Ustrój polityczny Kirgistanu
Ustrój polityczny Kirgistanu
Konstytucja Republiki Kirgiskiej obowiązująca od 2010 r. stanowi, iż Kirgistan jest demokratycznym, świeckim państwem prawa o ustroju republikańskim. Władza zwierzchnia należy do narodu, sprawującego ją bezpośrednio i przez system organów państwowych oraz samorządowych. Ustrój polityczny można określić jako republikę parlamentarną[1].
Władza ustawodawcza
[edytuj | edytuj kod]Silną pozycję w państwie posiada parlament – Dżokorku Kenesz (Rada Najwyższa). Władza ustawodawcza jest jednoizbowa, zasiada w niej 120 deputowanych, wybieranych na 5-letnią kadencję, w oparciu o ordynację proporcjonalną z list partyjnych. Uchwala on konstytucję i ustawy. Parlament powołuje rząd, wyraża wotum nieufności, odwołuje poszczególnych ministrów bądź cały gabinet[1].
Władza wykonawcza
[edytuj | edytuj kod]Naczelnym organem władzy wykonawczej jest Rada Ministrów, na czele której stoi premier. Strukturę rządu określa premier. Rząd odpowiada za prowadzenie polityki gospodarczej, obronnej, socjalnej, kwestie edukacji, zdrowia etc.[1]
Na system polityczny kraju silny wpływ ma podział na kilkadziesiąt rodów/klanów Kirgistanu, na co nakłada się również silna identyfikacja geograficzna. Konflikty polityczne ostatniej dekady miały miejsce między przedstawicielami północy i biednego południa[1].
Funkcje władzy wykonawczej sprawują terenowe organy administracji państwowej działające na szczeblach obwodu i rejonu. Działalnością lokalnych organów administracji państwowej kierują gubernatorzy (w obwodach-regionach) i akimowie (w rejonach), mianowani na czteroletnią kadencję przez prezydenta. Są oni podporządkowani prezydentowi i Radzie Ministrów[1].
Sądownictwo
[edytuj | edytuj kod]Konstytucja Republiki Kirgiskiej gwarantuje obywatelom dochodzenie swoich praw przed sądem. Przepisy Konstytucji przewidują istnienie niezależnego sądownictwa, które stanowi odrębny człon władzy, funkcjonujący obok ustawodawczego i wykonawczego[1].
Na system sądownictwa składają się Sąd Najwyższy i sądy terenowe. W Sądzie Najwyższym działa izba konstytucyjna, która przejęła niektóre funkcje zniesionego reformą konstytucyjną Sądu Konstytucyjnego[1].