Stara Sieniawa
–
 Pałac | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Obwód | |||
| Rejon | |||
| Populacja (2020) • liczba ludności |
| ||
| Nr kierunkowy | +380 3850 | ||
| Kod pocztowy | 31400 | ||
Położenie na mapie obwodu chmielnickiego  | |||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||
 49°35′45″N 27°37′23″E/49,595833 27,623056 | |||
| Strona internetowa | |||
Stara Sieniawa (ukr. Стара Синява, Stara Syniawa) – osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie chmielnickim, siedziba władz rejonu starosieniawskiego.
Miejscowość leży nad rzeką Ikwą, została założona w I połowie XVI wieku, na prawie magdeburskim od 1543. Prywatne miasto szlacheckie położone było w XVI wieku w województwie podolskim[1].
Pod rozbiorami siedziba gminy Stara Sieniawa w powiecie lityńskim guberni podolskiej.
Podczas okupacji hitlerowskiej, pod koniec 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 1000 osób. 23 czerwca 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów wywieźli do getta w Starokonstantynowie, a następnie ich wymordowali[2].
Status osiedla typu miejskiego od 1956.
W 2020 ludność miejscowości liczyła 5221 osób[3], dla porównania spis powszechny w 2001 zanotował ich 5961[4].
Obok miasta znajduje się duża cukrownia.
Urodził się tu Zbigniew Laskowski – polski lekarz, więzień KL Mauthausen, współpracownik Radia Wolna Europa, przez blisko 30 lat pracował w szpitalach Sojuszu Północnoatlantyckiego w bazach w Europie.
- pałac wybudowany w stylu klasycystycznym przez Annę Cecylię z Zakrzewskich Radziwiłłową (1765-1850)[5]. Od frontu portyk z czterema kolumnami podtrzymującymi trójkątny fronton[6].
... Wszystkie te starania i prośby ziemiaństwa wywołały coś w rodzaju wstydliwego zainteresowania u władz; w okolice Sieniawy przysłano rotmistrza Linickiego, z szerokim pełnomocnictwem i oddziałami, mającymi bronić dworów i cukrowni Jak było do przewidzenia, obrona ta została wykonaną tylko na papierze[7].
Zdobyto tedy Sieniawę, i po wysypaniu na podwórze około 40 000 pudów cukru i urządzeniu tzw. Sahary umęczono w okrutny sposób ośmiu oficjalistów, obcinając im uszy, nosy...[8]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 166.
- ↑ Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1473.
- ↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2020 року. (ukr.).
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu chmielnickiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 5 grudnia 2001 roku. (ukr.).
- ↑ Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 9: Województwo podolskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1996, s. 340-346, ISBN 83-04-04268-1, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
- ↑ Antoni Urbański: Podzwonne na zgliszczach Litwy i Rusi, (II cz. książki Memento kresowe). Warszawa: 1928, s. 49.
- ↑ Zofia Kossak, Pożoga. Wspomnienie z Wołynia 1917-1919
- ↑ Maria Dunin-Kozicka, Burza od Wschodu. Wspomnienia z Kijowszczyzny, Volumen, Warszawa 1990, s. 88.
Literatura
[edytuj | edytuj kod]- Urbański Antoni, Podzwonne na zgliszczach Litwy i Rusi, Warszawa 1928, s 48-49
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Sieniawa (2), nad Ikwą, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 558.
- Widok kościoła autorstwa Napoleona Ordy
- Stara Sieniawa na stronie Rady Najwyższej Ukrainy
