Alp

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Alp veya sonraki genişlemiş kullanımıyla alp eren, yiğit, kahraman[1] gibi anlamları içeren ve hükümdar, devlet önderi, kahraman gibi birçok kişinin adında bulunan unvan veya addır.

Yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

Türk dilinde Göktürkçeden beri yazılı olarak görülen “alp”,[2] Orhun alfabesiyle alp, Arap asıllı Türk alfabesiyle آلپ alp şeklinde yazılır.

Telaffuzundaki ikilik[değiştir | kaynağı değiştir]

Alp kelimesi Türkiye Türkçesinde bazen doğru şekilde kalın olarak (“alp” ekli olarak alplar, alpı, alptan vb.) bazen de yanlış olarak (“alp” ekli olarak alpler, alpi, alpten vb.) şeklinde okunup yazılmaktadır. Bu konuda doğrusunun kalın l ile yazıldığını ilk Türkçe döneminden beri imlâsı (bk. Yapısı) belirtmektedir. Buna bugünkü sözlüklerde işaret eder.[1]

Alpbaşı[değiştir | kaynağı değiştir]

Selçuklu ve Osmanlı döneminde Alpler arasında en kabiliyetli, en sadık, en yiğit ve kumandanlık gücü en yüksek Alpe verilen en büyük Alp rütbesidir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b “Alp”, Güncel Türkçe Sözlük 14 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türk Dil Kurumu
  2. ^ Gerard Clauson (1972), An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish, London: Oxford At The Clarendon Press, s. 127