadło, zamykając swoją stadionową trasę koncertową 360°. Na każdym z koncertów było obecne około 100 tys. osób[34]

Wykaz imprez muzycznych zorganizowanych na Stadionie Śląskim[35]:

Data Wykonawcy Nazwa koncertu / Trasa koncertowa Sprzedane bilety Przychód Dodatkowe informacje
13 sierpnia 1991 AC/DC
Metallica
Queensrÿche
Monsters of rock 1991
14 sierpnia 1998 The Rolling Stones Bridges to Babylon Tour 44 598/44 598 $ 1 440 020
4 maja 2002 Lady Pank 20 Lat
31 maja 2004 Metallica Madly in Anger with the World tour
29 maja 2005 Behemoth
Dragon Force
Frontside
Iron Maiden
Kreator
Nightwish
Primal fear
Mystic Festival 2005
5 lipca 2005 U2 Vertigo Tour 64 711/64 711 $ 3 127 416
21 kwietnia 2006 Lady Pank
13 czerwca 2007 Pearl Jam 2007 European Tour
21 czerwca 2007 Genesis Turn in on Again! 33 088/45 000 $ 1 462 965
3 lipca 2007 Red Hot Chilli Peppers Stadium Arcadium
28 maja 2008 Metallica European Vacation Tour
26 czerwca 2008 The Police Reunion Tour 47 693/47 693 $ 3 137 631
6 sierpnia 2009 U2 U2 360° 75 180/75 180 $ 6 414 960 Utwór Where the Streets Have no Name wydany na płycie U22
9 lipca 2018 Guns N’ Roses Not in this lifetime... Tour Pierwszy koncert po rozbudowie stadionu
24 lipca 2019 Rammstein Rammstein Stadium Tour 53 309/53 309 $ 5 083 822
25 Czerwca 2022 Dawid Podsiadło
30 Lipca 2023 Rammstein Rammstein Stadium Tour
31 Lipca 2023
15 sierpnia 2023 sanah Uczta nad ucztami ponad 50 tys.
22 czerwca 2024 Dawid Podsiadło Trasa Stadionowa 360° około 100 tys.
23 czerwca 2024 Dawid Podsiadło Trasa Stadionowa 360° około 100 tys.

Pozostałe wydarzenia

[edytuj | edytuj kod]
Kongres międzynarodowy Świadków Jehowy (1989 r.).
  • Na stadionie odbywają się kongresy Świadków Jehowy, także międzynarodowe. W 1985 r. odbył się pierwszy z nich pod hasłem „Lud zachowujący prawość” (ponad 30 tysięcy obecnych), w 1989 roku kongres pod hasłem „Prawdziwa pobożność” (ponad 65 tysięcy obecnych) i w 2006 r. w dniach od 4 do 6 sierpnia, trzeci międzynarodowy kongres na Stadionie Śląskim pod hasłem „Wyzwolenie jest blisko!” (liczba obecnych wyniosła około 55 tysięcy osób).
  • 30 maja 2009 na Stadionie Śląskim odbyły się pierwsze w Polsce i w Europie zawody Monster Jam (dokładnie Orlen Monster Jam).
  • 29-30.06.2018 na Stadionie Śląskim oraz w jego okolicach rozgrywany był Rajd Śląska 2018[36].
  • 4 sierpnia 2018 na Stadionie Śląskim odbył się „Rodzinny Piknik na Śląskim”, organizowany przez Marszałka Woj. Śląskiego[37].
  • 6 sierpnia 2018 Stadion Śląski gościł najlepszych kolarzy świata, którzy z płyty głównej rozpoczęli zmagania w ramach 3 etapu 75. Tour de Pologne 2018[38].
  • W dniach 10-12 sierpnia 2018 na stadionie zorganizowany został kongres Świadków Jehowy „Bądź odważny![39].
  • 5 września 2018 r. na Stadionie odbyła się akcja pod nazwą „Senior na Drodze”[40].
  • 22 września 2018 Stadion Śląski gościł wydarzenie Monster Jam, które przyciągnęło na chorzowski obiekt 28 097 widzów[41]
  • Od 9 do 11 sierpnia 2019 odbył się kongres regionalny Świadków Jehowy pod hasłem „Miłość nigdy nie zawodzi!”.
  • Od 2018 r. (z przerwą w 2020 r.) na Stadionie Śląskim odbywa się sylwestrowa impreza Sylwestrowa moc przebojów, organizowana i emitowana przez telewizję Polsat.

