Rubidijum
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Opšti podaci | |||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ime, simbol, atomski broj | Rubidijum, Rb, 37 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Pripadnost skupu | alkalnih metala | ||||||||||||||||||||||||||||||
grupa, perioda | IA, 5 | ||||||||||||||||||||||||||||||
gustina, tvrdoća | 1532 kg/m3, 0,3 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Boja | srebrnobela | ||||||||||||||||||||||||||||||
Osobine atoma | |||||||||||||||||||||||||||||||
atomska masa | 85,4678 u | ||||||||||||||||||||||||||||||
atomski radijus | 235 (265) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
kovalentni radijus | 211 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
van der Valsov radijus | 244 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
elektronska konfiguracija | [Kr]5s1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
e- na energetskim nivoima | 2, 8, 18, 8, 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
oksidacioni broj | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Osobine oksida | jako bazni | ||||||||||||||||||||||||||||||
kristalna struktura | regularna prostorno centrirana | ||||||||||||||||||||||||||||||
fizičke osobine | |||||||||||||||||||||||||||||||
agregatno stanje | čvrsto | ||||||||||||||||||||||||||||||
temperatura topljenja | 312,46 K (39,31 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||
temperatura ključanja | 961 K (688 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||
molska zapremina | 55,76×10-3 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
toplota isparavanja | 72,216 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
toplota topljenja | 2,192 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
pritisak zasićene pare | 1,56×10-4 Pa (312,6 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
brzina zvuka | 1300 m/s (293,15 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Ostale osobine | |||||||||||||||||||||||||||||||
Elektronegativnost | 0,82 (Pauling) 0,89 (Alred) | ||||||||||||||||||||||||||||||
specifična toplota | 363 J/(kg*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
specifična provodljivost | 7,79×106 S/m | ||||||||||||||||||||||||||||||
toplotna provodljivost | 58,2 W/(m*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
I energija jonizacije | 403,0 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
II energija jonizacije | 2633 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
III energija jonizacije | 3860 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
IV energija jonizacije | 5080 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
V energija jonizacije | 6850 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
VI energija jonizacije | 8140 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
VII energija jonizacije | 9570 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
VIII energija jonizacije | 13120 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
IX energija jonizacije | 14500 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
X energija jonizacije | 26740 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
Najstabilniji izotopi | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Tamo gde drugačije nije naznačeno, upotrebljene su SI jedinice i normalni uslovi.
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Objašnjenja skraćenica: zast.=zastupljenost u prirodi, v.p.r.=vreme polu raspada, n.r.=način raspada, e.r.=energija raspada, p.r.=proizvod raspada, z.e=zarobljavanje elektrona
|
Rubidijum (Rb, latinski - rubidium) je alkalni metal IA grupe. Ima 30 izotopa čije se atomske mase nalaze između 75-98. Postojan je samo jedan - 85. U prirodi se javlja i njegov izotop 87. Zastupljen je u zemljinoj kori u količini od 90 ppm (eng. parts per million), u obliku minerala lepidolita (KLi2Al(OH, F)2Si4O10) i karmalita.
Otkriven je 1861 godine od strane Roberta Bunsena i Gustav Robert Kirchhoffa u Heidelbergu, u Nemačkoj.
Poznati su njegovi oksidi, soli neorganskih kiselina i nekoliko organometalnih kompleksa. Nijedno od tih jedinjenja nema praktičnu primenu.
Biološki značaj - nema.
U čistom obliku rubidijum je metal srebrnosive boje. Ima slične hemijske osobine kao i kalijum, samo je još reaktivniji od njega. Na vazduhu se sam od sebe pali, a sa vodom reaguje eksplozivno.