İstefanaki Karatodori (diplomat)

Vikipedi, özgür ansiklopedi

İstefanaki Karatodori
Doğum1834
İstanbul, Osmanlı imparatorluğu
Ölüm1908
İstanbul, Osmanlı imparatorluğu
MilliyetOsmanlı Rumu
Etnik kökenRum
DinOrtodoksluk
Çocuk(lar)Konstantin
Akraba(lar)İstefanaki Karatodori
Kariyeri
DalıDiplomat
Çalıştığı kurumlarBerlin, Brüksel ve Bern

İstefanaki Karatodori (YunancaΣτέφανος Καραθεοδωρή) (1834, İstanbul-1908), Rum asıllı Osmanlı diplomat.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

İstanbul Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane öğretmenlerinden cerrah Kostantinos Karatodori'nin oğludur; amcası aynı okulun kurucularından İstefanaki Karatodori'dir.[1] Hicri 1270'de (1853/1854) Babıâli Tercüme Odası'na girmesiyle başlayan Osmanlı Devleti'ndeki bürokratik hayatı, sadece Hariciye Nezâreti'nde geçmiştir. Tercüme Odası'nda göreve başladığı yıl, eğitim almak için gittiği Berlin'de, sefaret ataşeliğine getirildi. 1859'da rütbe-i sâlîse ile ikinci kâtipliğe ve iki yıl sonra başkâtipliğe yükseldi. 1865'te elçilerinin izinde olduğu sırada önce St. Petersburg ardından Berlin'de geçici maslahatgüzarlık görevini yürütmüştür. Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati sırasında maiyetinde bulunan heyette görev aldıktan sonra yeniden kısa bir süre için St. Petersburg Geçici Maslahatgüzarlığı'nı üstlenmiş ardından da aynı sefaretin başkâtipliğine getirilmiştir. 1870 yılında İstanbul'a dönmüş ve iki yıl boyunca Hariciye Nezareti'nde görev yapmıştır. Ardından yeniden Berlin Sefareti Başkâtipliği'ne tayin edilmişse de iki yıl sonra başkâtiplik görevi uhdesinde kalmasına rağmen İstanbul'da ikametine izin verilmiştir. 1874 yılında Berlin'deki görevine dönmüşse de kısa bir süre sonra istifa etmiştir. Brüksel Sefareti'nin Londra'dan idare edilmesinden vazgeçildiği için Kostaki Musurus Paşa'nın Brüksel Elçiliği görevi elinden alınmış ve İstefanaki Karatodori Brüksel Sefareti'ne murahhas ortaelçi unvanıyla tayin edilmiştir. 1899 yılında Brüksel'deki görevine ek olarak Bern'deki Osmanlı Elçiliği'ni de üstlendi. Kostaki Musurus Paşa'dan sonra en uzun süreyle elçilik yapan isim olan İstefanaki Karatodori'nin görevine 1900 yılında son verildi. Doğal olarak Brüksel Sefareti'nden sonra İsviçre'deki elçilik vazifesinden de el çektirilmiştir.[2] }}

İstefanaki Karatodori ve oğlu Konstantin, 1900.
İstefanaki Karatodori, oğlu Konstantin (solda), damadı (sağda) ve kızı ile otururken, Carlsbad 1898

Oğlu matematikçi Konstantin babasının ilişkide bulunduğu insanlarla ilgili şunları söylemekteydi;

Babam Portekiz'den Rusya'ya İsveç'ten Sicilya'ya Avrupa'nın en önemli şehirlerindeki arkadaşlarıyla sıklıkla mektuplaşmaktaydı. Bunların arasında Earl Branderburg, Earl Alvensleben, Prens Ouroussow, Lord Vivian ve Fransız Elçisi Bonrée gibi diplomatlar, Massanet veya Paderwski gibi müzik sanatçıları, Gevaert veya Bourgault – Ducoudray gibi müzik tarihçileri, Paul Meyerheim, Emile Wanders, Constantin Meunier gibi artistler ve İsviçreli Alphonse Rivier, Alman Asser ve Rusyalı F. Martens gibi uluslararası hukuk uzmanları bulunmaktaydı. Bunlara ek olarak Rumlar, Arnavutlar, Türkler, Ermeniler, Mısırlılar yani bütün Doğu ile ilişki içindeydi.[3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Etker, Şeref (2005). "Salih Zeki Bey – Üç Boyutlu Bir Biyografi İçin". Osmanlı Bilimi Araştırmaları. VII (1). ss. 148 dip not 56. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2023. 
  2. ^ Kılıç, Musa (2009). Osmanlı Hariciyesinde Gayrimüslimler (1836-1876) (Doktora). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih (Yakınçağ Tarihi) Anabilim Dalı. ss. 176-177. Erişim tarihi: 23 Mart 2023. 
  3. ^ Maria Georgiadou, Constantin Carathéodory: Mathematics and Politics in Turbulent Times 23 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Berlin-Heidelberg: Springer Verlag, 2004. 3-540-44258-8 sayfa 6