Wilhelm Sasnal
Wilhelm Sasnal (2022) | |
Data i miejsce urodzenia | 29 grudnia 1972 |
---|---|
Narodowość | |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | Malarstwo, film (taśma 8mm; teledyski), fotografia, rysunek, plakat, komiks |
Epoka | współczesny |
Odznaczenia | |
Wilhelm Tomasz Sasnal (ur. 29 grudnia 1972 w Tarnowie) – polski malarz i autor filmów[doprecyzuj!].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wykształcenie
[edytuj | edytuj kod]Ukończył Zespół Szkół Technicznych w Tarnowie[1]. W latach 1992–1994 studiował na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki, przeniósł się jednak na Wydział Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, gdzie w 1999 uzyskał dyplom w pracowni prof. Leszka Misiaka.
Działalność artystyczna
[edytuj | edytuj kod]W latach 1996–2001 współtworzył grupę Ładnie (razem z modelem Józefem Tomczykiem oraz Rafałem Bujnowskim i Marcin Maciejowskim). Jego malarstwo stanowi głos pokolenia lat 70., dorastającego w okresie transformacji systemu politycznego. Bywa społecznie zaangażowane, krytykuje przejawy kultury masowej za pomocą pastiszu jej sposobów obrazowania. Jednym z głównych motywów twórczości jest życie codzienne, przenikanie się sfer prywatnej i publicznej. Tworzy portrety oraz pejzaże (Mościce I i II, 2005, Kraków-Warszawa, 2006), które cechuje dążenie do uchwycenia esencji poprzez syntezę, skrót, wyabstrahowanie form. Często odnosi się do historycznych postaci i wydarzeń (Wyszyński, 2005).
Istotnym źródłem inspiracji oraz motywem jest muzyka – artysta tworzy krótkometrażowe filmy inspirowane piosenkami swoich ulubionych zespołów punkowych, namalował plakat na 11. Wielkanocny Festiwal Ludwiga van Beethovena (2007), przedstawia na płótnach poszczególne instrumenty (Perkusja 1, 2005), sprzęt grający (Hiena, 2008), okładki istniejących płyt (Def Jam, 2006) czy sceny z koncertów. Fascynują go również komiksy: w 2001 wydał książkę Życie codzienne w Polsce w latach 1999–2001, w której ukazał sceny z życia jego najbliższego otoczenia, ilustrował tygodnik „Przekrój” oraz tworzył czarno-białe obrazy wyobrażające tła ze słynnego komiksu Maus Arta Spiegelmana[2]. 4 lipca 2007 mural jego autorstwa wzbogacił Mur Sztuki w Ogrodzie Różanym w Muzeum Powstania Warszawskiego.
Wpływ na formalną warstwę jego malarstwa wywarły takie kierunki, jak fotorealizm, pop-art, abstrakcja, minimalizm, malarstwo gestu, surrealizm czy kubizm. Prócz malarstwa, tworzy filmy używając kamery 8 mm: teledyski, symulacje wypadków i pożary, ostatni lot Concorde’a czy sceny z życia ulicy (Paryża czy Brazylii). Pobyt rezydencjalny w Fundacji Chinati w Marfie (Teksas, USA) w 2005 zaowocował realizacją filmów m.in. o cmentarzysku samolotów.
Współpracuje z warszawską Fundacją Galerii Foksal, Galerią Raster oraz z Krytyką Polityczną oraz antyrasistowskim Stowarzyszeniem Nigdy Więcej[3]. Brał udział w wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych, jego prace znajdują się m.in. w zbiorach Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Galerii Saatchi, Tate Modern w Londynie, Centrum Pompidou w Paryżu, Museum of Modern Art w Nowym Jorku, Muzeum Guggenheima oraz Kunsthaus w Zurychu.
W 2008 jego obraz „Palące dziewczyny” zostały wylicytowane za 465 tys. dolarów w domu aukcyjnym Philips de Pury w Londynie[4].
