Almanya Federal Cumhuriyeti için Temel Yasa

Vikipedi, özgür ansiklopedi

1949

Temel Yasa (Almanca: Grundgesetz), Almanya'nın mevcut anayasasıdır. Bir önceki Weimar Cumhuriyeti anayasasının nasyonal sosyalizm döneminde fiilen devre dışı kalmasından sonra Müttefik Devletler'in gözetiminde 1949 yılında Batı Almanya bölgesinde yürürlüğe girmiştir. Weimar dönemindeki kötü tecrübeler nedeniyle Cumhurbaşkanı'na sembolik haklar tanınmış ve federal bir yapı oluşturmaya özen gösterilmiştir. İlk 19 maddesi temel hak ve özgürlükleri içerir.

Grundgesetz teriminin seçilme nedenleri[değiştir | kaynağı değiştir]

1949 tarihine kadar anayasa kelimesinin birebir tercümesi olan "Verfassung" kelimesinin kullanılmış olmasına rağmen "Grundgesetz", yani "temel yasa" teriminin kullanımı tesadüf değildir. Müttefik Devletler'in baskısıyla hızlı bir şekilde anayasa çalışmalarını bitirmek zorunda kalan Alman vekilleri, aslında Doğu Almanya'yı da kapsayacak bir şekilde çalışmak istiyorlardı. Ancak Sovyet kontrolündeki Doğu Almanya'yı gözden çıkaran Müttefikler sadece Batı Almanya'yı kapsayacak bir anayasada ısrarlıydılar. Bu anayasaya geçici olma özelliğini verme amacıyla ismini anayasa yerine temel yasa koymayı uygun gören vekiller böylelikle tüm Almanya'nın birleşmesiyle beraber yeni bir anayasa belirleme dileklerini ortaya koydular. Ancak 1990 yılında iki Alman devleti birleştikten sonra da aynı anayasa geçerliliğini korumakla beraber aynı zamanda Doğu Almanya'da da yürürlüğe girdi.

Parlamento[değiştir | kaynağı değiştir]

Grundgesetz'e göre parlamento iki meclisten oluşur. Bunlardan biri Bundestag, diğeri de Bundesrat olmaktadır. Bundestag meclisi tüm Almanya halkı tarafından eşit şartlarda seçilir ve Alman halkını temsil eder. Bundesrat ise Federal Almanya'nın eyaletlerinin temsilcilerini barındırır ve bu eyaletleri temsil eder. Eyaletlerin nüfuslara göre oy hakları vardır ve bu oy hakları eyaletlerin hükûmetleri tarafından kullanılır. Temel yasama ve denetim organı Bundestag olsa da Bundesrat başta eyaletleri etkileyen yasalar olmak üzere önemli yasaları ve anayasa değişikliklerini onaylayabilir ya da geri çevirebilir.