Eldivan
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Eldivan | |
|---|---|
 İlçe merkezinin genel görünümü | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Çankırı |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Emre Oğuztürk[1] |
| • Belediye başkanı | Mustafa Lafcı (AKP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 346 km² |
| Rakım | 1167 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 7.588 |
| • Kır | 2,801 |
| • Şehir | 3.185 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 18700 |
| İl alan kodu | 0376 |
| İl plaka kodu | 18 |
Resmî site www.eldivan.gov.tr | |
Eldivan, Çankırı ilinin bir ilçesidir.
Eldivan ilçesi ismini, kuzeyini Dümelli ovasının ve Yanlar deresinin çevirdiği dağdan almaktadır. Bu dağa halk İldivan Dağı demektedir. Bu dağ, 1071'den sonra Anadolu"ya yayılan Türkler için toplanma yeri olmuş ve adına da Er divanı denilmiştir. Sonraları kelime şekil değiştirerek Eldivan adını almıştır
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Eldivan ilçesi coğrafi konum olarak; doğusunda Çankırı, batısında Şabanözü ilçesi, kuzeyinde Korgun ilçesi, güneyde Ankara'nın Kalecik ilçesi ile çevrili durumdadır. İlçe tipik orta Anadolu iklimi özelliklerine sahip olan kara iklimi etkisindedir.
Çankırı'ya uzaklığı 18 km olup, rakımı 1167 metre, yüzölçümü 1450 km²'dir. 1 km²'ye 134 kişi düşer. İlçenin güneyinde yer alan İldivan Dağı 1857 m yüksekliğinde olup, bölgenin en önemli yaylasıdır. İlçe merkezi çevresine göre çukur bir alanda yer alır; bu nedenle kış aylarında çevredeki soğuk hava kütleleri ilçe merkezine yığılır; bu da ilçede kış şartlarının ağırlaşmasına sebep olur. İlçeye bağlı 16 köy vardır. Sarayköy, Seydiköy, Çiftlik, Gölez, Gölezkayı bunlardan bazılarıdır.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Eldivan ilçesinin kır, şehir ve toplam nüfusu aşağıdaki gibidir:
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1960[2] | 9.475 | 3.065 | 6.410 |
| 1965[3] | 10.079 | 3.344 | 6.735 |
| 1970[4] | 9.910 | 3.344 | 6.566 |
| 1975[5] | 10.191 | 3.302 | 6.889 |
| 1980[6] | 10.214 | 3.598 | 6.616 |
| 1985[7] | 10.467 | 4.053 | 6.414 |
| 1990[8] | 9.707 | 4.403 | 5.304 |
| 2000[9] | 9.301 | 5.708 | 3.593 |
| 2007[10] | 5.711 | 3.246 | 2.465 |
| 2008[11] | 6.055 | 3.183 | 2.872 |
| 2009[12] | 5.510 | 3.034 | 2.476 |
| 2010[13] | 5.601 | 3.142 | 2.459 |
| 2011[14] | 5.509 | 3.065 | 2.444 |
| 2012[15] | 5.340 | 3.001 | 2.339 |
| 2013[16] | 6.607 | 3.215 | 3.392 |
| 2014[17] | 5.561 | 3.062 | 2.499 |
| 2015[18] | 5.346 | 2.996 | 2.350 |
| 2016[18] | 5.275 | 2.898 | 2.377 |
| 2017[18] | 5.467 | 2.846 | 2.621 |
| 2018[18] | 7.588 | 3.213 | 4.375 |
| 2019[18] | 6.460 | 3.484 | 2.976 |
| 2020[18] | 5.986 | 3.185 | 2.801 |
Diğer bir detaylı veri ise şu şekildedir:
| Yer | Toplam | Erkek | Kadın |
|---|---|---|---|
| Eldivan merkez | 3.246 | 1.591 | 1.655 |
| Akbulut | 36 | 17 | 19 |
| Akçali | 79 | 34 | 45 |
| Büyükhacibey | 162 | 73 | 89 |
| Çiftlikköy | 86 | 42 | 44 |
| Çukuröz | 80 | 37 | 43 |
| Elmaci | 335 | 173 | 162 |
| Gölez | 163 | 72 | 91 |
| Gölezkayi | 201 | 100 | 101 |
| Hisarcik | 105 | 54 | 51 |
| Hisarcikkayi | 326 | 170 | 156 |
| Küçükhacibey | 166 | 71 | 95 |
| Alva | 81 | 42 | 39 |
| Sarayköy | 367 | 180 | 187 |