W 2009 – z powodu ówczesnego prezesa TVP, Piotra Farfała – zbojkotował rozdanie Gwarancji Kultury, nagród przyznawanych przez TVP Kultura. Stwierdził wówczas: Brzydzę się ludźmi, którzy dyskryminują innych ze względu na orientację seksualną, pochodzenie czy kolor skóry. Brzydzę się kimś, kto nie brzydzi się faszyzmem – to dla mnie pryncypialne[5].
W 2019 odmówił przyjęcia Nagrody im. Jana Cybisa[6].
W 2020 namalował mural na ulicy Złotej 58 w Warszawie pamięci Jacka Kuronia[7].
W 2022 tygodnik "Polityka" uznał jego obraz "Samoloty" (1999) za jedno z dziesięciu najważniejszych dzieł sztuki ostatniego trzydziestolecia[8].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Jego żoną jest reżyserka filmowa Anna Sasnal (ur. 1973), z którą wspólnie tworzy filmy[9][10]. Mają dwoje dzieci: Kacpra i Ritę[11].
Brat Patrycji Sasnal arabistki i politolożki[12].
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- 1999 – laureat Grand Prix 34. Ogólnopolskiego Konkursu Malarstwa „Bielska Jesień”, Galeria Bielska BWA
- 2006 – pierwsze miejsce na liście 100 najważniejszych młodych artystów świata magazynu sztuki współczesnej „Flash Art”
- 16 listopada 2006 – europejska nagroda sztuki współczesnej im. Vincenta van Gogha (The Vincent Award) przyznawana przez Stedelijk Museum w Amsterdamie
- 2014 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[13]
- 2022 – Paszport „Polityki” w kategorii Kreator Kultury[14]
Wystawy
[edytuj | edytuj kod]- 2021 – Taki pejzaż, Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, Warszawa[15]
- 2017 – Wilhelm Sasnal, Fundacja Galerii Foksal, Warszawa[16]
- 2012 – Ojciec, Fundacja Galerii Foksal, Warszawa[17]
- 2011 – Wilhelm Sasnal, Galeria Whitechapel , Londyn[18]
- 2009 – Wilhelm Sasnal, Hauser & Wirth, Zürich[19]
- 2007 – Wilhelm Sasnal. Lata walki / Years of Struggle, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa[20]; Galleria Civica di Arte Contemporanea, Trento
- 2007 – Boredom, Johnen Galerie, Berlin
- 2007 – What is Painting?, Museum of Modern Art, New York
- 2007 – Airs de Paris, Centre Pompidou, Paris
- 2006 – W samym centrum uwagi (10): Wilhelm Sasnal – USA, CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa
- 2005 – The Triumph of Painting. Part Two, Saatchi Gallery, London
- 2001 – Popelita, Bunkier Sztuki, Kraków
- 2001 – Życie codzienne w Polsce w latach 1999–2001/Everyday Life in Poland between 1999 and 2001, Galeria Raster, Warszawa
- 2001 – Samochody i ludzie, Fundacja Galerii Foksal, Warszawa
- 1999 – Wilhelm Sasnal. Malarstwo, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa[21]
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]- Słońce, to słońce mnie oślepiło (2016)
- Aleksander (2013)
- Huba (2013)
- Z daleka widok jest piękny (2011)
- Opad (2010)
- Świniopas (2008)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Andrzej Niedojadło (red. nacz.), Encyklopedia Tarnowa, Tarnowskie Towarzystwo Kulturalne, Tarnów 2010, wydanie pierwsze, ISBN 978-83-87366-96-4.
- ↑ Karol Sienkiewicz: Wilhelm Sasnal „Maus”. Culture.pl, grudzień 2009. [dostęp 2010-07-21].
- ↑ Marcin Kornak: Wilhelm Sasnal – wyjątkowy benefit. Nigdy Więcej.
- ↑ Sztuka współczesna i w nią inwestowanie. zeŚwiata.pl. [dostęp 2013-03-18]. (pol.).
- ↑ Nigdy Więcej. 17.06.2011. [dostęp 2011-07-27]. (pol.).
- ↑ Nagroda im. Jana Cybisa na rok 2019 – Okręg Warszawski Związku Polskich Artystów Plastyków [online] [dostęp 2022-03-26] (pol.).
