Ayşe Selen
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ayşe Selen | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Gül Ayşe Selen 28 Temmuz 1955 Ankara, Türkiye |
| Ölüm | 30 Aralık 2017 (62 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Ölüm sebebi | Akciğer kanseri |
| Defin yeri | Feriköy Mezarlığı |
| Eğitim | |
| Meslek | Oyuncu, Tiyatro yönetmeni, çevirmen, öğretim üyesi |
| Etkin yıllar | 1982-2017 |
| Evlilik | Şehsuvar Aktaş (e. 1988; ö. 2017) |
| Ödüller | 2013 - 17. Afife Tiyatro Ödülleri - Yılın En Başarılı Müzikal ya da Komedi Kadın Oyuncusu - Biz Küçükken Babamla Oyunlar Oynardık[1] |
Ayşe Selen doğum adıyla Gül Ayşe Selen (28 Temmuz 1955, Ankara[2] - 30 Aralık 2017, İstanbul[3]), Türk tiyatro, sinema, dizi oyuncusu, tiyatro sanatçısı, çevirmen.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1955 yılında Ankara'da doğdu. 1973 yılında İstanbul Avusturya Kız Lisesini bitirdikten sonra, 1982'de Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümünden mezun oldu. 1982'de lisansını "Peter Stein ve Schaubühne am Halleschen Ufer'de Türkçe Tiyatro" ile, 1985 yılında yüksek lisansını "Geleneksel Türlerin Türkiye'deki Kabare Tiyatrosuna Etkisi" adlı çalışmasıyla ve 1989'da doktorasını "G. E. Lessing ve Üç Oyunu Üzerine Göstergebilimsel Bir Çalışma" ile tamamladı.[4]
1985-1989 yılları arasında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümünde, 1989-1991 yılları arasında Anadolu Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Tiyatro Bölümünde, 2012-2013 yılları arasında Kadir Has Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Tiyatro Bölümünde öğretim üyeliği yapmıştır.[4]
Sanat yaşamına tiyatro oyunculuğu ile başladı.[5] Daha sonra birçok film ve dizide rol aldı. Çocuk tiyatrosu üzerine önemli çalışmalarda bulundu.[6]
1988 yılında oyuncu Şehsuvar Aktaş ile evlendi. 2000 yılında eşiyle birlikte Tiyatrotem'i kurdu.[7]
Sanatçı, akciğer kanseri nedeniyle 30 Aralık 2017 tarihinde 62 yaşında öldü. Cenazesi Feriköy Mezarlığı'na defnedildi.[3]
Adı, Bursa'da Nilüfer Kent Tiyatrosu'nun 2018 yılında Yüzüncüyıl Mahallesi'nde açtığı bir sahneye verilmiştir.[8]
Tiyatro oyunları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Rol aldığı oyunlar[4] | |||
|---|---|---|---|
| Yıl | Oyun | Yönetmen | Sahneleyen Tiyatro |
| 1982 | İnsanlığın Lüzumu Yok | Ergin Orbey | Devekuşu Kabare |
| 1982 | Neşe-i Muhabbet | Metin Akpınar | Şan Sineması |
| 1983 | Beyoğlu Beyoğlu | Müjdat Gezen | Devekuşu Kabare |
| 1983 | Taşıtlar | Zeki Alasya | |
| 1983 | Büyük Kabare | Ergin Orbey | |
| 1984 | Yasaklar | Zeki Alasya | |
| 1987 | Biri Erkek Biri Dişi | Metin Balay | Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi |
| 1991 | Muhteşem Serseri | Tolga Aşkıner | Yeditepe Oyuncuları |
