Emir Dağı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Emir dağları
Harita
En yüksek noktası
YükseklikEmirdede Tepesi - 2.064 m (6.772 ft)
Başyurt Tepesi - 2.281 m (7.484 ft)
Hodulbaba Tepesi - 1.547 m (5.075 ft)
Koordinatlar38°51′36″K 31°9′0″D / 38.86000°K 31.15000°D / 38.86000; 31.15000
Coğrafya
KonumEmirdağ, Afyonkarahisar, Türkiye
Jeoloji
Kayaç yaşıKambriyen dönem, Karbonifer
Dağ türüSıradağlar

Emir dağları, Afyonkarahisar İl sınırlarının doğu-kuzeydoğusunda ve Emirdağ ilçesi ile Eber Gölü arasında konumlanır. Emir Dağları'nın yükseltisi genelde kuzeyden güneye gittikçe artar. Kuzeyde Hodulbaba Tepesi 1547 metre, Emirdede Tepesi 2064 metredir ve daha güneyde Başyurt Tepesi 2281 metre yükseltisi ile dağın en yüksek zirvesini oluşturur.

1116 yılında Bizanslılarla Selçuklu Hanedanı arasında cereyan eden Bolybotum (Bolvadin) Savaşı'nda, Büyük Selçuklu Devleti Sultanı Müizzeddin Melikşah ordusunu güneydeki dağın yamacına, Emir Mengücek ise ordusunu kuzeydeki dağın yamacına yerleştirmiş, işte bu durum üzerine sultanın çekildiği dağa Sultan dağı, Emir Mengücek'in çekildiği dağa da Emir dağı adı verilmiştir. Anadolu Selçuklu Sultanı I. Rükneddin Mesud bu mücadelelerden sonra zamanını bu yerlerin iskânına ayırmıştır (1147-1157).[1]

Emir Dağları, kaynağını kendisinden alan ve kuzeye doğru akarak Sakarya Nehri’ne birleşen dereler tarafından derince yarılmıştır. Üzerinde çok sayıda geçici derelerin oluşturduğu "V" biçimli çentik vadiler vardır. Emir Dağları'nın doğusunda basık görünümleri ile dikkati çeken ve il sınırlarının üzerinden geçtiği Kızılçal Dağı 1601 metre ve bu dağın güneyinde yer alan Kasım Dağı 1587 metredir. Kasım Dağı, Akşehir Gölü'nün kuzeyinde ve kabaca uzantısı kuzeybatı-güneydoğu doğrultulu olup, kuzeybatıda iki önemli tepesi bulunmaktadır. Bunlar Karabay Tepesi (1473 m.) ve Köhnebaba Tepesi (1425 m.) dir. Yörenin en belirgin Emir dağları, eteklerindeki Emirdağ ilçesinin, Bolvadin ve Sultandağı arasındaki sınırı belirler.

Bölge, kışın son derece soğuk yarı kurak Akdeniz iklim kuşağındadır ve yıllık ortalama sıcaklığı 11,4 °C'dir. Ayrıca bu bölge, ikinci Doğu Akdeniz yağış kuşağındadır, yıllık yağış ortalaması 394 mm'dir.

Bitki örtüsü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Emirdağ dağları bitki coğrafyası daha çok Sultan Dağları Doğanhisar bölgesine benzer, bu bölgeler birbirine çok yakın konumlanır, çünkü her ikisi de İran-Turan ve Akdeniz bitey coğrafyası (nebat coğrafyası) bölgeleri arasındaki geçiş bölgesinde bulunmaktadır.[2]

Emirdağ dağları, ormanı Quercus vulcanica [Boiss. & Heldr. ex] Kotschy gibi yaprak döken ve Cedrus libani gibi yaprak dökmeyen ağaçlardan oluşmaktadır, bölgede endemik olan ve Quercus infectoria Olivier subsp. boissieri (Reut.) O.Schwarz ve Quercus cerris L. var. cerris, Prunus domestica L., Rosa canina L., Crataegus monogyna Jacq. subsp. monogyna, Crataegus orientalis Pall. ex M.Bieb. var. orientalis, Juglans regia L. ve Berberis crataegina DC. gibi türler çalı (funda) ve ağaç biçiminde serpilidir. Chamaecytisus hirsutus (L.) Link, Verbascum stachydifolium Boiss. & Heldr., Verbascum lasianthum Boiss. ex Benth., Astragalus prusianus Boiss. ve Astragalus angustifolius Lam. bozkırları oluşturan bitkilerdir.

Emirdağ dağlarının kuzeyi ve Sultan Dağları Doğanhisar bölgesinde, Asteraceae, Fabaceae, Lamiaceae, Poaceae, Brassicaceae, Caryophyllaceae, Liliaceae, Apiaceae ve Scrophulariaceae gibi on büyük bitki ailesi yaygındır. Avrupa-Sibirya bitki örtüsü bu alanda nispeten daha az yaygındır. Dandin, Kuzkuyu ve Kayısısalığı dereleri alanında, Salix alba L. bitki kümeleri doğal olarak görülür.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Afyonkarahisar Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, Nazmiye UZUN "Çevre Durum Raporu", 2007
  2. ^ Emirdağları Kuzey Yarısı Florası, TBÜTAK Turk J Bot 28 (2004) 369-390

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]