- ↑ Mural pamięci Jacka Kuronia autorstwa Wilhelma Sasnala [online], SZUM, 3 lipca 2020 [dostęp 2021-07-06] (pol.).
- ↑ Piotr Sarzyński , Dziesiątka trzech dekad: ranking dzieł sztuki [online], www.polityka.pl, 2022 [dostęp 2022-12-09] (pol.).
- ↑ Małgorzata Skowrońska , Michał Olszewski, Anka i Wilhelm Sasnalowie: W Polsce jest nam duszno [online], krakow.wyborcza.pl, 13 października 2017 [dostęp 2021-11-18] .
- ↑ Anna Sasnal [online], Filmweb [dostęp 2022-03-31] (pol.).
- ↑ Wilhelm Sasnal – Anka – Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie [online], artmuseum.pl [dostęp 2021-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-13] .
- ↑ Wilhelm Sasnal: Ścieżka dźwiękowa [online], KrytykaPolityczna.pl, 9 kwietnia 2017 [dostęp 2021-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-14] .
- ↑ Prezydent: To dobre lata dla polskiej kultury. prezydent.pl, 2014-05-26. [dostęp 2014-05-26].
- ↑ KREATORZY KULTURY 2022, Kreatorzy Kultury: Dorota Masłowska, Ryszard Poznakowski, Wilhelm Sasnal [online], www.polityka.pl, 2023 [dostęp 2023-01-18] (pol.).
- ↑ Wilhelm Sasnal: Taki pejzaż. Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie [online], polin.pl [dostęp 2021-07-06] .
- ↑ Joanna Ruszczyk: Wilhelm Sasnal. Fundacja Galerii Foksal. Recenzja wystawy. newsweek.pl. [dostęp 2017-12-08].
- ↑ Wilhelm Sasnal, wystawa „Ojciec” w Fundacji Galerii Foksal [galeria]. culture.pl. [dostęp 2017-12-08].
- ↑ Wilhelm Sasnal – Whitechapel Gallery. whitechapelgallery.org. [dostęp 2016-02-18].
- ↑ Exhibitions – Wilhelm Sasnal – Hauser & Wirth. hauserwirth.com. [dostęp 2016-02-18].
- ↑ Wilhelm Sasnal Lata walki – Zachęta Narodowa Galeria Sztuki. zacheta.art.pl. [dostęp 2016-02-18].
- ↑ Wilhelm Sasnal w CSW Mediateka | Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski [online], Mediateka | Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski [dostęp 2023-02-24] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Wilhelm Sasnal. Lata walki, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 2007 (katalog wystawy)
- Sasnal. Przewodnik Krytyki Politycznej, oprac. zbiorowe, Warszawa 2007 (ISBN 978-83-61006-09-1)
- Tekstylia bis. Słownik Młodej polskiej kultury, red. Piotr Marecki, Kraków 2006
- Magdalena Drągowska, Dominik Kuryłek, Ewa Małgorzata Tatar, Krótka historia grupy Ładnie, Kraków 2008
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Wilhelm Sasnal, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21] .
- Fragment komiksu Życie codzienne w Polsce w latach 1999–2001.
- Wilhelm Sasnal na stronie galerii Raster.
- Guggenheim Collection: Wilhelm Sasnal. (ang.)
- Wywiad z Wilhelmem Sasnalem (ang.)
- Wilhelm Sasnal w bazie filmpolski.pl
- Wilhelm Sasnal w bazie Filmweb
- ISNI: 0000000109938159
- VIAF: 84191267
- ULAN: 500353439
- LCCN: no2004013777
- GND: 124303048
- BnF: 16564618s
- SUDOC: 07819945X
- NKC: jo2007399847
- BNE: XX4918768
- NTA: 288950208
- BIBSYS: 14008029
- CiNii: DA15995420
- PLWABN: 9810564267905606
- NUKAT: n2008102157
- J9U: 987007442637905171
- LNB: 000210148
- CONOR: 214114659
- LIH: LNB:Bedx;=CN