Esketamin

Vikipedi, özgür ansiklopedi

(S)-ketamin veya S(+)-ketamin olarak da bilinen esketamin, ketaminin S(+) enantiyomeridir,[1][2] genel anestezik ve depresyon tedavisi için antidepresan olarak kullanılan dissosiyatif halüsinojen bir ilaçtır. Diğerlerinin yanı sıra Spravato (depresyon için), Ketanest (anestezi için) markaları altında satılmaktadır.[1][3][4][5] Esketamin, NMDA reseptör antagonizmi açısından ketaminin aktif enantiyomeridir ve rasemik ketaminden daha güçlüdür.[6]

Özellikle tedaviye dirençli depresyon (TRD) ve intihar düşüncesi veya davranışı ile birlikte ortaya çıkan majör depresif bozukluk (MDB) için bir terapi olarak kullanılır.[3][7] Depresyon için etkinliği diğer antidepresanlarınkine benzer.[3][8] Esketamin, anestezi için damara infüzyonla ve doğrudan tıbbi gözetim altında, depresyon için haftada bir veya iki kez burun spreyi olarak kullanılır.[1][3]

Esketamin'in yan etkileri dissosiyasyon, baş dönmesi, sedasyon, mide bulantısı, kusma, vertigo, uyuşukluk, anksiyete, letarji, artmış kan basıncı ve sarhoşluk duygularını içerir.[3] Daha az sıklıkla, esketamin mesane problemlerine neden olabilir.[3][9] Esketamin birincil olarak bir N-metil-D-aspartat (NMDA) reseptörü antagonisti olarak etki eder ancak başka etkileri de vardır.[1]

Rasemik ketamin formundaki esketamin ilk olarak 1962'de sentezlenmiş ve 1970'te anestezik olarak tıbbi kullanıma sunulmuştur.[10] Enantiopür esketamin, 1997'de anestezik olarak ve 2019'da antidepresan olarak tıbbi kullanıma sunulmuştur.[1][3] Avrupa Birliği'nde anestezik olarak, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da antidepresan olarak kullanılmaktadır.[11][12] Dissosiyatif halüsinojen olarak yanlış kullanım sorumluluğu nedeniyle, esketamin kontrollü bir maddedir.[3][10]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e "[The clinical use of S-(+)-ketamine--a determination of its place]". Anästhesiologie, Intensivmedizin, Notfallmedizin, Schmerztherapie. 33 (12): 764-70. December 1998. doi:10.1055/s-2007-994851. PMID 9893910. 
  2. ^ "Ketamine: A tale of two enantiomers". J Psychopharmacol. 35 (2): 109-123. February 2021. doi:10.1177/0269881120959644. PMC 7859674 $2. PMID 33155503. 
  3. ^ a b c d e f g h "Spravato- esketamine hydrochloride solution". DailyMed. 6 Ağustos 2020. 12 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2020. 
  4. ^ "Text search results for esketamine: Martindale: The Complete Drug Reference". MedicinesComplete. London, UK: Pharmaceutical Press. 20 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  5. ^ "Ketamine Hydrochloride". MedicinesComplete. London, UK: Pharmaceutical Press. 9 Ocak 2017. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2017. 
  6. ^ "Ketamine: teaching an old drug new tricks". Anesthesia and Analgesia. 87 (5): 1186-1193. November 1998. doi:10.1213/00000539-199811000-00039. PMID 9806706. 
  7. ^ "Synthesizing the Evidence for Ketamine and Esketamine in Treatment-Resistant Depression: An International Expert Opinion on the Available Evidence and Implementation". Am J Psychiatry. 178 (5): 383-399. May 2021. doi:10.1176/appi.ajp.2020.20081251. PMC 9635017 $2. PMID 33726522. 
  8. ^ "Consistently Modest Antidepressant Effects in Clinical Trials: the Role of Regulatory Requirements". Psychopharmacol Bull. 51 (3): 79-108. June 2021. PMC 8374926 $2. PMID 34421147. 
  9. ^ "Ketamine-induced urological toxicity: potential mechanisms and translation for adults with mood disorders receiving ketamine treatment". Psychopharmacology (Berl). 238 (4): 917-926. April 2021. doi:10.1007/s00213-021-05767-1. PMID 33484298. 
  10. ^ a b "Classics in Chemical Neuroscience: Ketamine". ACS Chem Neurosci. 8 (6): 1122-1134. June 2017. doi:10.1021/acschemneuro.7b00074. PMID 28418641. 
  11. ^ "Esketamine". Drugs.com. 10 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ "The Canadian Network for Mood and Anxiety Treatments (CANMAT) Task Force Recommendations for the Use of Racemic Ketamine in Adults with Major Depressive Disorder: Recommandations Du Groupe De Travail Du Réseau Canadien Pour Les Traitements De L'humeur Et De L'anxiété (Canmat) Concernant L'utilisation De La Kétamine Racémique Chez Les Adultes Souffrant De Trouble Dépressif Majeur". Can J Psychiatry. 66 (2): 113-125. November 2020. doi:10.1177/0706743720970860. PMC 7918868 $2. PMID 33174760. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Esketamin&oldid=30532907" sayfasından alınmıştır