Albert Hofmann
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Haziran 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Albert Hofmann | |
---|---|
Doğum | 11 Ocak 1906 Basel, İsviçre |
Ölüm | 29 Nisan 2008 (102 yaşında) Basel, İsviçre |
Vatandaşlık | İsviçre |
Tanınma nedeni | LSD'nin mucidi |
Albert Hofmann (11 Ocak 1906 - 29 Nisan 2008), LSD'nin (liserjik asit dietilamid) mucidi olan İsviçreli bilim insanıdır.
1938'de İsviçre'nin Basel kentinde Sandoz İlaç Firması'nın laboratuvarlarında şizofreni ve kan akışını hızlandırıcı için ilaç yapımı için çalışıyordu. Bunun için kır gezintilerine çıkıp çeşitli otlar topluyordu.
LSD'nin öyküsü
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu kır gezilerinden birinde Çavdar mahmuzu ile karşılaştı. Çavdar mahmuzu(Claviceps purpurea) genel olarak arpa, buğday, çavdar ve mısır gibi tahıl ürünleri üzerinde asalak olarak yaşayan zehirli bir mantardır. Eski Roma ve Çin'de hastalıkların, özellikle yılancık hastalığının tedavisinde kullanılan bir bitkidir. Bu mantarlar çeşitli kimyasal sentezlerden sonra "asit" tabir edilen hale dönüşür. Elde edilişi bakımından sentetik, etkileri bakımından halüsinojen olarak sınıflandırılır. Çalışmaları sırasında bir gün birkaç damla kendisine damlatınca etkilerini kendisi de görmüştür. [kaynak belirtilmeli]
Bisiklet günü
[değiştir | kaynağı değiştir]Tarihe "Bisiklet Günü" olarak geçen 19 Nisan 1943 gününün öğleden sonrasında Albert Hofmann bisikletle laboratuvardan evine dönerken, çevresindeki alemin nasıl ansızın değişiverdiğini şöyle anlatıyordu: "Önümdeki her şey dalgalanıyordu, her şey içbükey bir aynadan yansıyan bozuk görüntülere dönüşüyordu. Sanki olduğum yerde pedal çeviriyor, bir türlü yol alamıyordum." 37 yaşındaki kimyager Hofmann o gün, tarihin ilk LSD yolculuğunu (trip) yaşıyordu. Evine ulaştığında öleceğini zannetti. Oda çevresinde fırıldak gibi dönüyor, duvarlar zıplıyordu. Aşina nesneler tuhaf, korkunç biçimler almaya başlamıştı. Eşyalar sürekli hareket ediyor, garip oyunlar oynuyordu. Birkaç saat sonra, "harikulade" diye tanımladığı bir tesir hissetmeye başladı. Ertesi gün ruh hali mükemmeldi, "Sanki önümde yepyeni bir hayat uzanıyordu, sanki dünya yeniden yaratılmıştı" diyordu.
Çalışmalarının ABD'deki gelişimi
[değiştir | kaynağı değiştir]1947'de CIA'in MKULTRA-LSD adını verdiği bir projeyle silah silahı olarak kullanılıp kullanılmayacağı araştırıldı. Bunun için LSD CIA eliyle halka dağıtıldı. Çiçek Çocuklar denilen 68 kuşağının ilk etapta yasal olarak kullandığı bir halüsinojendi. Gece Yarısı Operasyonu ile CIA LSD'yi fahişelere vererek deneyler yaptı.
Hoffman 29 Nisan 2008 Salı günü evinde kalp krizi geçirerek 102 yaşında ölmüştür.