Anzili

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Anzili veya Enzili,[1] Tamita ve Zapişḫuna'da kendisine tapınılan bir Hitit tanrıçasıydı. Adı Hitit tabletlerinde bazen IŠTAR Sümerogramı ile veya IŠTAR- li bileşiği ile yazılır.[2]

Tanrıça Anzili, Ḫurma şehrinde Zippalanda'nın Fırtına Tanrısı'nın eşi olarak kabul edildi, ancak aynı zamanda Şarişşa'nın Fırtına Tanrısı'nın eşi olduğu da tasdik edildi.[1] Kuliwišna'da yerel fırtına tanrısı ve LAMMA koruyucu tanrısı ile birlikte Anzili'ye de tapılırdı.[3]

Anzili, tanrıça Zukki ile birlikte kadınların doğumuna yardımcı olmak için gerçekleştirilen ritüellerin bir parçasıydı. Anzili ve Zukki, geçici olarak ortadan kaybolması efsane konusu olan birçok Hitit tanrısı arasındadır. (Arinna'nın Güneş tanrıçası, Telipinu, İnara, Ḫannaḫanna, Gulşeş ve Kulivişna'nın Fırtına Tanrısı da dahil olmak üzere çeşitli hava tanrıları yine bu kayboluş mitlerinin bir parçası olan tanrılardır).[4] Bu kayboluş mitlerinin ortak özelliği, tanrıların öfkelenip ortadan kaybolması ve diğer tanrıların onları yatıştırarak geri getirmesidir.[5] Anzili ve Zukki'nin kayboluş mitinde, bu iki tanrıça o kadar öfkelenmişti ki, ayakkabılarını bilerek yanlış ayaklara gyimişler- sol ayakkabıyı sağ ayağa ve sağ ayakkabıyı sol ayağa- ve kıyafetlerini de yine aynı şekilde ters giymişlerdi. Böylece pelerinlerinin düğmeleri önde olması gerekirken arkada kalıyordu . Sonra ikisi de dünyadan ayrıldı. Anzili ve Zukki'nin kıyafetlerini ters giymelerinin, tanrıçaların gidişinden dolayı alt üst olan kozmik düzenin bir sembolü olarak yorumlanabileceği düşünülüyor.[6]

Dipnotlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Piotr Taracha: Religions of Second Millennium Anatolia. Wiesbaden 2009, p. 56.
  2. ^ Piotr Taracha: Religions of Second Millennium Anatolia. Wiesbaden 2009, pp. 56, 117.
  3. ^ Piotr Taracha: Religions of Second Millennium Anatolia. Wiesbaden 2009, p. 117.
  4. ^ Piotr Taracha: Religions of Second Millennium Anatolia. Wiesbaden 2009, p. 156.
  5. ^ Piotr Taracha: Religions of Second Millennium Anatolia. Wiesbaden 2009, pp. 155 f.
  6. ^ Volkert Haas, Heidemarie Koch: Religionen des alten Orients: Hethiter und Iran. Göttingen 2011, pp. 270 f.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Volkert Haas : Geschichte der hethitischen Din (= Handbuch der Orientalistik . Bant 1.15). Brill, Leiden 1994,978-9-004-09799-5 .
  • Volkert Haas, Heidemarie Koch : Religionen des alten Orients: Hethiter und Iran . Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen 2011,978-3-525-51695-9 .
  • Piotr Taracha : Religions of Second Millennium Anatolia. Harrassowitz Verlag, Wiesbaden 2009,978-3-447-05885-8 .