| 1992 | Şuna Buna Dokunduk | Metin Akpınar | Devekuşu Kabare |
| 1992 | Yer Demir Gök Bakır | Rutkay Aziz | Ankara Sanat Tiyatrosu |
| 1993 | Sakıncalı Piyade | Rutkay Aziz Metin Balay | |
| 1993 | Neşe-i Muhabbet | A. Yılmaz | Bostancı Gösteri Merkezi |
| 1994 | Direniyoruz | Metin Balay | Tiyatrohane |
| 1994 | Sevdaname | Metin Balay | |
| 1994 | Kırmızı Burunlu Dünya | Metin Balay | |
| 1996 | Adam Adamdır | Mahir Günşiray | Tiyatro Ti |
| 1997 | Bir Avuç Hayvan Mayvan | Şehsuvar Aktaş Taner Birsel | Tiyatro Oyunevi |
| 1998 | Antigone | Mahir Günşiray | |
| 2000 | İyi Hava Kötü Hava | Bilsak Tiyatro Atölyesi | |
| 2001 | Lahana Sarma | Ayşe Selen | Tiyatrotem |
| 2002 | Yolcu | Alp Giritli | Bilsak Tiyatro Atölyesi |
| 2002 | Böyle Devam Edemeyiz | Tiyatrotem | |
| 2003 | Neos Cosmos, 3+3+963 | Mustafa Avkıran | 5. Sokak Tiyatrosu |
| 2004 | Alem Buysa Kral Übü | Çetin Sarıkartal | Tiyatrotem |
| 2006 | III. Riçırd Faciası | Çetin Sarıkartal | |
| 2007 | Tartüf Bey | Çetin Sarıkartal | |
| 2007 | Nasıl Anlatsak Şunu | Çetin Sarıkartal | |
| 2009 | Hakiki Gala | Çetin Sarıkartal | |
| 2010 | Beraber ve Solo Şarkılar | ||
| 2011 | Ford Mach 1 Bağdat Caddesi'nde | Bilsak Tiyatro Atölyesi | |
| 2013 | Biz Küçükken Babamla Oyunlar Oynardık[9] | Metin Göksel | Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu |
| 2013 | Gündüz Niyetine | Tiyatrotem | |
| 2014 | Sezonun Kabusu | ||
| 2015 | Ben Bir Masal Dinledim | ||
| 2015 | Dünyanın Yemeği | ||
| 2017 | Aşk, Ayrılık ve Başka Şeyler[10] | ||
| Yönettiği oyunlar | |||
| Yıl | Oyun | Yönetmen | Sahneleyen Tiyatro |
| 1997 | Gözlerimi Kaparım, Vazifemi Yaparım | Kendisi | Bursa Devlet Tiyatrosu |
| 1999 | Bir Avuç İnsan Minsan | İstanbul Şehir Tiyatroları | |
| 2000 | Midas'ın Kulakları | Bursa Kültür Sanat Vakfı Tiyatro Topluluğu | |
| 2001 | Lahana Sarma | Tiyatrotem | |
Çevirileri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Arnolt Bronnen - Tage mit Bertolt Brecht (Brecht'li Günler) - Mitos Boyut Yayınları - 1994
- Erich Maria Remarque - Der Himmel kennt keine Günstlinge (Tanrının Gözdesi Yok) - Can Yayınları - 1997
- Erich Maria Remarque - Der Weg Zurück (Dönüş Yolu) - Can Yayınları - 1997
- Bertolt Brecht - Complete Plays, 3rd Volume, Der Ozeanflug (Okyanus Uçuşu) / Das Badener Lehrstück vom Einverstaendnis (Anlaşma Üzerine Baden Öğreti Oyunu) / Der Jasager der Neinsager (Evet Diyen Hayır Diyen) / Die Massnahme (Önlem) (1930) / Die Massnahme (Önlem) (1931) - Mitos Boyut - 1997
- Bertolt Brecht - Complete Plays, 12th Volume, Der Hofmeister (Lenz'in Saray Danışmanı) - Mitos Boyut - 1997
- Bertolt Brecht - Complete Plays, 8th Volume, Mutter Courage und ihre Kinder (Cesaret Ana ve Çocukları) - Mitos Boyut - 1997