Klub sportowy

[edytuj | edytuj kod]

Przy Stadionie Śląskim działa jednosekcyjny klub piłkarski o nazwie Klub Sportowy „Stadion Śląski”, specjalizujący się w szkoleniu młodzieży (szkółka piłkarska). Utworzono go 6 stycznia 1928 pod nazwą KS Stadion Królewska Huta, z sekcjami – piłką nożną, lekkoatletyką, pływaniem i tenisem[42][43], a 20 kwietnia 1962 reaktywowano jako Wojewódzki Sportowy Ośrodek Metodyczno-Szkoleniowy Klub Sportowy Stadion Śląski przy Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku. Prawa stowarzyszenia klub otrzymał 11 maja 1962. Od samego początku klub ten zajmował się wyłącznie szkoleniem młodzieży (od trampkarzy do juniorów), bowiem planów utworzenia drużyny seniorów – mimo poczynionych starań wspólnie z AKS-em Chorzów – nie udało się nigdy zrealizować. Klub ma barwy zielono-białe. Największym jego sukcesem było czwarte miejsce w mistrzostwach Polski juniorów w Olsztynie. Szkoli blisko 400 młodych piłkarzy. Zajęcia odbywają się 5-7 razy w tygodniu, w 11 grupach podzielonych według kryteriów wiekowych. W 2005 roku zyskał status Organizacji Pożytku Publicznego. Z klubu wywodzą się m.in.: Jerzy Wyrobek, Henryk Wieczorek, Paweł Janduda, Dariusz Fornalak, Robert Mitwerandu, Dariusz Rzeźniczek, Michał Mak, Mateusz Mak, Arkadiusz Szczygieł, Dawid Plizga i Piotr Ćwielong.

Zawody Orlen Monster Jam (30 maja 2009).
Zawody Orlen Monster Jam (30 maja 2009).

