Batı'ya Yolculuk

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kitaba ait bir illüstrasyon

Batı'ya Yolculuk (Geleneksel Çince: 西遊記; Basitleştirilmiş Çince: 西游记; Hanyu Pinyin: Xīyóu-jì) Çin edebiyatının Dört Büyük Klasik Romanından biridir. Aslı 1590'larda, Ming Hanedanlığı döneminde, anonim bir şekilde yayımlanmıştır. Her ne kadar yazarının kimliğine dair doğrudan bir kanıt bulunmasa da 20. yüzyıldan bu yana yazarının Wú Chéng'ēn olduğu kabul edilir.

Hikâye sıklıkla sadece Maymun (Monkey) veya Maymun Kral (Monkey King) olarak da anılır. Bu başlık aslında Arthur Waley'in hazırlamış olduğu sadeleştirilmiş, popüler bir çevirinin adıydı. Waley'in çevirisi ayrıca Maymun Tanrının Serüvenleri (Adventures of the Monkey God), Maymun: [Bir] Çin Halk Romanı (Monkey: [A] Folk Novel of China); ve Maymun'un Serüvenleri (Adventures of the Monkey) isimleriyle de basılmıştır.

Roman Tang Hanedanlığı zamanında Budist rahibi Xuánzàng'ın Hindistan'a doğru sutra olarak anılan Budist dinî metinlerini edinebilmek için giriştiği hac yolculuğunun etrafında gelişen efsanelerin kurgusal bir anlatısıdır. Bodhisattva Guānyīn, Buda'dan aldığı emirle, bu görevi rahibe ve müridi görünümündeki üç koruyucusuna (Sūn Wùkōng, Zhū Bājiè ve Shā Wùjìng) ve bunlarla beraber Xuánzàng'ın bineği olarak görev alacak bir ejderha prense vermiştir. Bu dört karakter geçmiş günahlarının istiğfarı için rahibe yardım etmeyi kabul ederler.

Bazı bilim insanları kitabın döneminde dejenere Çin devletini hicvettiğini öne sürmüşlerdir. Eser, Çin folk dini, Çin mitolojisi ve değer sistemlerinden yoğun bir arka plana sahiptir ki Çin panteonunun Daoist ve Budist kökenli ilahları bugün hâlâ Çin folk dininin bir yansımasını sunmaktadırlar.

Romanın başarısının bir sebebi de çok yönlü olmasıdır: birinci sınıf bir macera hikâyesi olmasının yanı sıra ruhani ilham veren bir hikâyedir ve hacı grubunun Hindistan'a yolculuğu aydınlanmaya doğru yol alan birey için ortaya atılmış bir alegoridir.

Ana karakterler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Hikâyenin dört ana karakterini betimleyen bir görüntü.
  • Tripitaka veya Xuánzàng - Tang Hanedanlığı dönemi Budist rahibi. Bazı Budist dinî metinlerini Çin'e getirmek için Hindistan'a doğru bir hac yolculuğuna çıkar.
  • Maymun Kral (Maymunların İmparatoru) veya Sūn Wùkōng - Efsanevi kökene sahip bir maymun. Maymun klanının kralı olduktan sonra çeşitli serüvenler sonucu cennete kadar yükselir fakat burada birçok soruna yol açar. Bunun üzerine cezalandırılır. Xuánzàng hac yolculuğu sırasında ona rastlayıp da onu müridi olarak kabul edince kurtarılır.
  • Domuz veya Zhū Bājiè ("Sekiz Yasağın Domuzu") - Eskiden bâki olan fakat yaptığı bir hata sonucu ölümsüzlüğü alınarak cezalandıran figür. Bununla birlikte bir ölümlü olarak tekrar doğuşu sırasında insan yerine, oluşan bir hata sonucu, yarı insan yarı domuz olarak doğar.
  • Keşiş Kum veya Shā Wùjìng - Bir zamanlar cennette yaşayan fakat yaptığı bir hata sonucu korkunç bir canavara dönüştürülerek dünyaya gönderilen figür.

Kaynakça ve notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Batı'ya Yolculuk ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.