Hafnijum
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Opšti podaci | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ime, simbol,atomski broj | Hafnijum, Hf, 72 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pripadnost skupu | prelaznih metala | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| grupa, perioda | IVB, 6 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| gustina, tvrdoća | 13310 kg/m3, 5,5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Boja | srebrnasta 80 px | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Osobine atoma | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| atomska masa | 174,967 u | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| atomski radijus | 155 (208) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| kovalentni radijus | 150 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| van der Valsov radijus | bez podataka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| elektronska konfiguracija | [Xe]4f145d26s2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| e- na energetskim nivoima | 2, 8, 18, 32, 10, 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| oksidacioni broj | 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Osobine oksida | amfoterni | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| kristalna struktura | heksagonalna | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| fizičke osobine | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| agregatno stanje | čvrsto | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| temperatura topljenja | 2506 K (2233 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| temperatura ključanja | 4876 K (4603 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| molska zapremina | 13,44×10-3 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| toplota isparavanja | 575 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| toplota topljenja | 24,06 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| pritisak zasićene pare | 1,13×10-3 Pa (2500 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| brzina zvuka | 3010 m/s (293,15K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ostale osobine | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronegativnost | 1,3 (Pauling) 1,23 (Alred) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| specifična toplota | 140 J/(kg*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| specifična provodljivost | 3,12×106 S/m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| toplotna provodljivost | 23 W/(m*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| I energija jonizacije | 658,5 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| II energija jonizacije | 1440 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| III energija jonizacije | 2250 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| IV energija jonizacije | 3216 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Najstabilniji izotopi | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| tamo gde drugačije nije naznačeno, upotrebljene su SI jedinice i normalni uslovi.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Objašnjenja skraćenica: zast.=zastupljenost u prirodi, v.p.r.=vreme polu raspada, n.r.=način raspada, e.r.=energija raspada, p.r.=proizvod raspada, z.e=zarobljavanje elektrona
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hafnijum (Hf, latinski - hafnium) - je metal IVB grupe. Ime je dobio po latinskom nazivu za grad Kopenhagen.
Zastupljenost: hafnijum je zastupljen u zemljinoj kori u količini od 5,3 ppm (eng. parts per million).
Najvažniji mineral hafnijuma je: alvit (Hf,Th,Zr)SiO4• x H2O
Hafnijum su otkrili György von Hevesy iz Mađarske i Dirk Coster iz Holandije. Otkriven je 1922 godine.