| Saritarla | 101 | 55 | 46 |
| Seydiköy | 90 | 47 | 43 |
| Yukariyanlar | 87 | 42 | 45 |
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçenin tarihi, M.Ö. 300 ve 400 yılları arasında Makedonya ve Pafloganya krallıkları daha sonra ise Galatlar ve Romalılara kadar dayanmaktadır. Malazgirt savaşından sonra 1083 yılında Çankırı'nın fethi ile Dümeli, Tatar, Ayrancı, İmamlar, İbiş ve Kayı boyuna ait Türkler buraya gelerek yerleştiler.[19] 1137 yıllarında Haçlı Seferleri sırasında bir ara kaybedilmiş fakat geri alınmıştır. Daha sonraları Selçuklu ve Candaroğulları hakimiyetinde kalan Eldivan 1383 yılında Yıldırım Bayezid tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştır. Cumhuriyet döneminde Çankırı'nın vilayet oluşuyla Çankırı'ya bağlı bir köy olan Eldivan 1944 yılında nahiye olmuş, 1960 yılında Dümeli olan ismi değiştirilerek ilçe yapılmıştır.
Eldivan civarında tarihi bir esere rastlanılmamaktadır. Ancak Seydi köyünde, cami bitişiğinde Selçuklular zamanında buraya gelen Hacı Murad-ı Veli isminde bir Türk büyüğünün mezarı ile Gölez köyünde 1738 yılında ölen Sultan Bedrettin isminde bir zatın türbesi bulunmaktadır.
Orta ve Son Tunç Çağını temsil eden Dümeli Höyüğü ve Sarayköy, Hisarcık arsında eski dönemlere ait harabelere rastlanmaktadır ayrıca Gölez Köyünde 1738 yılında ölen Sultan Bedrettin isminde bir zatın mezarı bulunmaktadır.[20]
Eldivan'ın adının, kuzeyini çevreleyen dağdan geldiği ve bu dağın 1071 sonrası Anadolu'ya yayılan Türkler için bir toplanma yeri olarak kullanıldığı, zamanla "Er Divanı" olarak anılan bu ismin "Eldivan" olarak değiştiği belirtilmektedir.
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçede doğal kaynak olarak, az miktarda çıkartılan bentonit bulunmaktadır.
İlçenin ekonomik hayatı, tarım arazilerinin dar ve vasıfsız oluşu ve doğal zenginliklerinin bulunmayışı nedeniyle kendi kendine yeten ve içe dönük kapalı bir model arz etmektedir. Halkın en önemli geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır.
İlçede ileri düzeyde kiraz üretimi yapılmaktadır. Bölgenin bu en önemli tarım ürününü tanıtmak için her yaz kiraz hasat mevsiminde "kiraz festivali" yapılır. Kiraz festivali geleneğini sürdürmek amacıyla düzenlenen festival, geleneksel olarak devam ettirilmektedir. Cuma günü başlayan ve üç gün süren etkinliklerin birinci gününde Hacı Murad-ı Veli anılmakta; İkinci gün kiraz yarışmaları, mahalli ve milli oyunlar, gençlik ve halk konserleri, sergiler, THK tarafından paraşüt atlayışları gerçekleştirilmekte; Üçüncü gün ise milli düzeyde yağlı pehlivan güreşleri yapılmaktadır.[20]
Ayrıca Eldivan'ın sahip olduğu geniş orman arazisinde yetişen çam ve meşeler Orman İşletmeleri'nce satılır.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Eldivan ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2012.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Eldivan Nüfusu - Çankırı". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Çankırı Eldivan Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "Eldivan Tarihi". www.eldivan.gov.tr. 8 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2024.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 27 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2015.