Doğrudan gönderge kuramı
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Doğrudan gönderge kuramı (Göndergecilik[1] veya göndergesel gerçekçilik[2] olarak da bilinir), dil kuramında bir sözcüğün veya ifadenin anlamın dışdünyada işaret ettiği şeye bağlı olduğunu savunan görüştür.[3] Sözcüğün tuttuğu nesneye onun göndergesi denir. Bu görüşe yönelik eleştiriler genellikle Ludwig Wittgenstein ile ilişkilendirilir.
19'uncu yüzyılda metematikçi ve filozof Gottlob Frege, bu kurama karşı çıkmış ve dolayımlı gönderge kuramını ortaya atmıştır. 1953'te Felsefi Soruşturmalar adlı yapıtıyla Wittgenstein da kuramı tartışmaya açmış ve "Bir sözcüğün anlamı onun kullanımıdır." demiştir. Doğrudan gönderge kuramı, tipik olarak Mantıksal pozitivizm ve Analitik felsefe okullarına bağlı filozofları tarafından savunulur. Özellikçe mantıkçı pozitivist filozoflar, Wittgenstein'a karşı pozisyonlarını koruma gayretine olmuş ve "kusursuz betimsel bir dil" yaratma için uğraşmışlardır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Severin Schroeder (2006), Wittgenstein, p. 30: "This view that the meaning of a word has to be explained in terms of what it stands for, its reference, I shall call referentialism."
- ^ Andrea Bianchi (2012) Two ways of being a (direct) referentialist, in Joseph Almog, Paolo Leonardi, Having in Mind: The Philosophy of Keith Donnellan, p. 79
- ^ Emery J. Hyslop-Margison, Ayaz Naseem (2007), Scientism and Education: Empirical Research as Neo-Liberal Ideology, pp. 83–4