- Daniel Douglas Wissmann - Dillingers Luftschiff (Bir Kış Büyüsü) - Can Yayınları - 1998
- Bertolt Brecht - Complete Plays, 4th Volume, Die Mutter (Ana) (1933) / Die Mutter (Ana) (1938) / Die Ausnahme und die Regel (Kuraldışı ve Kural) - Mitos Boyut - 1998
- Urs Widmer - Liebesnacht (Aşk Gecesi) - Can Yayınları - 1999
- Thomas Brezina - Das Sklett im Jet (Uçaktaki İskelet) - Can Yayınları - 1999
- Thomas Brezina - Gruseln auf dem Stundenplan (Canavarlar Okulda) - Can Yayınları - 1999
- Thomas Brezina - Spuk in der Schule (Okuldaki Hayalet) - Can Yayınları - 2000
- Thomas Brezina - Geisterschiff Ahoi! (Hayalet Gemiyle Yolculuk) - Can Yayınları - 2001
- Imre Kertész - Kaddisch an nichtgeborenes Kind (Doğmamış Çocuğa Dua) - Can Yayınları - 2001
- Peter Handke - Mein Jahr in der Niemandslandsbucht (Hiç Kimse Koyunda Bir Yıl) - Can Yayınları - 2001
- Ingrid Noll - Die Apothekerin (Ecza Dolabı) - Can Yayınları - 2002
- Alfred Jarry - Ubu Roi (Kral Übü) - Mitos Boyut Yayınları, Tiyatro/Oyun Dizisi, 174 - 2004 (Şehsuvar Aktaş'la birlikte)
- Rainer Maria Schröder - Unternehmen Bratpfanne (Park Otel Baskını) - Can Çocuk - 2004
- Rainer Maria Schröder - Jagd auf blaue Blüten (Kalpazan Avı) - Can Çocuk - 2004
- Wolfgang Schneider - Theater für Kinder (Çocuklar İçin Tiyatro) - Mitos Boyut, Tiyatro/Kültür Dizisi, 61 - 2005
- Ernst von Salomon - Der Fragebogen (Soruşturma) - Yapı Kredi Yayınları - 2005
- Jan Kott - Gott-Essen Interpretationen griechischer Tragödien (Antik Tragedyalar ve Çağdaş Yorumları) - Mitos Boyut, Tiyatro/Kültür Dizisi, 72 - 2006
- Molière - Le Tartuffe (Tartüf) - Mitos Boyut, Tiyatro/Oyun Dizisi, 267 - 2008 (Şehsuvar Aktaş'la birlikte)
- Karl Georg Büchner - Leonce und Lena (Leonce ile Lena) - Mitos Boyut, Tiyatro/Oyun Dizisi, 359 - 2009
- Alfred Jarry - Ubu Enchaíné (Zincire Vurulmuş Übü) - Mitos Boyut, Tiyatro/Oyun Dizisi, 370 - 2010 (Şehsuvar Aktaş'la birlikte)
- Heinrich von Kleist - Complete Works 1, Der zerbrochene Krug (Kırık Testi) / mit dem Nachwort: Über das Marionettentheater (Kukla Tiyatrosu Üzerine) - Mitos Boyut, Tiyatro/Oyun Dizisi, 392 - 2010
- Heinrich von Kleist - Complete Works 2, Prinz Friedrich von Homburg (Homburg Prensi) / Das Kaetchen von Heilbronn (Heilbronnlu Küçük Katrin) - Mitos Boyut, Tiyatro/Oyun Dizisi, 398 - 2010
- Aristophanes - Die Frösche (Kurbağalar) - Mitos Boyut, Tiyatro/Oyun Dizisi, 421 - 2011
- Sophokles - Antigone (Antigone) - Mitos Boyut, Tiyatro/Oyun Dizisi, 427 - 2011
- Bertolt Brecht - Complete Plays, 4th Volume, Die Mutter (Ana) (1933) / Die Mutter (Ana) (1938) / Die Ausnahme und die Regel (Kuraldışı ve Kural) - Agora Kitaplığı - 2013
