Emanuel Lasker

**Emanuel Lasker**
Emanuel Lasker
Doğum	Emanuel Lasker; 24 Aralık 1868; Berlinchen, Prusya (şimdi Barlinek, Polonya)
Ölüm	11 Ocak 1941 (72 yaşında); New York;

Emanuel Lasker (d. 24 Aralık 1868, Barlinek, Polonya - ö. 11 Ocak 1941, New York, ABD) Alman satranç oyuncusu ve matematikçi.

1894'te Steinitz'i +10 -5 =4 sonucu ile yenerek dünya satranç şampiyonu oldu. Birçok turnuvada birinci oldu. Bunların en önemlileri Londra (1899), Sankt-Peterburg (1896 ve 1914) ve New York (1924) turnuvalarıdır.

27 yıl dünya satranç şampiyonu kaldı ve unvanını birçok maçta korudu. 1921'de Havana'da yapılan maçta Capablanca'ya yenilerek unvanını devretti.

1933 yılının İlkbaharında Adolf Hitler tarafından mülkiyet ve vatandaşlıktan mahrum etmesiyle, Yahudilere karşı ayrımcılık ve sindirme kampanyası başladı. Aynı yıl, Yahudi olan karısı Martha ile Almanya'yı terk etmek zorunda kaldı.^[1]^[2] İngiltere'de kısa bir süre kaldıktan sonra, 1935 yılında Adalet Komiseri, Spor Bakanı ve de satrançın coşkulu bir destekçisi olan Nikolai Krylenko tarafından Sovyetler Birliği'nde yaşamaya davet edildi. SSCB'ye giden Lasker Alman vatandaşlığından feragat ederek Sovyet vatandaşlığı aldı.^[3] Lasker, biraz para kazanabilmek için satranç yarışmalarına katıldı.

Joseph Stalin'in Büyük Temizlik operasyonunda SSCB'den ayrılmaya karar verdi. Ağustos 1937'de, eşi Martha ve Emanuel Lasker, Sovyetler Birliği'ni terk etmeye karar verdi ve Ekim 1937 yılında Hollanda üzerinden Amerika Birleşik Devletleri'ne (ilk olarak Chicago, bir sonraki New York) taşındı.^[4] Ertesi yıl Emanuel Lasker'in patronu Krylenko tasfiye edildi. Lasker, satranç ve briç dersleri vererek kendisini desteklemeye çalıştı.

1940 yılında, antisemitizm ve işsizlik gibi ciddi siyasi sorunlara çözüm önerileri olan son kitabı olan Geleceğin Toplumu nu yayınladı. Mount Sinai Hastanesi'nde bir hasta olarak, 72 yaşında, 11 Ocak 1941 tarihinde New York'ta böbrek enfeksiyonu nedeniyle öldü. Queens, New York'ta, Beth Olom Mezarlığına gömüldü.^[5]

Satranca psikolojik yaklaşımı ve derin tahlilleriyle bilinir. Aynı zamanda başarılı bir matematikçidir. Lasker, satranç oynamayı iki beyin arasındaki psikolojik bir mücadele olarak anlamış ve ifade etmiştir. Matematik doktorasını Erlangen'de David Hilbert yönetiminde yapmıştır (1902). Matematikte polinom halkalarında Lasker-Noether teoremi olarak anılan teoremi geliştirmiştir. Felsefe ile ilgilendiği, Albert Einstein'ın yakın arkadaşı olduğu da bilinmektedir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Hannak, J. (1959). Emanuel Lasker: The Life of a Chess Master. Simon & Schuster. s. 268. ISBN 0-486-26706-7.
^ Hooper, D.; Whyld, K. (1992). The Oxford Companion to Chess. 2. s. 218. ISBN 0-19-866164-9.
^ Litmanowicz, Władysław & Giżycki, Jerzy (1986). Szachy od A do Z. Wydawnictwo Sport i Turystyka Warszawa. ISBN 83-217-2481-7. (1. A-M), ISBN 83-217-2745-X (2. N-Z).
^ Weinstein, Boris Samoilovich (1981). Myslitel (Thinker). Fizkultura i sport. ss. 105 (Russian edition).
^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2016.