Bay-Tayga (il)
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bay Tayga ili Бай-Тайга кожуун (Tuva Türkçesi) | |||||
| |||||
Konum | |||||
Tuva Cumhuriyeti haritası içinde Bay Tayga ili | |||||
Yönetim | |||||
Ülke: | Rusya | ||||
Federâl Bölge: | Tuva Cumhuriyeti | ||||
Ekonomik Bölge: | Doğu Sibirya Ekonomik Bölgesi | ||||
Başkent: | Teeli | ||||
Belediye: | Çimismaa Kaşpık-ool | ||||
Genel bilgiler | |||||
Yüzölçüm: | 7.900 km² (3.050 sq mi) | ||||
Nüfus: | 10.625 (11/2020) | ||||
- Yoğunluk: | 1 /km² (3 /sq mi) | ||||
Diğer bilgiler | |||||
Dili: | Tıva Türkçesi | ||||
Kodu: | 39442 | ||||
Resmî İnternet sayfası: | Bai-Taiga |
Bay-Tayga kojuun — Tıva Cumhuriyeti'nde bir (kojuun). Yönetim Merkezi — Teeli.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]- konumu
Bay-Tayga, Tıva Cumhuriyetinin batı bölümündedir.
Kuzeyde — Hakasya, batıda — Altay Cumhuriyeti, güneyde — Möngün-Tayga ili doğuda - Barun-Hemçik ili ile kuşatılmıştır.
Alanı — 7,9 bin km²dir.
Dil
[değiştir | kaynağı değiştir]Baytayga'nın Tıva Türkçesi diyalektiği, Altay Türkçesine telaffuz olarak benzer bir Türk dilidir.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Baytayga bölgesi tarihi en eski zamanlarda Türklerin merkezi olan Ötüken'e yakın ve aynı zamanda Türk boylarının birleşim yeri olmuştur.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]2020 nüfus sayımına göre nüfusu 10.625 kişidir .
2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013[1] | 2020 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
12 317 | 12 235 | 12 164 | 12 238 | 12 395 | 12 472 | 10 803 | 10 778 | 10 572 | 10 517 | 10.625 |
Ulaşım
[değiştir | kaynağı değiştir]Baytayga ili ve Kazakistan'ın doğu illeri arası demir yolu, asfalt dört şeritli yol ve hava yolu gereği vardır. Rusya'nın politik hesapları sebebiyle Tuva ve Kazakistan arası ulaşım zor şartlarda yapılmaktadır. Eğer demir, kara ve hava yolu ulaşım rahat ve hızlı bir şekilde gerçekleşirse Tuva ve Kazakistan ticareti bölgede damgasını vurur. Tuva'nın bütün tarım ürünü mamüllerini Kazakistan karşılaması ve Kazakistan'ın da soydaş Tuva Türkleri ile kültürel birlikteliğinin artması mümkün olabilecektir.
Turizm
[değiştir | kaynağı değiştir]Turistlerin en çok uğrak yeri olan turizm rekreasyonel alanları: Baytayga dağı, Nogaan (yeşil) göl, Karagöl, Meşken göl, Bel arjaan, Şivilig arjaan, Dustughem arjaan, Çaraş daş, Kızıl dag köyü, Balbal taş,
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bay-Tayga bölgesinin ekonomisi hayvancılığa dayanır. Rusya politik olarak diğer Türk bölgeleri ile Bay-Tayga bölgesi arasına demir yolu ve başka ulaşım vasıtalarının oluşması için engel çıkarmaktadır. Halbuki bölge Kazakistan ile doğrudan ulaşımı olabilecek bir stratejik coğrafi konuma sahiptir. Bay-Tayga bölgesi ile Kazakistan arası demir yolunun yapılması Türk Dünyasının birlikteliği için de çok önemlidir.
Bölgeden görünümler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kara Göl doğusundan panoramik görünüm
- Bay-Tayga kojuunu girişinde Tarina
- Baytayga kojuunu girişinde Sübedey anıtı
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2014.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bay-Tayga İli Kalkınma Programı5 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Şivilig & Bay-Tayga" Бай-Тайга, Тыва Festival etkinliği 2 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20111221102006/http://www.sibiryakitapcisi.tr.gg/ arşivlendi. Бай-тайгинский говор в системе диалектов тувинского языка [Tuva Türkçesinin şive sisteminde Bay-Tayga'nın yerli konuşma şekli / The vernacular of Bay-Tayga in the dialect system of the Tuvan language ]