- Bertolt Brecht - Complete Plays, 3rd Volume, Der Ozeanflug (Okyanus Uçuşu) / Das Badener Lehrstück vom Einverstaendnis (Anlaşma Üzerine Baden Öğreti Oyunu) / Der Jasager der Neinsager (Evet Diyen Hayır Diyen) / Die Massnahme (Önlem) (1930) / Die Massnahme (Önlem) (1931) - Agora Kitaplığı - 2013
- Peter Handke - Mein Jahr in der Niemandslandsbucht (Hiç Kimse Koyunda Bir Yıl) - Aylak Adam Yayıncılık - 2015
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sinema
- 1982 - Faize Hücum
- 1995 - Böcek - Analık
- 2008 - Usta - Doğan'ın ablası
- 2008 - Z - (Kısa film)
- 2011 - İzdivaç - Feride (Kısa film)
- 2012 - El Yazısı - Saniye
- 2013 - Hayatboyu - Komşu kadın
- 2013 - Şeref Dayı ve Gölgesi - Asiye (Kısa film)
- 2014 - Çekmeköy Underground - Havva
- 2015 - Azap - Fatma Ana
- 2018 - Kıymık (Kısa film)
- Televizyon
- 1988 - Kavak Yelleri
- 1989-1990 - İstasyondaki Pastane - Sevinç Hanım
- 2005 - Son Osmanlı
- 2006 - Boncukçu Kadın - Boncukçu kadın (TV filmi)
- 2006 - Gülpare - Edibe Atabey
- 2007 - Sessiz Fırtına - Esma Ana
- 2008 - Cin Geçidi - Cinci kadın (TV filmi)
- 2008 - Aşk Yakar - Kadriye
- 2009-2010 - Kapalıçarşı - Macide Keskin
- 2011-2012 - Leyla ile Mecnun - Sevim Yılmaz
- 2012 - Canımın İçi - Hasta kadın
- 2016 - N'olur Ayrılalım - Nazife
- 2017 - Çoban Yıldızı - Fatma Zahir
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Afife Ödülleri sahiplerini buldu". cnnturk.com. 30 Nisan 2013. 3 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2022.
- ^ Şehsuvar Aktaş [@sehsuaktas] (2 Ocak 2018). "#AyşeSelen 'in doğum günü 1 Ocak değil, 28 Temmuz 1955'tir" (X gönderisi). Erişim tarihi: 22 Temmuz 2020 – X vasıtasıyla.
- ^ a b "Sanatçı Ayşe Selen'in ölüm nedeni belli oldu". sozcu.com.tr. 31 Aralık 2017. 31 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2022.
- ^ a b c d "ayşe selen – oyuncu". tiyatrotem.com. 18 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2022.
- ^ "Tiyatro sanatçısı Ayşe Selen hayatını kaybetti". trthaber.com. 30 Aralık 2017. 31 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2017.
- ^ "Ayşe Selen'i Kaybettik". tiyatrodergisi.com.tr. 30 Aralık 2017. 31 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2017.
- ^ "Anlatı Geleneğinden Çağdaş Tiyatroya". tiyatrotem.com. 22 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2022.
- ^ "Bursa'ya yeni sahne". Hürriyet. 6 Aralık 2018. 7 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2023.
- ^ "Biz Küçükken Babamla Oyunlar Oynardık". tiyatrolar.com.tr. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2022.
- ^ "Aşk, Ayrılık ve Başka Şeyler". tiyatrolar.com.tr. 29 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2022.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- tiyatrolar.com.tr'de Ayşe Selen30 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- SinemaTürk'te Ayşe Selen
- IMDb'de Ayşe Selen
- TSA'da Ayşe Selen
