Fred Basolo
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Fred Basolo | |
|---|---|
| Doğum | 11 Şubat 1920 Coello, Illinois |
| Ölüm | 27 Şubat 2007 (87 yaşında) Skokie, Illinois |
| Milliyet |  ABD |
| Eğitim | Illinois Üniversitesi'nde Doktora,1943 |
| Ödüller | Willard Gibbs Ödülü (1996) Priestley Madalyası (2001) Kimya Eğitiminde George Pimentel Ödülü (1992) |
| Kariyeri | |
| Dalı | İnorganik kimya |
| Doktora öğrencileri | Harry B. Gray |
Fred Basolo (11 Şubat 1920 - 27 Şubat 2007), Amerikalı bir inorganik kimyagerdir. Doktorasını 1943 yılında Urbana-Champaign'deki Illinois Üniversitesi'nde Profesör John C. Bailar, Jr. yönetiminde tamamlamıştır. Basolo profesyonel kariyerini Northwestern Üniversitesi'nde geçirdi. Koordinasyon kimyası, organometalik ve biyoinorganik kimya alanlarında 400'den fazla makale yayınlayarak üretken bir şekilde katkıda bulunmuştur. Birçok doktora öğrencisine danışmanlık yaptı. Meslektaşı Ralph Pearson ile birlikte, koordinasyon bileşiklerini içeren mekanizmaların önemini aydınlatan etkili "Anorganik Reaksiyonların Mekanizmaları" monografisini yazdı. Ligand alan teorisi ve fiziksel organik kimya kavramlarını bütünleştiren bu çalışma, koordinasyon kimyasının oldukça tanımlayıcı doğasından daha nicel bir bilime geçişin sinyallerini verdi.[1][2][3]
Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]
Giovanni Basolo ve Catherina Morena Basolo İtalya'nın Piedmont bölgesinden Illinois'e göç etmişlerdir.[4] Orada üç çocukları oldu; en küçüğü Alfredo Basolo'ydu (ilkokula başladığında kendisine "Fred" demeye başladı).[5] Yerel devlet okullarında eğitim gördükten sonra Southern Illinois Normal School'a (şimdiki Southern Illinois Üniversitesi) girdi ve 1940 yılında lisans derecesini aldı. Lisansüstü eğitim için Illinois Üniversitesi'ne geçti ve 1942'de yüksek lisansını, 1943'te de kimya alanında doktorasını tamamladı. II. Dünya Savaşı'nın geri kalan yıllarını Rohm & Haas'ta önemli araştırmalar yaparak geçirdi. 1946 sonbaharında Evanston, Illinois'daki Northwestern Üniversitesi'nde Kimya Öğretim Görevlisi olarak göreve başladı. O yıl kimya birinci sınıf öğrencisi Mary Nutely'ye özel ders verdi. Kimya dersinde başarısız oldu ama 14 Haziran 1947'de evlendiler. Sonunda dört çocukları oldu (üç kızları ve bir oğulları, hepsi de yetişkin birer eğitimci oldular). Basolo ailesi 1954-55 yıllarını Guggenheim bursu sayesinde Avrupa'da geçirdi. Basolo, Danimarkalı kimyager Jannik Bjerrum'un laboratuvarında çalıştı; ayrıca ailesinin akrabalarıyla tanıştıkları İtalya da dahil olmak üzere çeşitli ülkeleri gezme fırsatı buldular. Basolo, NU'daki akademik kademelerde istikrarlı bir şekilde ilerledi: Öğretim Görevlisi (1946-50); Yardımcı Doçent (1950-55); Doçent (1955-58); Profesör (1958-79); Seçkin Profesör (1980-1990). 1969'dan 1972'ye kadar Kimya Bölümü başkanlığı yapmıştır.
1997 yılında eşiyle birlikte bir otomobil kazası geçirmiştir. Eşi 5 Şubat 1997'de bu durumda yenik düştü; kendisi sırtından birkaç ameliyat geçirdi ancak bacaklarını kullanamaz hale geldi. Hayatının son on yılında hareket edebilmek için motorlu bir tekerlekli sandalye kullanmıştır. Skokie, Illinois'deki Midwest Palliative and Hospice Care Center'da konjestif kalp yetmezliğinden öldü.[6]
Yayınları[değiştir | kaynağı değiştir]
Basolo'nun yayınladığı birçok konu arasında indenil etkisi, koordineli ligandların reaksiyonu ve miyoglobin için sentetik modeller vardı.
Coello'dan İnorganik Kimyaya adlı otobiyografisi: A Lifetime of Reactions adında 2002 yılında yayımlanmıştır.
Onur ve ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Ulusal Bilimler Akademisi üyesi olan Basolo, Kimya Eğitimi alanında George Pimentel Ödülü'ne layık görülmüştür.
- 1983: Amerikan Kimya Derneği Başkanı[7]
- 1983: Aynı yıl Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi üyeliğine seçildi.[8]
- 1992: Amerikan Kimyagerler Enstitüsü'nden Kimyasal Öncü Ödülü[9]
- 1993: Amerikan Kimyagerler Enstitüsü Altın Madalyası[10]
- 2001: Priestley Madalyası
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Basolo, F.; Pearson, R. G. "Mechanisms of Inorganic Reactions." John Wiley and Son: New York: 1967. 0-471-05545-X
- ^ Harry Gray, John S. Magyar (2007). "Obituary Fred Basolo (1920-2007)". Angewandte Chemie International Edition. 46 (16): 2746-2747. doi:10.1002/anie.200701155.
- ^ George B. Kauffman, Laurie M. Kauffman and Harry B. Gray (2007). "Fred Basolo (1920–2007): A tribute from students, colleagues, and family". Polyhedron. 26 (17): 4779-4785. doi:10.1016/j.poly.2007.07.046.
- ^ Basolo, Fred (2002). From Coello to Inorganic Chemistry. Profiles in Inorganic Chemistry. Boston, MA: Springer US. doi:10.1007/978-1-4615-0635-5. ISBN 978-1-4613-5169-6.
- ^ [1] 13 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. George B. Kauffman, Harry B. Gray, Laurie M. Kauffman, Fred Basolo (1920-2007), Dean of American Coordination Chemistry, Chemical Educator 2007, 12
- ^ [2] 13 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Chemistry Educator
- ^ R. Petkewich, "Fred Basolo Dies at 87", Chemical & Engineering News, 5 March 2007, p. 13, published by American Chemical Society
- ^ "Book of Members, 1780-2010: Chapter B" (PDF). American Academy of Arts and Sciences. 25 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Mayıs 2011.
- ^ "Chemical Pioneer Award". American Institute of Chemists. 27 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2015.
- ^ "Gold Medal Awards". American Institute of Chemists. 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2014.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- "Fred Basolo Dies At 87".
- "Prof. Fred Basolo". 3 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Center for Oral History. "Fred Basolo". Science History Institute. 25 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Bohning, James J. (1 Mart 1991). Fred Basolo, Transcript of an Interview Conducted by James J. Bohning at Northwestern University on 1 March 1991 (PDF). Philadelphia, PA: Chemical Heritage Foundation.