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Mecz bez udziału publiczności ze względu na pandemię COVID-19.
  2. Mecz bez udziału publiczności ze względu na pandemię COVID-19.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Murawa na Stadionie Śląskim już gotowa - Silesion.pl [online], silesion.pl [dostęp 2017-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-25] (pol.).
  2. a b c d e Marcin Fejkiel: Stadion Śląski będzie biało-czerwonym kotłem czarownic. gazeta.pl. [dostęp 2010-03-31]. (pol.).
  3. Oficjalna strona Stadionu Śląskiego. [dostęp 2012-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)].
  4. Stadion Śląski, REGULAMIN OBIEKTU STADION ŚLĄSKI [PDF], maj 2018 (pol.).
  5. Stadion Narodowy w Warszawie – największy stadion w Polsce: GALERIA - Nieruchomości komercyjne - Dom - Wieszjak.pl [online], wieszjak.pl [dostęp 2024-04-25] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-23].
  6. Awantura o Narodowy. Jeden jest w Chorzowie, drugi w Warszawie.
  7. Gdzie jest Stadion Narodowy? W Warszawie czy Chorzowie?
  8. Ruch Chorzów zagra w Ekstraklasie na Stadionie Śląskim. Data i szczegóły | TVP SPORT [online], tvp.pl [dostęp 2024-04-25] (pol.).
  9. „Gazeta Wyborcza” – „Stadion Śląski – kocioł czarownic” Paweł Czado, Piotr Zawadzki 2006.03.30.
  10. Wojciech Todur Stadion Śląski otwarty! Jako pierwsi zaprezentowali się maratończycy
  11. Stadion Śląski po modernizacji - Modernizacja Stadionu Śląskiego [online], stadion.slaskie.pl [dostęp 2019-08-20] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-20].
  12. Norddigital.com, Stadion Śląski [online], Stadion Śląski [dostęp 2019-08-20] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-22] (pol.).
  13. Gazeta Wyborcza Katowice: Stadion Śląski będzie żółto-niebieski. [dostęp 2011-02-15]. (pol.).
  14. Norddigital.com, Stadion Śląski [online], Stadion Śląski [dostęp 2019-08-20] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-20] (pol.).
  15. pzpn.pl: Boisko przy Stadionie Śląskim z certyfikatem FIFA.
  16. Młodzi piłkarze zagrali na Śląskim. stadionslaski.pl. [dostęp 2018-06-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-21)]. (pol.).
  17. Polska pokonała Resztę Świata 46:44. stadionslaski.pl. [dostęp 2018-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-23)]. (pol.).
  18. Leon Madsen Indywidualnym Mistrzem Europy. stadionslaski.pl. [dostęp 2018-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-23)]. (pol.).
  19. Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Janusz Rozum, Tadeusz Wołejko: Historia Finałów Lekkoatletycznych Mistrzostw Polski 1920-2007. Konkurencje męskie. Szczecin – Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 2008. ISBN 978-83-61233-20-6.
  20. Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko: Osiągnięcia Polskiej Lekkiej Atletyki w 40-leciu PRL. Mecze Międzypaństwowe I Reprezentacji Polski seniorów – mężczyźni. Warszawa: Komisja Statystyczna PZLA, 1984.
  21. Progression of Official World Record / Women, Shot [online], tilastopaja.org [dostęp 2011-11-06] (ang.).
  22. MŚ 2015 na Stadionie Śląskim? Odpadliśmy na starcie. Gazeta.pl Katowice. [dostęp 2010-09-17]. (ang.).
  23. Ambitne plany organizacyjne. „Magazyn lekkoatletyczny”, s. 46, lipiec – sierpień 2010. Kobyłka: Lama Production. ISSN 2081-8939. 
  24. Trzy najlepsze wyniki na świecie ozdobą Kusego!. kusocinski.pzla.pl. [dostęp 2018-06-09]. (pol.).
  25. Śląski zdał lekkoatletyczny egzamin. Ponad 20 tys. kibiców!. www.chorzowianin.pl. [dostęp 2018-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-12)]. (pol.).
  26. XI Ogólnopolskie Letnie Igrzyska Olimpiad Specjalnych. www.olimpiadyspecjalne.pl. [dostęp 2018-06-09]. (pol.).
  27. Ogólnopolska Olimpiada Młodzieży. stadionslaski.pl. [dostęp 2018-08-11]. (pol.).
  28. Stadion Śląski areną Memoriału Kamili Skolimowskiej 2018. Bilety już w sprzedaży!. fundacjakamili.pl. [dostęp 2017-10-17]. (pol.).
  29. Rekordowy Memoriał Kamili Skolimowskiej. stadionslaski.pl. [dostęp 2018-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-23)]. (pol.).
  30. Wirtualna Polska, Wielka impreza lekkoatletyczna odbędzie się w Chorzowie! Po raz pierwszy w Polsce - WP SportoweFakty [online], sportowefakty.wp.pl, 30 maja 2021 [dostęp 2021-05-30] (pol.).
  31. Guns N’ Roses na Śląskim. stadionslaski.pl. [dostęp 2018-08-11]. (pol.).
  32. Rammstein w Polsce. Koncert na Stadionie Śląskim wyprzedany!. terazmuzyka.pl. [dostęp 2019-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (30 czerwca 2019)]. (pol.).
  33. Koncert sanah zgromadził ponad 50 tysięcy osób. Z powodu upałów jedna osoba trafiła do szpitala [online], Chorzowski.pl, 17 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-17] (pol.).
  34. 100 tys. osób na koncercie Dawida Podsiadły na Stadionie Śląskim w Chorzowie? To byłby rekord [online], Ślązag.pl [dostęp 2024-06-23] (pol.).
  35. Search for setlists: stadion slaski | setlist.fm [online], setlist.fm [dostęp 2020-04-02].
  36. Rajd Śląska 2018. www.stadionslaski.pl. [dostęp 2018-08-11]. (pol.).
  37. Śląskie na Śląskim Fest. www.stadionslaski.pl. [dostęp 2018-08-11]. (pol.).
  38. Trzeci etap 75. Tour de Pologne wyruszy ze Śląskiego.. www.stadionslaski.pl. [dostęp 2018-08-11]. (pol.).
  39. Kongres Świadków Jehowy.. www.stadionslaski.pl. [dostęp 2018-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-11)]. (pol.).
  40. Akcja „Senior na drodze” także na Śląskim.. www.stadionslaski.pl. [dostęp 2018-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-23)]. (pol.).
  41. Trucki wróciły na Śląski. www.stadionslaski.pl. [dostęp 2018-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-23)]. (pol.).
  42. Str. 50, „75 lat OZPN KATOWICE” KSIĘGA PAMIĄTKOWA, wyd. GiA KATOWICE w r. 1996.
  43. Paul Rother, Chronik der Stadt Königshütte Oberschlesien, Dülmen: Laumann Verlag, 1994, ISBN 3-87466-193-8, OCLC 830159020.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Tomasz Taczewski: Współczesna architektura Katowic. Katowice: Wydawnictwo GIA, 2002, s. 84. ISBN 83-904135-2-3.
  • Sztuka Górnego Śląska od średniowiecza do końca XX wieku, red. Ewa Chojecka, wydawca: Muzeum Śląskie, Katowice 2004, s. 449, ISBN 83-87455-77-6.
  • „Pół wieku Stadionu Śląskiego”
  • Gazeta Wyborcza”, wkładki:
    • „Pół wieku Stadionu Śląskiego” Część 1, 26 czerwca 2006, str: 1, 2, 3, 4
    • „Pół wieku Stadionu Śląskiego” Część 3, 10 lipca 2006, str: 1, 2, 3, 4
    • „Pół wieku Stadionu Śląskiego” Część 4, 17 lipca 2006, str: 1, 2, 3, 4
  • Gazeta Wyborcza”, 2 lipca 2007 – wkładka: „Śląskie. Skarby – Spodek i Stadion Śląski”

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]