Borda numarası
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Gemi numarası olarak da bilinen borda numarası, deniz kuvvetlerindeki gemileri tanımlamak ve sınıflandırmak için kullanılan benzersiz kimlik numaralarıdır. Her gemiye atanan borda numarası; geminin türü, sınıfı ve sıra numarasını gibi bilgileri içerir. Borda numaraları, deniz kuvvetlerinin operasyonel planlama, haberleşme ve lojistik faaliyetlerinde rol oynar.
Orijinal ismi pennant number (flama numarası) olan ve ilk kez Birleşik Krallık tarafından kullanılan borda numarası, daha sonra farklı şekiller ve kurallarla öncelikle Avrupa'da, ardından bütün dünya donanmalarında kullanılmaya başlanmıştır.
Borda numaralarının yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Gemi numaraları genellikle harfler ve rakamların bir kombinasyonu şeklinde ifade edilir. Farklı deniz kuvvetleri, kendi gemi numarası sistemlerine sahiptir ve genellikle belirli bir düzene göre oluşturulurlar. Bu düzen, gemi türü, sınıfı ve sıra numarasını içerebilir.
İngiliz Kraliyet Donanması'nın mevcut sisteminde, üstün bayrak (flag superior) adı verilen bir harftan oluşan önek geminin türünü tanımlar. Ast bayrak (flag inferior) adı verilen ve sayılardan oluşan son ek ise her gemi için ayrı tanımlanır. Kraliyet donanmasındaki gemilerin bazılarının borda numarasında, üstün bayrak kısmı (harf içeren kısım) bulunmamaktadır.
Uluslararası borda numaraları
[değiştir | kaynağı değiştir]NATO'da bulunan bazı Avrupa donanmaları ve İngiliz Milletler Topluluğu üyesi ülkelerin donanmaları, İngiliz Kraliyet Donanması'na dayalı bir borda numara sistemi getirmeyi kabul etmiştir. Bu sistem, sistemi kullanan ülkelerin gemilerinin borda numaralarının benzersiz olduğunu garanti eder. Amerika Birleşik Devletleri ise bu sisteme katılmamaktadır. ABD donanması, kendi gemilerini gövde sınıflandırma sembolleri ile tanımlamaktadır.
Bu sistemi kullanmayı kabul eden ülkelerden bazıları şunlardır:[1][2]
- Arjantin — (D: 1x, 2x; P: 3x, 4x; S: 2x, 3x; C:x; V:x)
- Avustralya (önceden 1969'a kadar Kraliyet Donanması sistemine dahil edildi; ABD gövde sınıflandırma sembollerine dayalı bir sistem kullanıyor)[3]
- Belçika — (A:9xx; F: 9xx; E: 9xx; P:9xx)
- Danimarka — (K: 0xx; A/A/P: 5xx; F/S/Y: 3xx; L: 0xx)
- Fransa — (K: 9x; C/D/S: 6xx; F: 7xx; M/P/A: 6xx, 7xx; L: 9xxx)
- Almanya — (A: 5x, 51x, 14xx; D: 1xx; F: 2xx; L: 76x; M: 10xx, 26xx; P: 61xx; S: 1xx)
- Yunanistan — (D/P: 0x, 2xx; A/F: 4xx; L/S/M: 1xx)
- İtalya — (5xx; D 5xx; F 5xx; P 4xx; 5xxx; A 5xxx; L 9xxx; Y 5xx)
- Kenya
- Malezya
- Yeni Zelanda — (F111-HMNZS Te Mana)
- Hollanda — (8xx; Y: 8xxx)
- Norveç — (F/S/M: 3xx; P: 9xx; L: 45xx)
- Portekiz — (F/M: 4xx; S: 1xx; P: 11xx0)
- İspanya (A: xx, F: 0x 1x 2x. ., R: 01, 11, L: 0x, 1x. ., P: 0x, 1x. ., Y: xxx)
- Sri Lanka
- Güney Afrika
- Türkiye — (G/G: 3xx; K: 2xx; N: 1xx; A/M: 5xx; P: 1xx, 3xx, L: 4xx; Y: 1xxx)
- Birleşik Krallık — (R: 0x; D: 0x & 1xx; F: 0x, 1xx, 2xx; S: 0x, 1xx; M: 0x, 1xx, 1xxx, 2xxx; P: 1xx, 2xx, 3xx; L: 0x, 1xx), 3xxx, 4xxx; A: herhangi biri)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "sci.military.naval FAQ, Part B – General Terminology & Definitions". hazegray.org. Hazegray. 28 Nisan 2002. 18 Ağustos 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2013.
- ^ "ACP 113 (AI) Call Sign Book for Ships" (PDF). CCEB. Ocak 2012. ss. 199-226. 28 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2017.
- ^ Jones, Peter (2001). "Towards Self Reliance". Stevens, David (Ed.). The Royal Australian Navy. The Australian Centenary History of Defence (vol III). South Melbourne, VIC: Oxford University Press. s. 213. ISBN 0-19-554116-2. OCLC 50418095.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- "İngiliz Donanması Flama Numaraları" 17 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Navy-history.net