Fuerteventura

Fuerteventura
Fuerteventura
Coğrafya
Koordinatlar	28°25′57, S°14′0
Takımadası	Kanarya Adaları
Denizi	Atlas Okyanusu
Yüzölçümü	1.659,74 km2
Zirve	Pico de la Zarza 812.4
Siyasi
Adadaki ülke(ler)	İspanya;
Yerleşim yerleri	Puerto del Rosario (nüfus 28,357);
Demografi
Nüfus	103,167 (2.009)
Nüfus yoğunluğu	62.16 kişi/km2

Fuerteventura Adası, İspanya'da, Kanarya Adaları Özerk Topluluğu'na bağlı Las Palmas ilinde ada. Atlas Okyanus'nda bulunup kuzeybatı Afrika sahillerinden 97 km uzaklıktadır. Kanarya Adaları takım-adalarının doğusunda bulunan adalardan olup Lanzarote adasının güneybatısında ve Gran Canaria adasının doğusunda yer alır.

Fuerteventura adasının merkezi Puerto del Rosario (1956'ya kadar Puerto Cabras)'dir ve burada ada yerel idaresi olan "Cabildo Insular (Ada Meclisi)" bulunmaktadır.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Adaya ilk yerleşenlerin Kuzey Afrika'dan gelen "Mahorero" veya "Maho" adı verilen göçmenlerdir ve bunlar giydikleri çarıklar (mahos) dolayısıyla adlandırılmışlardir. Bunların yaşadıkları mağaralar arkeologlar tarafından incelenmiştir.

MO 11 yy.da Fenikeliler Fuerteventura ve komşu Lanzarote adalarına yerleşmişlerdir.

1340 civarında birkaç İspanyol ve Portekiz keşif heyeti adaya gönderilmistir. Bu adada yaşayan Mağribi asıllı halkın zaman zamana Mağribi ve hatta Avrupalı korsanlar hücumun kaldığı anlaşılmisdır.

1405'te Kastilya Krallığı hesabına çalışan Fransız seyyah Jean de Bethencourt adayı Kastilya hükümüne alıp günümüzde adanın ikinci büyük yerleşkesi olan batı sahilindeki "Betancuria"'yikurup buna kendi adını verdi. Adanın ismi verilmesinin bu kişinin adayı gördüğünde Fransızca "Quelle forte aventure! (Ne büyük macera)" diye bağırmasından geldiği hikâye edilmektedir.

Bundan sonra Fuerteventura bir koloni olarak idare edildi. 1706'de adada İspanyol ordusu tarafından askeri idare başladı. 1832'de İspanya ile serbest ticaret birliği kuruldu. 1859'da adanın askeri idaresi lağvedilip yeni bir ada merkezi olarak Puerto de Cabras (şimdi Puerto del Rosario) kurularak sivil yerel idareye geçildi. 1912'de İspanya Kanarya Adalarına içsel özerk idare hakkı tanıdı. 1927'de Fuerteventura ve Lanzarote (sonra Las Palmas ili adını alan) "Gran Canaria ili"ne bağlandılar.

Adada 1940'tan itibaren bir havaalanı bulunmaktaydı. 1960'lı yılların ortalarında günümüzdeki "El Mattoral'da Fuerteventura Havaalanı yapıldı. İlk turistik otel 1965'te açıldı. Bundan sonra adanın iklimi ve uzun plajları büyük turist kitlesini çekmeye başladı.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Fuerteventura Afrika sahillerinin 97 km batısında olup Kanarya Takımadaları'nın doğusunda ve Lanzarote adasının güney-batısındadır. Adanın alanı 1659 km² olup takım adalar içinde' alan bakımdan, ikinci büyüklük sırasındadır. Adanın en büyük genişliği 100 km ve en dar genişliği 20 km'dir.

Lanzarote ile birlikte takım adaların en kurak arazili adalarıdır. Adanın 6 km kuzeydoğusunda 4,58 km² alanı olan küçük "İsla de Lobos" vardır.

Jeolojik olarak ada 20 milyon yıl önce ilk volkan olarak ortaya çıkmıştır ama adanın büyük kısmı 5 milyon yıldır su üstündedir. Böylece da Kanarya takımadalarının en eskisidir. Ada volkanik olmakla beraber en son yanardağ patlaması 4000-5000 yıl önce olmuştur. Jeolojik dönemlerde rüzgar ve denizden erozyona uğramış olup bu nedenle geniş düzlüklere sahiptir. Ada coğrafik olarak iki kısımda incelenmektedir: "Maxorata" adı verilen orta ve kuzey araziler ve kuzeybatıdaki "Jandia" yarımadası. Adanın merkezinde zirvesi 762m'ye ulaşan "Pico de la Atalaya" ve Jandia yarımadasında zirvesi 807m olan "Pico de la Zarza" adanın en yüksek iki dağıdır.

Adanın bitki örtüsü çok geniş dağılım göstermektedir. Adada 47.695 hektar büyüklükte Red Canaria Doğa Koruma Bölgesi ve 13 korumalı doğal küçük bölge bulunmaktadır. 26 Mayıs 2009'dan itibaren adanın tümü UNESCO "Biyoküre Rezervi (Biosphere Reserve)" olarak ilan edilmiştir.

Ada (2009 tahmin itibarıyla) 103.167 kişi nüfusla, takımadalarin en düşük nüfuslu adasıdır. Adanın merkezi Puerto del Rosario olup ada yerel idare bakımında 6 belediyeye (Antigua, Betancuria, La Oliva, Pájara, Puerto del Rosario, Tüineje) bölünmüştür. Adada büyüklü küçüklü 100 yerleşke vardır.

Ada ılımlı sıcak ve kurak bir iklim gösterir. İsi derecesi genellikle asgari 18 °C ve azami 24 °C arasında olup ortalama yağış yıllık 147mm dir. Yağışlar çoğunlukla sonbahar ve kışın olmakta ve yazlar hemen hemen yağışsız geçmektedir. Yıl içinde ortalama 3000 saat güneşli geçmektedir.

Adanın 326 km.lik uzun sahilinde 50 km ince beyaz kumlu, 25 km. siyah volkanik ince çakıllı sahil bulunmakta ve plaj sayısı 152'yı bulmaktadır.

Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]

1960'li yıllara kadar turizm önem kazanmadan önce ada halkı tahıl ve sebze yetiştirme tarımı ile ve balıkçılık ile geçinmekteydi. Bu adada keçi sütünden yapılan "Majorero" peyniri isim yapmıştı.

Günümüzde Fuerteventura ekonomisinde en önemli sektör turizmdir. Adadaki turistik bölgeler kuzeyde eski Corralejo kasabası ve Jandia'da Morro kasabası cıvarlarındır. Bunların yanında sırf turizm için yeniden başkent Puerto del Rosario güneyinde "Caleta de Fuste"'da kurulan turistik alanı bulunmaktadır.

Son dünya ekonomik krizi ada turizmine aksi etkide bulunmuştur. Avrupa Birliği NUTS3 yöresel işsizlik istatistiklerine göre 2009'da %29,2 ile Fuerteventura, Avrupa Birliği içinde en yüksek işsizlik oranı göstermiştir.^[1]