Azerbaycan Yüksek Mahkemesi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Azerbaycan Yüksek Mahkemesi | |
|---|---|
 Azerbaycan Yüksek Mahkemesinin binası | |
| Kuruluş | 14 Temmuz 1998) |
| Yargı | Azerbaycan |
| Yer | Bakü, Yusif Safarov Caddesi 14, 1193. blok AZ 1025 |
| Oluşum türü | yüksek mahkeme |
| Dil | Azerbaycanca |
| Website | www.supremecourt.gov.az |
| Başkan | |
| Mevcut | İnam Kerimov |
| Görev başı | 4 Nisan 2023 |
Azerbaycan Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi (Azerice: Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsi) Azerbaycan'ın üç kademeli yargı sisteminin en yüksek yargı mercii ve son temyiz merciidir. Azerbaycan Anayasasının 131. maddesi[1] ve Mahkemeler ve Hakimler Kanununun 77. maddesi[2][3] uyarınca kurulmuştur.
Yüksek Mahkeme, genel veya ihtisas mahkemelerinin icrasına ilişkin hukuk (idari ve ekonomik uyuşmazlıklar dahil), ceza ve diğer davalarda adaleti uygulama yetkisine sahiptir.[4]
Bakü'de kurulmuş olmasına rağmen yargı yetkisi tüm Azerbaycan Cumhuriyeti topraklarını kapsamaktadır.
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Azerbaycan'ın modern yargı sisteminin tarihi, 28 Mayıs 1918'de Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla başlamıştır. 1927 Azerbaycan SSC Anayasası, Azerbaycan SSC Yüksek Mahkemesini kurmuştur.[5]
1990'lardan bu yana Haydar Aliyev'in önderliğinde temel yasal-yargı reformları gerçekleştirilmiştir. Örneğin, çeşitli Kanunları (Kara Kanunu, Medeni Kanun, Ceza Kanunu, İdari Suçlar Kanunu, Konut Kanunu vb.) kabul eden üç aşamalı yeni bir yargı sistemi kurulmuştur. Yasama, yargı ve yürütme erklerinin temsilcilerinden oluşan Yargı-Hukuk Kurulu oluşturulmuş ve yargıçların Yargıtay da dahil olmak üzere farklı mercilere sınav veya sınav ve mülakat yoluyla seçilmesinde aktif rol almıştır.[5]
Yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]
- Başkan
- Başkan Yardımcısı
- Hukuk Davaları için Adli Kurul
- İdari Davalar için Adli Kurul
- Ceza Davaları için Adli Kurul
- Ekonomik İşler için Adli Kurul
- Askeri Mahkemeler için Adli Kurul
Yargıtay Plenumunun yetkileri[değiştir | kaynağı değiştir]
Yüksek Mahkeme Genel Kurulu, Yüksek Mahkeme Başkanı, vekili, kolej başkanları ve yargıçlardan oluşur. Yargıtay Genel Kurulu üyeleri yetkileri dahilinde eşit haklara sahiptir.
Yüksek Mahkeme Genel Kurulu, mahkeme başkanlarının Azerbaycan Cumhuriyeti mahkemelerinde mevzuatın uygulanmasının adli uygulaması ile ilgili konulardaki bilgilerini dinler, Yüksek Mahkeme Başkanı, temyiz mahkemesi başkanları, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi başkanı ve diğer genel ve ihtisas mahkemesi başkanlarının adalet idaresinin durumu meseleleri, mahkeme uygulamalarının genelleştirilmesine ilişkin inceleme materyalleri ve adli istatistiklerin analizi ile ilgili raporlarından bilgi alır.
Bilimsel Danışma Kurulunun tüzüğü ve yapısı Yargıtay Başkanının tavsiyelerine istinaden mahkeme tarafından onaylanır. Mahkeme, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanının Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasasının 128. maddesi uyarınca Azerbaycan Cumhuriyeti yargıçlarının görevden alınmasına ilişkin talebini dikkate alarak ilgili görüşünü Cumhurbaşkanına sunar. Bu zaman Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası'nın 131. maddesi uyarınca mahkeme uygulamalarına ilişkin konuları netleştirilir.[6][7]
Yargıtay Genel Kurulu'nun çalışma esasları[değiştir | kaynağı değiştir]
Genel Kurulun çalışma esasları Azerbaycan Cumhuriyeti "Mahkemeler ve Hakimler Hakkında" Kanununun 80. maddesine göre belirlenir. Yargıtay Genel Kurulu, Yargıtay Başkanı'nın başkanlığında yılda 4 kez toplanır. Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti İstinaf Mahkemeleri ve Yüksek Mahkeme başkanları, Azerbaycan Cumhuriyet Başsavcısı ve diğer ilgili devlet organlarının başkanları Yüksek Mahkeme Plenumunun oturumlarına katılırlar. Genel kurul toplantılarına katılanlara, toplantı başlangıç tarihinden en az 10 gün önce bildirim yapılır. Katılımcılara ayrıca bir tartışma konusu ve ilgili materyaller sağlanır.[8]
Oturumların etkili olabilmesi için üyelerinin en az 2/3'ünün katılması gerekir. Kararlar oylama ile alınır. Yargıtay Ofisi, genel kurul toplantıları düzenler ve Genel Kurul kararlarının uygulanmasını sağlar.[8]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Конституция АР" (Azerice). 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2021.
- ^ "О Верховном Суде АР" (Rusça). supremecourt.gov.az. 17 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2019.
- ^ "О судах и судьях Закон АР" (Azerice). 26 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2021.
- ^ Судебно-Правовой Совет Азербайджанской Республики (2019). "О ВЕРХОВНОМ СУДЕ". 17 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2019.
- ^ a b "BRIEF INFORMATION ON JUDICIAL SYSTEM OF AZERBAIJAN". supremecourt.gov.az (İngilizce). 18 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2018.
- ^ "Structure and powers of the plenum of the supreme court". 26 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Next plenum of Supreme Court of Azerbaijan was held". 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Working principle of the Plenum of the Supreme Court". supremecourt.gov.az. 9 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2019.
