Gürcistan'daki buzullar

Gürcistan'daki buzullar çoğunlukla Büyük Kafkas Dağları'nda konumlanmıştır.^[1]^[2] 2015 verilerine göre Gürcistan'daki 637 buzul 355,80 km²'lik alanı kaplar. Çağdaş buzullar, 4500 m ve daha yüksek zirvelerin bulunduğu Enguri, Rioni, Kodori ve Terek Nehri havzalarında yoğunlaşmıştır. Gürcistan buzullarının %89,32'si bu havzalarda yer almaktadır.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Çağdaş buzulların Gürcistan topraklarındaki dağılımı, atmosferik süreçlerin özellikleri, engebelerin morfolojik-morfometrik koşulları ve bunların etkileşimi ile belirlenir. Ana buzullaşma alanları Büyük Kafkas Dağları ve Kazbegi masifidir. Büyük Kafkas Dağları'nda Bzipi, Kodori, Samegrelo, Svaneti, Leçhumi Sıradağları ve Pirikita tepeleri büyük buzullara ev sahipliği yapar.

Çağdaş buzullar, farklı nehir havzaları arasında dağılmıştır. En fazla buzul Enguri Nehri havzasında yoğunlaşmıştır; Enguri havzası Gürcistan'daki buzulların %42,22'sine, Gürcistan buzullarının toplam alanının ise %62,78'ine ev sahipliği yapar. Enguri Nehri havzası hariç, diğer nehir havzalarının Gürcistan'daki toplam buzul sayısı içindeki payları şu şekildedir: Kodori Nehri havzası: %22,76; Rioni Nehri havzası: %15.22; Tergi Nehri havzası: %9,10; Pirikita Alazani Nehri havzası: %3.19; Bzıb Nehri havzası: %2.82; Liakhvi Nehri havzası: %1,56 ve Hobistskali Nehri havzası: %1,41. Ayrıca Arğuni, Assa, Aragvi ve Kelasuri nehirlerinde de buzullar vardır. Enguri Nehri havzası hariç, diğer nehir havzalarının Gürcistan buzullarının toplam alanı içindeki payları şu şekilde dağılmıştır: Rioni Nehri havzası: %13,11; Kodor Nehri havzası: %11,25; Terek Nehri havzası: %9.99; Bzıb Nehri havzası: %1,12; Pirikita Alazani Nehri havzası: %0.68. Liakhvi, Assa, Khobistskali, Arghuni, Aragvi ve Kelasuri nehirlerinin havzalarının Gürcistan buzullarında kapladığı alan ise %1.07'dir.

Genel bakış[değiştir | kaynağı değiştir]

Batı Gürcistan'da iyi gelişmiş bir buzul sistemi bulunur. Buzul sistemi Batı Abhazya'daki Bzıp Nehri'nden başlar ve Kuzey Osetya sınırındaki Mamison Geçidi'ne kadar devam eder. Ülkenin en büyük buzulları Enguri Nehri havzasında yer alır. Doğu Gürcistan'daki buzullar genellikle daha küçük, izole gruplar halinde bulunur. Buna ek olarak, Büyük Kafkas Sıradağları'nın kuzey yamaçları, Kafkasya'nın güney yamaçlarına kıyasla daha buzulludur.

Buzullaşma hattı, Batı Gürcistan'da deniz seviyesinden 2,800-2,900 metre yükseklikteki dağlarda ve Doğu Gürcistan'daki Lagodehi çevresindedir. Doğu Gürcistan'da daha az buzul olmasının sebebi Doğu Gürcistan'ın daha karasal bir iklime sahip olmasıdır.