Edvard Munch
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Edvard Munch | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Doğum adı | Edvard Munch |
Doğum | 12 Aralık 1863 Ådalsbruk, Løten, Norveç |
Ölüm | 23 Ocak 1944 (80 yaşında) Oslo, Norveç |
Uyruk | Norveçli |
Alanı | Resim |
Katıldığı akımlar | Dışavurumculuk |
Ünlü yapıtları | Çığlık, Madonna, Ayrılık, Vampir |
İmzası | |
Edvard Munch, (IPA: [ˈɛdvɑʈ muŋk]), (12 Aralık 1863, Løten, Hedmark, Norveç - 23 Ocak 1944, Oslo, Norveç), özellikle Çığlık başlıklı tablosuyla tanınan Norveçli dışavurumcu ressamdır.[1]
Ruhsal ve duygusal konuları işlediği resimleriyle tanındı.[2] Alman Dışavurumculuğu akımının gelişmesine önemli katkıları oldu. Başlangıçta resimlerinde egemen olan içe dönük ve karamsar havanın yerini, yaşamının son yıllarına doğru yaşama sevinci almıştır.[2]
Hayatın Frizleri adlı serinin bir parçası olan Çığlık (1893; ilk adı ile Umutsuzluk), tablosunda Munch hayat, aşk, korku, ölüm ve melankoli gibi öğeleri işledi. Diğer pek çok eserinde olduğu gibi bunun da birçok versiyonunu yaptı. 1994 ve 2004 yıllarında iki versiyon çalındı, her ikisi de tekrar bulunmuştur.[3]
Çığlık
[değiştir | kaynağı değiştir]2012 yılının mayıs ayında Çığlık tablosu 119,9 milyon dolara satılarak, açık arttırma yoluyla satılan en pahalı sanat eserlerinden biri olmuştur. Orijinal adı Doğanın Çığlığı olan bu resim, Munch'un 1893 ile 1910 arasında yaptığı aynı konudaki dört eserden biridir. Figür, ince uzun elleriyle kafatasına benzeyen kafasının iki yanını tutmaktadır, gözleri fal taşı gibi açıktır, ağzındaki açıklık sessiz bir çığlık gibi görünür. Figürün meşum halindeki korku ve dehşet, kompozisyonda tekrarlanan dalgalı şekillerle aksettirilmiştir. Ana figürdeki ve arkada köprü boyunca yürüyen iki kişideki muğlaklık, nedeni belirsiz bir tehlike duygusuna dayandırılır. Girdap gibi dönen çizgiler ve doğal olmayan güçlü endişe duygusuna vurgu yapar. Munch, daha güçlü renklerle endişe duygusunu vurgular. Munch, daha sonra bu resmin ilham kaynağını şöyle açıklamıştı: "Yolda iki arkadaşımla yürüyordum, güneş batıyordu, birdenbire gökyüzü kan kırmızısına büründü, kendimi tükenmiş hissederek, durakladım ve parmaklıklara yaslandım, koyu mavi fiyordun ve şehrin üzerinde kan ve dil şeklinde alevler vardı, arkadaşlarım yürümeye devam ettiler ve ben korku içinde tir tir titreyerek kalakaldım, doğanın içinden geçen sonsuz çığlığı içimde hissetim"[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Eggum 1984, s. 15.
- ^ a b Eggum 1984, s. 16.
- ^ Gibbs, Walter (10 Mart 2005). "Arts, Briefly; Munch Theft Confessions". The New York Times. 22 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2010.
- ^ Sanatın Kısa Öyküsü. hep kitap. s. 33. ISBN 978-605-192-242-3.
Kullanılan kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Eggum, Arne (1984). Munch, Edvard (Ed.). Edvard Munch: Paintings, Sketches, and Studies. New York, NY: C.N. Potter. s. 305. ISBN 0-517-55617-0. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Munch Müzesi 23 Mayıs 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Yaşamın Dansı Sitesi
- Galeri Munch - Løten20 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Edvard Munch Kataloğu - Raisonné 10 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Artcyclopedia'da Munch 5 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Bir Norveçli'nin biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Ressam ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |