Hilel
Hillel (הלל) (Babilon, cca. 110. pne. - Jeruzalem, 10. n.e., po tradiciji)[1] je bio znamenitni jevrejiski vjerski vođa i jedan od najvažnijih ličnosti jevrejske historije. Povezuje ga se s razvojem Mishnaha i Talmuda. U judaizmu ga se slavi kao mudraca i učenjaka, odnosno Hilelove škole za Tannaïm (Mudraci Mishnaha) te osnivača dinastije mudraca koji su vodili Jevreje u zemlji Izrael do otprilike 5. vijeka n.e.
Poznat je kao autor dvije popularne poslovice: "Ako nisam za sebe,ko će biti za mene? Ako sam samo za sebe,šta sam? A ako ne sada,kada?" [2] i opisa etike reciprociteta ili "Zlatnog pravila": "Ono što sam mrziš, ne učini bližnjem svome. To je cijela Torah; ostalo je objašnjenje; idi i uči."[3]
Hilel je živio u Jeruzalemu u doba kralja Heroda i rimskog cara August. U Midraškoj kompilaciji Sifre (Deut. 357) periodi Hilelovog života su učinjeni istovjetnim periodima Mojsijevog života. Obojica su živjela 120 godina (Deut. 34:7), i u dobi od 40 godina Hilel je otišao u Zemlju Izrael; četrdeset godina je proveo učeći; a posljednju trećinu života je bio duhovni vođa jevrejskog naroda. Na temelju toga se stvorila biografska rekonstrukcija po kojoj je Hilel otišao u Jeruzalem u najboljim godinama te doživio duboku starost. Vjeruje se da je njegov 40-godišnji period počeo oko 30. pne. a završio 10. n.e.
- ↑ Jewish Encyclopedia: Hillel: "His activity of forty years is perhaps historical; and since it began, according to a trustworthy tradition (Shab. 15a), one hundred years before the destruction of Jerusalem, it must have covered the period 30 B.C.E. -10 C.E."
- ↑ Pirkei Avot 1:14
- ↑ Babilonski Talmud, traktat Shabbat 31a. V. Etika reciprociteta ili "Zlatno pravilo."
- Hertz J.H. (1936) The Pentateuch and Haftoras. Deuteronomy. Oxford University Press, London.
| Prethodi: Sh'maya | Nasi c. 31. pne. – 9. n.e. | Slijedi: Shimon ben Hillel |